De mens en de techniek Hefbomen
Het verhaal van holbewoner Boom. Het probleem? Holbewoner Boom wil een grote rots om zijn grot te kunnen afschermen. De hele dag gaat hij op zoek en wanneer hij eindelijk de ideale rots vindt, blijkt deze veel te zwaar te zijn. Boom krijgt er geen beweging in en omdat in de oertijd machines niet bestonden, moet hij dus een andere oplossing zoeken. Kan jij hem helpen?
De oplossing. Boom zijn oplossing is een kleine steen en een stevige stok. De kleinere steen legt hij op een bepaalde afstand van de rots. De stok steunt op de steen en het uiteinde zit onder de rots. Door nu te heffen, komt de rots in beweging. Boom heeft een hefboom gemaakt.
Wat is een hefboom? Een boom om te heffen. Ze maken het werk lichter. Ook voor precies werk vb. pincet. Een hefboom is stevig. Een hefboom is onbuigzaam.
Steunpunt, macht en last. De hefboom draait rond een vast punt dat het steunpunt (S) wordt genoemd. Dit is dus het punt waarrond de hefboom draait. Het steunpunt kan ook een steunas zijn. L M Het voorwerp dat je wil optillen, verplaatsen, doorknippen of losschroeven, is de last (L). S De kracht waarmee de hand knijpt, trekt of duwt, noemen we de macht (M).
Lastarm en machtarm. De afstand van het aangrijpingspunt van de last tot het steunpunt noemen we de lastarm. De afstand van het aangrijpingspunt van de macht tot het steunpunt noemen we de machtarm. Hoe korter de machtarm, hoe meer kracht je nodig hebt. Er is ook meer kracht nodig bij een lange lastarm. Er is het minst kracht nodig bij een lange machtarm en een korte lastarm.
3 soorten hefbomen. Bij sommige hefbomen bevindt de last zich tussen de macht en het steunpunt. Hier zie je zo een voorbeeld van de kruiwagen. L M Een ander voorbeeld is de notenkraker. S
3 soorten hefbomen. L Bij andere hefbomen bevindt het steunpunt zich tussen de macht en de last. Hier zo je zo een voorbeeld van een pomp. Andere voorbeelden zijn de koevoet, de schaar, de roeiboot, … S M M S L
3 soorten hefbomen. Bij de derde groep ligt de macht in het midden. Tussen de last en het steunpunt dus. Je ziet hier zo een voorbeeld. Dit is de suikertang. Hefbomen van deze soort komen echter minder vaak voor. S M L
Nu is het tijd om te oefenen!!