Recente wijzigingen inzake watertoets en overstromingskaarten Bram Vogels Vlaamse Milieumaatschappij – Afdeling Operationeel Waterbeheer Koning Albert-II laan 20, Brussel b.vogels@vmm.be 1 1

Outline Intentie Evaluatie Wijziging Varia 2

1. Intentie

1. Intentie Pag. 28 “Ik zal het instrument watertoets evalueren, verbeteren en vereenvoudigen. Bovendien zal ik mijn collega bevoegd voor Ruimtelijke Ordening voorstellen om de gewestelijke stedenbouwkundige verordening en de code van goede praktijk voor het ontwerp van rioolstelsels door te lichten en af te stemmen op de meest recente inzichten inzake brongerichte aanpak van de waterafvoerproblematiek.” Pag. 30: “De schade door overstromingen wordt maximaal voorkomen en beperkt o.a. door toepassing van het principe vasthouden – bergen – afvoeren. Een grondige preventieve screening van nieuwe projecten via de watertoets en brongerichte maatregelen komen op de eerste plaats.” 4

1. Intentie Pag. 55: “We evaluaren de watertoets om na te gaan of deze optimaal functioneert. We passen de stedenbouwkundige verordening voor de verplichte buffering, hergebruik en infiltratie van hemelwater bij nieuwe verharde oppervlakten aan.” 5

1. Intentie Evalueren Verbeteren Vereenvoudigen Bevraging via CIW vergunningverleners adviesverleners Opstellen positieve lijst Actualiseren watertoetskaart Aanpassing watertoetsbesluit 6

2. Evaluatie

2. Evaluatie Bevraging Vergunningverleners Adviesverleners Milieuvergunningen & Stedenbouwkundige vergunningen Gemeentelijke, provinciale en gewestelijke diensten Adviesverleners Gewestelijke waterbeheerders (VMM, W&Z, …) Bevaarbare waterlopen Onbevaarbare waterlopen 1ste cat. Provincies Onbevaarbare waterlopen 2de cat. Gemeentes Onbevaarbare waterlopen 3de cat. Polders & Wateringen Onbevaarbare waterlopen 2de & 3de cat. 8

2. Evaluatie Adviesverleners Vergunningverleners 9

2. Evaluatie Meerwaarde voor verschillende deelaspecten Adviesverleners Vergunningverleners Groot Betekenisvol Beperkt Schade door overstromingen Ruimte voor water Omgaan met hemelwater Algemene meerwaarde Waterkwaliteit Natuurwaarden Omgaan met hemelwater Schade door overstromingen Algemene meerwaarde Ruimte voor water Waterkwaliteit Natuurwaarden 10

2. Evaluatie Adviesverleners Vergunningverleners 11

2. Evaluatie Aanpassing drempelwaarden Signaalfunctie Toetsingsfunctie Andere invulling bij milieuvergunning Nood aan controle Uitvoering op terrein Overname in vergunning Actualisatie watertoetskaarten 12

3. Wijziging

3. Wijziging Positieve lijst Watertoetsbesluit Overstromingskaart 14

3. Wijziging Waarvoor moet de watertoets nu al uitgevoerd worden? Stedenbouwkundige en planologische attesten (art. 8 § 3) Integratie in MER (art. 8 § 4) Vergunningen: stedenbouwkundige vergunning, verkavelingsvergunning, milieuvergunning, watervang, machtiging & natuurvergunning (art. 8 § 5) Plannen: RUP, BPA, ruilverkaveling, landinrichting, waterhuishoudingsplan, natuurrichtplan (art. 8 § 5) 15

3. Wijziging De Vl. Reg. kan […] een lijst vaststellen van vergunningen, plannen & programma’s die aan de watertoets moeten worden onderworpen Vastgelegd in bijlage 2 Enkel in geval van schadelijke effecten Toets gezond verstand!!! 16

Plannen en programma’s 3. Wijziging Vergunningen Conformiteitsattesten bodemsaneringsproject en risicobeheerplan Machtiging ecologische bosfunctie en machtiging bosreservaten Ontheffing op verbod in VEN-gebied en afwijkingen op verboden van het natuurdecreet Toestemming voor werken of handelingen in beschermde landschappen Plannen en programma’s Bosbeheerplannen, beheerplannen voor natuurreservaten De bijzondere oppervlaktedelfstoffenplannen Ruilverkavelingsplan, projectrapport en projectuivoeringsplan natuurinrichting Herwaarderingsplan beschermd stads- of dorpsgezicht Beheersplan beschermd landschap of erfgoedlandschap 17

3. Wijziging De Vl. Reg. kan ook een lijst vaststellen […] waarvoor […] geen watertoets vereist is Meldingsplichtige handelingen 18

3. Wijziging En wat met de vereenvoudiging??? 19

3. Wijziging Vervanging van 7 beoordelingsschema’s door beknopte vragenlijst Oppervlaktewater Mogelijk/effectief overstromingsgevoelig Bijkomende dakopp./verharde opp. > 1 ha voor bevaarbare en onbevaarbare van 1ste cat. of > 0,1 ha voor andere waterlopen Gelegen binnen Bedding bevaarbare of onbevaarbare waterloop < 50 m van bevaarbare waterlopen/haveninfrastructuur < 20 m van onbevaarbare waterlopen van 1ste categorie < 10 m van onbevaarbare waterlopen van 2de categorie < 5 m van onbevaarbare waterlopen 3de cat. of van niet-geklasseerde in beheer van een polder of watering Binnen een afgebakende oeverzone Vegetatiewijziging conform natuurdecreet 20

3. Wijziging Vervanging van 7 beoordelingsschema’s door beknopte vragenlijst Grondwater Verkaveling met aanleg van nieuwe wegenis Bijkomende dakopp./verharde opp. > 1 ha Ondergrondse constructie > 5 m-mv of horizontale lengte > 50 m 21

3. Wijziging Schrappen van kaarten Infiltratiegevoelige gebieden Grondwaterstromingsgevoelige gebieden Erosiegevoelige gebieden Hellingenkaart Winterbedkaart  Informatie nog steeds consulteerbaar en bruikbaar!!!! 22

3. Wijziging Overige wijzigingen Finetuning met decreetswijziging Terminologie volledig afstemmen op decreet Adviesmogelijkheid wordt omgezet in adviesplicht!!! Besluit volledig afstemmen op decreet 23

3. Wijziging Overstromingskaarten Huidige kaart dateert van 2006 (samengesteld 2005) Effectief overstromingsgevoelige gebieden Correctie o.b.v. DHM Fotomateriaal Terreinkennis Bijkomende opname MOG’s 24

Watertoetskaart 2006 MOG prov. Antwerpen 25

3. Wijziging Overstromingskaarten Mogelijk overstromingsgevoelige gebieden Uitbreiding binnen bebouwd gebied Uitzondering antropogene bodems Colluvia opgenomen Uit de effectief overstromingsgevoelige gebieden werd nooit geknipt, niet in 2006 en ook niet in huidige versie!! 26

3. Wijziging Watertoetskaart 2006 Watertoetskaart 2011 27

Watertoetskaart 2011: toevoeging colluvia NOG Watertoetskaart 2006 Watertoetskaart 2011: toevoeging colluvia 28

3. Wijziging Impact op oppervlakte Effectief overstromingsgevoelig 2006: 67.754 ha 2011: 71.556 ha Mogelijk overstromingsgevoelig 2006: 233.201 ha 2011: 285.143 ha Kaart geeft enkel adviesplicht aan, legt nog geen restricties op!!! 29

3. Wijziging En November 2010 dan??? 30

3. Wijziging Inventarisatie is afgerond en mee opgenomen Terugkoppeling bekkensecretariaten met gemeentes Kennis oppervlaktewaterbeheerders Correctie ingetekende polygonen o.b.v. DHM 31

3. Wijziging Wijziging uitvoeringsbesluit Meer informatie Goedgekeurd door Vlaamse Regering op 14/10/2011 In werking op 1/03/2012 Overgangsbepaling voor vergunningen Geen overgangsbepaling voor RUP’s!!!! Meer informatie www.watertoets.be/wetgeving Shapefile downloadbaar!! Work in progress Uitwerking nieuw watertoetsinstrument 32

3. Wijziging 33

4. Varia

4. Varia 35

4. Varia 3D Animatie http://www.watertoets.be/waterveilig-bouwen-en-wonen 36

4. Varia 37

4. Varia 38

4. Varia 39