Ernstige geurhinder in Nederland; ruimtelijke impact en beleid Piet Lagas (PBL), Frank van Rijn (PBL) 28 oktober 2008

11% 16% 10% 17% Geurhinder percentages 1990/1995

bevestigd in brief “rijksbeleid geur” 30 juni 1995. Geurdoelen: 1993 NMP2 geurdoel gesteld bevestigd in brief “rijksbeleid geur” 30 juni 1995. Geurdoelen: Nieuwe hinder moet worden voorkomen. In 2000 max. 12 % (21% in 1993) gehinderden (NIET gehaald in 2000 15% geen actie ? ) In 2010 geen ernstige hinder meer Decentralisatie Geurbeleid taak lager overheden Na de Geurdoelen HOE WERKT HET NU UIT IN DE PRAKTIJK? LATEN WE EERST KIJKEN NAAR GEUR OF STANK VAN INDUSTRIE

Geurhinder bedrijven in het nieuws IN HET NIEUWS VERSCHIJNEN REGELMATIG ARTIKELEN OVER STANK DOOR INDUSTRIE

Beleid geurhinder Industrie en bedrijven ‘Acceptabel niveau van geurhinder’ Verantwoordelijkheid provincie en gemeente Toetsing bij vergunning aanvraag Beoordeling van verschillende factoren Belangrijke factoren: Kosten maatregelen (BAT) Belangen van inwoners of eigenaren sociale effecten, economische effecten Het is de taak van gemeenten en provincies om het ACCEPTABEL HINDERNIVEAU VAST TE STELLEN DIT IN HET KADER VAN VERGUNNINGVERLENING OF VERLENGING VAN VERGUNNING VOOR DE WET MILIEUBEHEER Belangrijke factoren: Kosten maatregelen (BAT) Belangen van inwoners of eigenaren sociale effecten, economische effecten DE INSTANTIES MAKEN DAARBIJ GEBRUIK VAN DE HINDERSYSTEMATIEK UIT DE NER VAN INFOMIL HOE ZIT HET BIJ GEURHINDER VAN AGRARISCHE BEDRIJVEN??

Geurhinder agrarische bedrijven in het nieuws

Geurbeleid Agrarische bedrijven 2007 Wet geur en veehouderij Grenswaarden Gemeente bevoegdheid af te wijken binnen grenzen grenswaarde in OU/m3  Concentratie gebieden Buiten Concentratie-gebieden Bebouwde kom 3 (0,1-14) 2 (0,1-8) Buiten bebouwde kom 14 (3,0-35) 8 (2-20) HET BELEID VOOR GEURHINDER DOOR AGRARISCHE BEDRIJVEN IS ANDERS GEREGELD. SINDS 1 jan 2007 IS ER DE WET GEUR EN VEEHOUDERIJ (DE STANKWET) .

Andere bronnen voor geurhinder Wegverkeer Profiteert van luchtbeleid Riolering Geen specifiek beleid Zeer onaangename geur Buren Weinig specifiek beleid Verbod openhaard in nieuwbouw

Resultaat van geurbeleid (enquête) Geen trend omlaag Figure 1. Sewer is the biggest source of serious odour annoyance for people older than 16 year. No improvement can be seen between 1993 and 2003. Results from survey under 2000 people (Franssen et al., 2004) Odour annoyance in the Netherlands Every 5 years a national survey is carried out to determine the prevalence of odour annoyance. The survey sample includes 2000 people who are asked to indicate if they suffer from serious odour annoyance caused by distinct sources (Figure 1). The highest percentage is found for sewer. Probably it is important that the smell of drainage is extremely unpleasant. Furthermore serious annoyance is caused by industrial companies (6%), traffic (6%), agricultural activity (5%) and neighbours (5%). (Franssen et al., 2004).

Beleidsvragen mbt geurhinder Waar komt geurhinder het meest voor? Welke provincies? Welke regio’s? Hoeveel ruimte is hoog belast door geur? Hoe is de geurbelasting in NKN gebieden NKN-gebieden ruimte die zal worden gebruikt voor nieuwbouw van woningen e.d.

Methode Geurkaart van Nederland Geen geurbelasting Lage geurbelasting (+/- 0.5 OU/m3) Matige geurbelasting (+/- 1,5 OU/m3) A B METHODS This year 2008, a first attempt has been made to produce a map of odour exposure caused by industry and road traffic in The Netherlands (van Belois and Klein, 2008). The map is based on data for environmental odour zones and data received from provinces including complaints data, odour reports and survey studies A- , B- and C-contours for respectively levels of low, medium and high exposure to odours were calculated (Figure 3). The map with odour zones from industrial companies in the Netherlands gives an indication in which regions odour annoyance occurs. The A-, B- and C- contours are boundarty levels for rspectively low, medium and high odour exposure. C Hoge geurbelasting (+/- > 5 OU/m3)

Industrie  uitwerking door Opdenkamp adviesgroep (van Belois et al.) Klachtenregistraties Vergunningen milieuzonering VNG Agrarische bedrijven  uitgewerkt door Alterra (Gies et al.) inclusief cumulatie problematiek Wegverkeer  uitwerking op basis van GES gegevens (van Belois, van Rijn)

Geurkaart Industrie, wegverkeer en agrarische bedrijven INDICATIEF Geen cumulatie industrie meegenomen Alleen grote bedrijven Validatie methode is nog niet uitgevoerd

In de dichtsbevolkte provincies heeft 30-40% van het bebouwd gebied te maken met geurbelasting. In de provincie Zuid Holland heeft 8% van het oppervlak van het bebouwd gebied te maken met een hoge geurbelasting.

Geurhinder in Prov Zuid-Holland

In de Nieuwe Kaart van Nederland zijn de gebieden te vinden die bestemd zijn voor woningebouw in de komende jaren. Het blijkt dat circa 30% van het oppervlak zich bevindt binnen geurcontouren van industriële bedrijven. Het percentage areaal dat een hoge geurbelasting ondervindt is echter niet meer dan 2%.

Geurbelasting door agrarische bedrijven komt het meest voor in het bebouwd gebied in de concentratiegebieden die zich bevinden in de provincies Limburg, Noord Brabant en Gelderland. Circa 8-10% van het bebouwd gebied is hier belast met geur van agrarische bedrijven. Niet meer dan ca 1 % van het bebouwd gebeid ondervindt een hoge geurbelasting

Agrarische bedrijven in Noord brabant - Limburg Den Bosch Tilburg Eindhoven

Deze percentages zijn hoger voor agrarisch gebieden Deze percentages zijn hoger voor agrarisch gebieden. In Noord Brabant bijvoorbeeld is bijna 10% van het areaal dat is bestemd voor woningbouw hoog belast met geur van agrarische bedrijven. De gemeenten zijn echter bevoegd om af te wijken van de normen.

Agrarische bedrijven in Noord Brabant - Limburg Den Bosch Tilburg Eindhoven

Beleidsdoelen worden niet gehaald Trend is (nog) niet positief Conclusies Beleidsdoelen worden niet gehaald Trend is (nog) niet positief Toegepaste methode geeft eerste indicatie van geurkaart Nederland Geurhinder beperkt ruimtelijke mogelijkheden met name voor: Randstad door geur van industrie Noord Brabant door geur agrarische bedrijven