Globalisering en de roep om vrijhandel De wereld van vandaag komt voort uit problemen van het verleden!! Waardoor speelt globalisering vandaag de dag zo’n grote rol en wat heeft vrijhandel hiermee van doen?? En misschien nog belangrijker wat heeft 9/11 hiermee van doen?? Je oogst wat je zaait!! Een kijkje terug naar het verleden! Deze powerpoint is subjectief gekleurd, gebrekkige theoretische onderbouwing aanwezig!!!!

Strijd tussen Kapitalisten en Communisten Wat is het verschil tussen deze twee? Kapitalist: Vrijhandel Communist: Planeconomie (5 jarenplan) Waarom was er zo’n strijd tussen die 2? Diegene die ‘won’ domineerde de wereldeconomie en was de hegemoniale macht (Machtigste land ter wereld). Machtsvertoon

Wat gebeurde er in die strijd tussen Kapitalisten en Communisten 1917: Rusland word Sovjet-Unie en daarmee een communistische staat. VS vind dit niet prettig maar er gebeurd voorlopig weinig. In 1919 word de theorie van MacKinder ‘ontdekt’. Dit zorgt voor paniek bij de VS. Wat houdt MacKinder in?

MacKinder Wanneer ben je de baas over de wereld? Als je de wereld verovert Of als je ‘alle’ grondstoffen beheerst (dan bepaal jij de marktwaarde).

Tussentijd Haushofer en Rudolf Hess Lange tijd gebeurde met de ‘paniek’ niet veel. Want de 1e WO was net afgelopen en de wereld had geen zin in nog meer oorlogen. De volgende dreiging was veel belangrijker: Opkomst van Nazi-duitsland. Wat zeiden de duitsers? Haushofer en Rudolf Hess

De duitsers (1930 – 1945) De duitsers hadden de theorie van ‘lebensraum’ Dat betekent dat je voor je volk voldoende ruimte moet hebben om te kunnen leven. Ze streven dus naar uitbereiding Of gedwongen uitbereiding (oorlog dus). Hoe deed men dat? Men ging de slachtofferrol hanteren en men ging externe dreigingen tonen dmv geografie.

Wij zijn niet de boosdoeners? Andere bedreigen ons?

VS ging mee doen in de WO II vanwege opkomst van SovjetUnie (en aanval Pearl Habor) Theorie MacKinder komt weer om de hoek kijken. Ze hebben theorie verwerkt in een strategie. Hoe zorg je ervoor dat Rusland zijn grondstoffen niet kan domineren? Door de landen in Europa te bevrijden en bevriend te maken met de VS. Maar hoe ? MARSHALL-plan Daardoor kon West-Europa niet handelen met de Sovjet-Unie (stond in het contract) Dus Rusland wordt aan het westen omsloten door ‘Kapitalistische vrienden’ En de rest van de wereld dan ?? Dat word de komende 40 jaar beslecht door vriendschappen en waar nodig voert men oorlog.

Rimland = omsloten gebied Wat ging men doen ? Sovjet Unie isoleren! W-EU = marshallplan Turkije kernraketten  Cuba crisis Korea (1950) Vietnam (1960) Afghanistan (1980) Irak (1990)

Na afloop van koude oorlog Begin jaren 80 grote economische crisis. Ronald Reagan (president VS) roept alle landen in de wereld op om haar grenzen te openen zodat er meer (vrij)handel komt. (Het word steeds duidelijker dat de VS de strijd tegen het Communisme aan het winnen is en heeft nu de touwtjes in handen, dus die bepaald wat er gebeurd  Hegemoniale macht). Dit gebeurd (daardoor start globalisering) oa in Mexico, het slotproces hiervan is het NAFTA verdrag. Landen gaan sindsdien steeds meer samenwerken. Vooral na de val van de SU. Er ontstaan ook meer handelsblokken In 1994 word de WTO (wereldhandelsorganisatie opgericht), die moet de pas ontstane vrijhandel in betere en eerlijke banen gaan leiden. Door de ontstane globalisering komt global shift op gang in (vooral) de jaren 90 en heden. Na een eeuw van oorlog eindelijk ‘vrede’ op de wereld oa door vrijhandel Eindelijk rust en geluk in de wereld ??? NEE!!!! Opkomst terrorisme en wederopkomst Rusland (en andere BRIC-landen)

MacKinder en zijn gevolgen Een groot gevolg na de koude oorlog is dat bevolkingsgroepen, die jarenlang gesteund waren door de VS, van 1 op andere dag in de kou werden gelaten. Dit terwijl ze ontzettend veel was beloofd!!! Democratie, rijkdom, vrijheid (alles wat in het westen ook is) Voorbeeld: Taliban (in de jaren 80 gevochten tegen SU) Na 1990 in de steek gelaten. Leidt tot wanhoop en wanhoop tot woede Taliban ontwikkeld haat tegen de VS (gevolg: Terrorisme). Andere gevolg is dat je nu een wereld krijgt die begint te verwesteren (Amerikanisering).

In het kort: Ruziënde grootmachten om hegemoniale macht (VS en SU) Bedreigt door Nazi-duitsland (geografie misbruikt door Haushofer) Leidt tot isolatie (theorie van MacKinder) Voor isolatie zijn dure vriendschappen en oorlogen nodig. Hulp van lokale bevolkingsgroepen Ondertussen pleit Reagan voor meer vrijhandel in de wereld (grote stap voorwaarts in globaliseringsproces). In 1991 val SU. Alle oorlogs- en ontwikkelingssamenwerking word onmiddellijk stopgezet! Zorgt voor wanhoop  woede  verloochening  wraakgevoelens  aanslag 11 september ‘hoogtepunt’