Conditioneel Compatibilisme

Vrijheid volgens (klassiek) compatibilisme: afwezigheid van dwang / kunnen doen wat je wilt Ander aspect van wat we onder vrijheid verstaan: iets anders kunnen doen

Principe van alternatieve mogelijkheden: Je handelt uit vrije wil, als je ook iets anders had kunnen doen oftewel Als je niet iets anders had kunnen doen, handelde je ook niet uit vrije wil

Principe van alternatieve mogelijkheden: Je handelt uit vrije wil, als je ook iets anders had kunnen doen Ik handelde uit vrije wil, want ik had ook iets anders kunnen doen Maar wat hij wilde lag vast En hij wou toch koffie? Hoezo had ‘ie dan iets anders kunnen doen? Determinist

Voor PAM + Ultieme Oorzaak Principe (= Libertarisme) geen probleem: Nota bene Voor PAM + Ultieme Oorzaak Principe (= Libertarisme) geen probleem: Ik had iets anders kunnen doen, want ik had er voor kunnen kiezen om iets anders te willen Ik kies er voor om koffie te willen Ik neem koffie onveroorzaakte keuze Ik neem thee Ik kies er voor om thee te willen

Ik had iets anders kunnen doen betekent Ik had ook thee kunnen nemen Determinisme: wat ik wil is gedetermineerd, en niet gevolg ultieme keuze PAM Ik had iets anders kunnen doen betekent Ik had ook thee kunnen nemen

Ik had iets anders kunnen doen = Ik had ook thee kunnen nemen PAM Ik had iets anders kunnen doen = Ik had ook thee kunnen nemen Ik wil koffie Ik neem koffie Ik neem thee

Ik had iets anders kunnen doen betekent Ik had ook thee kunnen nemen Determinisme: wat ik wil is gedetermineerd, en niet gevolg ultieme keuze PAM Ik had iets anders kunnen doen betekent Ik had ook thee kunnen nemen 2. PAM-conditioneel Ik had iets anders kunnen doen betekent Als ik thee had gewild, dan had ik thee kunnen nemen

Ik had iets anders kunnen doen = Ik had ook thee kunnen nemen PAM Ik had iets anders kunnen doen = Ik had ook thee kunnen nemen Ik wil koffie Ik neem koffie Ik neem thee 2. PAM-conditioneel Ik had iets anders kunnen doen = Als ik thee had gewild, dan had ik thee kunnen nemen Ik wil koffie Ik neem koffie Ik wil thee Ik neem thee

Ik had iets anders kunnen doen betekent Ik had ook thee kunnen nemen PAM Ik had iets anders kunnen doen betekent Ik had ook thee kunnen nemen Determinisme Iedere gebeurtenis volgt noodzakelijk uit eerdere gebeurtenissen in combinatie met de natuurwetten. Determinisme sluit 1. uit: het lag al vast wat Rutte wilde, en dus ook wat hij deed.

Ik had iets anders kunnen doen betekent Als ik thee had gewild, 2. PAM-conditioneel Ik had iets anders kunnen doen betekent Als ik thee had gewild, dan had ik thee kunnen nemen Determinisme Iedere gebeurtenis volgt noodzakelijk uit eerdere gebeurtenissen in combinatie met de natuurwetten. Determinisme sluit 2. niet uit: ook al lag het al vast wat Rutte wilde, en dus ook wat hij deed; toch is het zo dat als hij thee had gewild, hij dat had kunnen nemen (niets of niemand verhinderde dat)

Ik had iets anders kunnen doen betekent Als ik thee had gewild, 2. PAM-conditioneel Ik had iets anders kunnen doen betekent Als ik thee had gewild, dan had ik thee kunnen nemen Het verleden heeft vastgelegd dat ik koffie wilde (en ik kon dus niet anders dan koffie nemen) Maar als het verleden anders was geweest, en vast had gelegd dat ik thee wilde, dan had ik thee kunnen nemen.

Ik ben gedetermineerd maar ook vrij, want ik doe wat ik zelf wil (geen dwang) en als ik iets anders had gewild, dan had ik ook iets anders kunnen doen) Dat heeft ‘ie van mij Dat heeft ‘ie van mij Hume Moore

Consequentie argument determinisme stelt: Big Bang bepalen natuurwetten

Maar die kan ik niet veranderen…

En die ook niet…

Wat bedoelde ik daar eigenlijk mee…? Ik ben gedetermineerd maar ook vrij, want ik doe wat ik zelf wil (geen dwang) en als ik iets anders had gewild, dan had ik ook iets anders kunnen doen) Wat bedoelde ik daar eigenlijk mee…?

Ik ben gedetermineerd maar ook vrij, want ik doe wat ik zelf wil (geen dwang) en als ik iets anders had gewild, dan had ik ook iets anders kunnen doen) In het bestaande universum kan ik immers onmogelijk iets anders willen dan koffie…

Consequentie argument Als het determinisme waar is, dan is wat je doet (uiteindelijk) de consequentie van (volledig bepaald door) de begintoestand van het universum (de Big bang) en de natuurwetten. Niemand kan aan deze twee ook maar iets veranderen. Gegeven de toestand van het universum is er op elk moment maar een enkel ding dat je mogelijkerwijs kunt doen. Alle andere dingen zijn in dit universum onmogelijk Het idee dat iemand (in deze werkelijkheid) iets anders had kunnen doen dan hij deed, of dat hij alternatieve mogelijkheden had, berust nergens op.

Conclusie Het determinisme en het Principe van alternatieve mogelijkheden zijn onverenigbaar

& Determinisme Vrije Wil zonder UOP zonder PAM (???) Compatibilist

Huiswerk: lees 2.4.3, 2.4.4