Geschiedenis van de democratische rechtsstaat in Nederland Politieke stromingen 2.3 De socialisten
Ontstaan & Marx Marx en de industrialisatie Als gedachtegoed Door de Industriële Revolutie en haar gevolg ontstond enerzijds de Sociale Kwestie, en anderzijds het idee dat de samenleving niet deugde én deze diende te veranderen. Als gedachtegoed Ontstaan in de 19e eeuw Als reactie op het kapitalisme en haar uitwassen (Industriële Revolutie) Socialisten wilden een geheel nieuw stelsel, waarin de gemeenschap centraal staat Eerste helft 19e eeuw waren er verschillende stromingen binnen het sociaal denken Karl Marx was de belangrijkste denker
Domela Nieuwenhuis & de SDB Deze dominee was socialist geworden na het lezen van Das Kapital van Marx Hij richtte de Sociaal-Democratische Bond (SDB) op Was voorvechter voor de rechten van de armen, de arbeiders en verschoppelingen in de samenleving Had een weekblad waarin hij zijn ideeën schreef en de autoriteiten aanpakt In 1888 werd hij zelfs gekozen als eerste socialist in de Tweede Kamer De SDB radicaliseerde echter verder. In 1893 trok de partij zich terug uit Den Haag (landelijke politiek). Alleen een revolutie kon volgens Domela het land veranderen De SDB scheurde….
Domela Nieuwenhuis
Troelstra & de SDAP Troelstra was medeoprichter van de SDAP in 1894. De SDAP was opgericht was alternatief voor de radicale SDB. De partijleden geloofden wel in de democratische weg van verandering, maar sloten een revolutie niet uit. De partij stond voor emancipatie van de arbeiders Algemeen Kiesrecht Oplossing van de Sociale Kwestie door sterk overheidsingrijpen Samenwerking met de liberalen om op deze wijze zo veel als mogelijk kiezers bij de confessionelen vandaan te halen Een sterkere aantrekkingskracht van allerlei kiezers; dus ook uit de gegoede burgerij Haar aanhang groeide sterk. In 1911 won men zelfs 18 van de 100 zetels in de Tweede Kamer
Troelstra’s fout Troelstra was een bijzonder man medeoprichter van de SDAP in 1894 Hoofdredacteur van het landelijk dagblad het Volk (1900) Dichter en advocaat En een gepassioneerd mens die sterk geloofde in het recht en gelijkheid der mensen In 1918 beging hij echter een groot fout Hij dacht dat het land rijp was voor een Revolutie Maar hij zette niet door En riep wel de Revolutie uit in de Tweede Kamer, maar zonder knuppel in z’n achterzak Vanaf dat moment werd ook meer gematigde socialisten en de SDAP door andere politici en veel mensen in den lande gewantrouwd. Hierdoor wilde niemand tot aan de Tweede Wereldoorlog met hen regeren!
Troelstra