Vaderdag Lieve woorden Paulus: vol van Gods grootheid Werk van maken: Wie is God voor ons? Even een vraag aan de jongens en de meisjes: hebben jullie iets moois gemaakt voor vaderdag? Een schilderijtje misschien, met je eigen foto erin of juist een tekening van jouw papa. En dan lieve woorden er omheen: papa, jij bent de liefste, grappigste, sterkste, beste papa van de wereld. Zelf heb ik heel lang op mijn bureau een steen gehad, mooi geverfd met allemaal kleuren, en daar stond op: een kei van een papa. Daar hebben we vaderdag voor: niet om grote cadeaus te geven – dat zal papa ook best leuk vinden – maar vooral om iets aardigs te doen. Normaal heb je daar niet altijd tijd voor, en je bent ook best wel eens boos op je papa. Maar deze ene dag doe je je best om aan papa te laten merken: ik houd van je en ik vind je bijzonder. In die sfeer hoor je Paulus ook bezig in dit stukje uit Efeziërs 3. De woorden buitelen over elkaar heen, er is haast geen touw aan vast te knopen als je het voor het eerst hoort. Maar is dat niet wat er gebeurt als je iemand geweldig vindt? Vaak zijn wij een beetje zuinig met complimenten, met uitspreken wat je waardeert in een ander. Een man denkt: ze weet toch dat ik van haar houd, hoef ik toch niet elke keer te zeggen? De jongens komen enthousiast binnenrennen, zo lekker gevoetbald. Maar moeder ziet alleen de moddervlekken in de broekjes, en ze heeft al zoveel wasmanden staan. De manager moet leren om in gesprek met z’n medewerkers eerst de goede punten te noemen, want vanzelf gaat het alleen over de kritiek die je hebt. [KLIK] Een beetje jaloers word ik er wel van, als ik zie wat Paulus allemaal over God te zeggen heeft. De woorden buitelen over elkaar, omdat hij er zo vol van is. En hij is er zo vol van, omdat hij er zoveel van heeft meegemaakt. De rijke luister van God de Vader – Paulus heeft er echt beeld bij. Kracht en sterkte door de Geest – blijkbaar weet Paulus waar hij het over heeft. Geworteld en gegrondvest in de liefde – het kan niet anders of dat is de bodem waar Paulus op leeft. Zou dat niet een mooi voorbeeld zijn, iets om naar te verlangen en iets om in mee te gaan? Eén dag per jaar zijn we extra aardig voor onze papa. Je hebt het nodig om daar even apart werk van te maken. Zo heb je het ook nodig om er apart werk van te maken, om stil te staan bij wie God voor je is, wat Hij allemaal voor je betekent. Wat een vader! Het aanloopje voor de preek van vandaag was natuurlijk de koppeling die Paulus maakt. Kijk nog even mee in vers 14 en 15: “de Vader, die de vader is van elke gemeenschap”. Daar speelt hij met twee woorden die veel op elkaar lijken. Het ene woord is pater, ons woord vader. Daarna gebruikt Paulus het woord patria. Dat is een vrij algemeen woord geworden voor allerlei vormen van samenleven.

Wat een Vader! Pater = vader patria = familie, samenlevingsverband God als bron, oorsprong van ons samenleven Vaders: bevestiging en uitdaging God de perfecte Vader Voor Hem op de knieën Het kan een familie zijn, of een complete volksstam. In ieder geval: mensen die bij elkaar horen. Maar voor Paulus klinkt er iets in mee van dat woord pater, vader. Al die verschillende verbanden waarin mensen met elkaar te maken hebben, zelfs de verbanden die er in de hemelsferen zijn – we hebben eigenlijk geen idee wat Paulus daar bedoelt, misschien de legers van engelen met al hun afdelingen? – dat allemaal gaat terug op God die de Vader is. Zo willen we er vandaag ook naar kijken. We doen aan vaderdag, en dan ben je bezig in je gezin en in je familie. Maar daar bovenuit zie je een andere Vader. Wat wij hier op aarde beleven aan familie en vriendschap en bloedbanden en gezelschap, dat gaat allemaal op God terug. Hij is de Vader, de bron, de oorsprong. Vanaf het begin heeft God dat in zijn schepping gelegd, dat mensen iets met elkaar hebben, dat de ene generatie volgt op de andere, dat ouders voor hun kinderen zorgen en dat kinderen houden van papa en mama. Onze verhoudingen en relaties laten iets zien van wie God is voor heel zijn wereld. Dan ga je het naast elkaar zetten: God als de grote Vader die boven alles uit gaat, en ons eigen vaderschap hier beneden. [KLIK] Ga maar na waaraan je het meeste gehad hebt bij je eigen vader: dat hij er met je op uittrok en je leerde hoe je moest vissen; dat je bij hem je verhaal kwijt kon als je ergens mee zat; dat hij je het vertrouwen gaf dat het wel zou lukken. Je denkt aan de botsingen die je had toen je in de puub was – misschien heb je achteraf ook daar wel van geleerd. Je voelt de pijn van dingen die je gemist hebt, als je vader teveel met z’n werk bezig was om aandacht voor je te hebben, of als je gewoon de aansluiting miste, of als je vader alleen maar kritiek had en je nooit eens de bevestiging gaf waar je zo om schreeuwde. Ik denk dat je daar een kernwoord hebt: bevestiging. Je voelt je als mens zo onzeker, over wie je bent en wat je doet. Is het wel goed? Tel ik wel mee? Daar is de vader superbelangrijk voor. Dat je merkt: hij ziet me zitten. Er mag best een stukje uitdaging in zitten, ook dat hoort bij vaders, dat ze je leren om grenzen te verleggen, dingen uit te proberen, ook gevaarlijke dingen. Zo groei je als mens. Maar dat groeien kan alleen als de basis goed is, als je weet dat je vader je wel weer opvangt als het misgaat. En daarom mag je op de knieën vallen voor de Vader die boven alle vaders uitgaat. Gewone vaders bakken er vaak niet zoveel van. Maar God is de Vader die je nooit teleurstelt, maar die je voor 100% biedt wat je nodig hebt. De perfecte mix van bevestiging en uitdaging, waardoor je als mens echt gaat groeien. Hij is de bron, de oorsprong van alles. En dus kun je met heel je leven bij Hem terecht. Laat het Hem maar weten, hoeveel je van Hem houdt, dat je niet zonder Hem kunt, dat Hij voor jou boven alles gaat. Val maar op de knieën, dan val je meteen Hem in de armen die als eerste zijn armen voor je opendoet. * Vaders zijn vaak veeleisend, en daar kun je als kind kapot aan gaan. De beste cijfers halen op school, uitblinken met sport, ver komen in het leven. Dat zit niet bij vaders alleen, maar daar hebben we het vandaag speciaal over.

Verlengstuk? Voldoen aan vaders/moeders eisen? Wij vanuit tekort God vanuit tegoed: overvloed Ervaring mee? Kracht en sterkte van binnen Christus woont in je hart Geworteld en gegrondvest in liefde Het grote probleem lijkt me dit: ouders maken van hun kind het verlengstuk van zichzelf. Eisen stellen en verwachtingen hebben is niet zo erg. Maar het gaat fout als je jouw kind nodig hebt om je eigen dromen en wensen te realiseren. Dan mag je kind zichzelf niet zijn, met zijn of haar eigen sterke en zwakke kanten. Het kind krijgt de kans niet om te groeien omdat de druk te groot is, en de eisen niet bij hem of haar passen. Natuurlijk doe je als kind je best, daar ben je kind voor, en de waardering van papa of mama is zo belangrijk, daar wil je ver voor gaan. Maar uiteindelijk knap je er op af. Bij God als Vader werkt het anders. Je kunt niet zeggen dat Hij niet veel van ons eist. God heeft hoge doelen met ons. Maar zoals Paulus het in dit stukje naar voren brengt, gaat het om wat Hij ons allemaal geeft. Voor God zijn wij niet het verlengstuk dat Hij nodig zou hebben om zelf compleet te worden. Juist omgekeerd: God is zo vol, Hij heeft zoveel te bieden, dat wij daar ook vol van mogen worden, en dat wij op die manier compleet worden. Hier komt de uitbundigheid vandaan waar Paulus mee schrijft. [KLIK] Zo uitbundig is God: zijn rijke luister. Wij reageren vaak vanuit een tekort: iets wat wij missen, en waar we dan compensatie voor zoeken. Maar God werkt altijd vanuit een tegoed, een overvloed, zoveel dat er altijd iets te geven is en dan blijft er nog genoeg over. Je hoort Paulus enthousiast vertellen hoe die overvloed van God binnenkomt in je leven. Hij vraagt het voor de mensen in Efeze, en je merkt meteen dat het dingen zijn waar hij ervaring mee heeft. Wat zou het mooi zijn als wij dat ook oppikken, als we ons er iets bij kunnen voorstellen, als ons eigen hart gaat meetrillen als we horen waar Paulus het over heeft. Kracht en sterkte in ons innerlijke wezen. In onze wereld gaat het vaak om een sterke buitenkant. Spierballen, stoere taal, snelle auto’s. Intussen kun je van binnen leeg zijn. God wil juist die leegte vullen, onze binnenkant die we niet zo gauw aan een ander laten zien. Hij geeft je een kracht waardoor je van binnen sterk wordt. De veerkracht van zijn liefde, zodat je niet zomaar onderuit gaat. Weerbaarheid om tegen de dingen van het leven op te kunnen. Christus gaat wonen in ons hart. Da’s een andere manier om hetzelfde te zeggen: Christus en de Geest doen eigenlijk hetzelfde. Allebei zijn ze God die heel dichtbij, intiem in ons leven wil komen. We voelen ons er wel eens wat ongemakkelijk bij. “Jezus woont in je hart” – dat zeggen we nog wel eens tegen de kinderen. Maar voelen we onszelf daar te groot voor? Of misschien zit er ook iets bedreigends in. Als Christus woont in ons hart, dan is Hij meer dan een gast die een paar nachtjes blijft logeren. Meer dan een voorbijganger die je even ontvangt, maar daarna gooi je de deur weer dicht. Wonen, dat wil zeggen dat Christus heel het huis van ons leven in beslag neemt. Dat je geen achterkamertjes meer op slot kunt houden. Dat je niet de rommel onder het tapijt kunt vegen. Maar het hele huis is voor Jezus, en dus gaat alles eruit wat Jezus niet kan verdragen. Geworteld en gegrondvest in de liefde. Zonet ging het over de basis die je nodig hebt als mens om gezond op te groeien. Een basis van bevestiging, waardering, aanvaarding. Met één woord: liefde. Als er maar iemand is die door dik en dun van je houdt. Dat is het prachtige van het evangelie: dat God zo van ons houdt, een liefde die boven alles uitgaat, die zelfs op kan tegen ons gebrek aan liefde, onze onverschilligheid, onze traagheid om Gods liefde te beantwoorden. Gods liefde in Christus, dat is de stevigste bodem die je maar kunt bedenken, een basis waar je nooit doorheen zakt. Vandaag willen we erbij stilstaan, willen we ervaren hoe God met zijn liefde heel ons leven vult, en willen het uitspreken: wat geweldig om zo’n Vader te hebben. We vallen van de ene verbazing in de andere, als we beseffen hoeveel deze Vader om ons geeft. Wat heerlijk om zo’n Vader te hebben, wat een geluk als je kind van Hem bent. * We hebben een Vader die boven alles uitgaat. Daarom spreekt Paulus er ook op zo hoge toon over. Hier komt het op uit: dat u zult volstromen met Gods volkomenheid. Je hoort het al aan die woorden: een overvloed die overstroomt. God wil zichzelf helemaal aan ons geven.

Boven alles uit Gods liefde: niet in je eentje te vatten “heiligen”: als je bij Christus hoort Alle stukjes bij elkaar: genieten van Gods liefde God boven ons samenleven: Wees voor elkaar vader / moeder / broer / zus Samen volstromen met Gods goedheid Kunnen wij dat aan? Stel je voor: een grote kan gevuld met limonade. En dan jij erbij met je plastic bekertje: giet maar vol! Dat past nooit. Als jij een klein scheutje uit de kan hebt gekregen, zit je bekertje al vol, en als je dan doorgiet, dan stroomt alles over op de grond. Gauw een volgend bekertje erbij, en nog een, en nog een. Al die bekertjes worden vol, uit die ene kan met limonade. Precies zo gaat het als God je laat volstromen met zijn liefde. Het is echt voor jou: bij jou in je hart wil Christus gaan wonen. Maar het is teveel voor jou alleen. Gauw de andere bekertjes erbij. Met alle heiligen zul je het kunnen begrijpen, zegt Paulus. Voor jou alleen is het te veel, om er alles van te zien en alles te ervaren, om alles in je op te nemen wat God voor geweldigs wil geven. En dus doe je het samen. Met alle heiligen, dan moet je niet denken aan de speciale heiligen die de rooms-katholieke kerk ervan heeft gemaakt. In de bijbel is “heiligen” een heel normaal woord: Paulus schrijft zijn brieven aan de heiligen, en dat zijn dan alle gelovigen die bij de gemeente horen. Dat gaat dus over jou en mij. Heel normaal, en toch bijzonder: want als je heilig bent, dan heb je iets met God. Dan ben je apart, omdat jij op een unieke basis staat, de liefde van God die in Christus naar je toekomt. Allemaal krijg je dezelfde liefde. En dan laat je het aan elkaar zien, elk het stukje wat je ervan ontdekt hebt. En al die stukjes bij elkaar, dan wordt het een prachtig gezicht waar je met z’n allen van kunt genieten. De een ziet heel praktisch de leiding van God in haar leven, en daar kan ik van leren. De ander komt uit de hoek met diepe doordenkertjes, en daar heb jij dan weer wat aan. De een ziet problemen en twijfels waar jij nog nooit aan hebt gedacht, de ander is juist weer zo heerlijk eenvoudig in haar vertrouwen op God. De liefde van Christus, daar gaat het steeds om. Zo heerlijk als je die mag ervaren, daar daar krijg je steeds weer iets nieuws van te zien. Zo breed en zo lang, verder dan jij in je eentje kunt kijken. Zo hoog en zo diep, dat peil je niet in één keer. [KLIK] Daar heb je meer bij nodig, meer tijd en ook meer mensen. Dit is iets om samen van te genieten. Zo kom je weer terug bij het begin, bij wat Paulus zei over God die de vader is van elke gemeenschap. Wij leven in onze menselijke relaties en samenlevingsvormen: je gezin, je familie, je sportvereniging en noem maar op. Daar bovenuit ontdek je dat God de beste vader is van de hele wereld. En met iedereen die dat ook ontdekt, heb je een band die ook boven alle andere banden uitgaat. Hier in de kerk merk je dat je meer bent dan vader of moeder, meer dan de zoon van … of de dochter van … Meer dan een Hollander of een ambtenaar of een voetballer. Je hoort allemaal bij het grote gezin dat God de Vader sticht, het gezin waarin Jezus Christus het grote middelpunt is. Vaderdag is leuk, even een moment van extra aandacht voor elkaar in het gezin. Maar sluit je nu niet op in die kleine kring. Want je bent in een grotere kring gezet, en kijk dan eens even om je heen. In de gemeente van Christus mag je voor elkaar broer en zus worden, of vader en moeder, of kind. Ook als je geen kinderen hebt van jezelf, zoals Paulus. Kijk eens hoeveel Paulus kon betekenen voor al die mensen die van hem het evangelie hoorden. Zo kun je ongelooflijk veel voor anderen betekenen, juist als je geen familie bent. Zoek dat maar eens op, in je onderlinge verhoudingen hier in de gemeente. Ontdek wat je met elkaar hebt, en ga op zoek naar wat je kunt betekenen, voor iemand die even haar verhaal kwijt moet, of een jongere die niet weet welke kant ‘ie op moet met z’n leven, of een bejaarde die zich eenzaam voelt als de dagen zo lang duren. Wees voor elkaar een moeder of een vader, een broer of een zus, en durf ook kind te zijn op z’n tijd. Dan gaan we met z’n allen steeds meer laten zien van wie onze Vader is, onze grote God die ons met zijn goedheid laat volstromen. Wat een Vader! Wat geweldig om Hem te mogen kennen, om in zijn liefde te mogen delen, en om dat samen te doen.