Wetenschappelijke methode Inleiding Onderzoekscompetenties
« wetenschappelijk bewezen » Ananas in de ijskast nefast voor pasgeborenen ! In recent wetenschappelijk onderzoek is aangetoond dat het houden van ananas in de ijskast nefast is voor het slaapritme van pasgeborenen. Conclusies van wetenschappelijke testen bij vijf koppels hebben aangetoond dat hun pasgeboren baby om de drie uur wakker werd zolang er ananas in de ijskast lag. Zes tot acht weken nadat de ananas uit de ijskast werd verwijderd, was dit effect compleet verdwenen en sliepen de baby’s de hele nacht door. Wetenschappers raden aan om geen ananas meer te houden in de ijskast als er jonge kinderen in huis zijn.
Doelstellingen Verwerven van verifiëerbare, betrouwbare kennis. Continu in vraag stellen van verworven kennis, teneinde betrouwbaarheid te toetsen.
Wetenschappelijke methode: een continu proces
Faze 1 - Waarneming Verzamelen gegevens omtrent te bestuderen fenomeen, metingen. Belangrijk: zoveel mogelijk relevante gegevens zo exact en ondubbelzinnig mogelijk beschrijven. Nodig voor vormen van hypothese en reproduceerbaarheid van waarnemingen.
Faze 2 – Hypothese Opstellen van verklaring/model voor het waargenomen fenomeen. Een goede hypothese bezit volgende kenmerken : Falsifieerbaar (aantoonbaar waar of vals). Voldoet aan “Ockham’s Razor”: is niet ingewikkelder dan strict noodzakelijk.
Faze 3 - Voorspellen “Als hypothese waar is, dan…” Als gevolg niet kan verklaard worden door eerder aangenomen hypothese, dan hebben we een voorspelling. Voorspellingen worden gebruikt voor het opzetten van experimenten ter controle van de hypothese.
Faze 4 - Controle Uitvoeren experimenten ter controle van de hypothese. Belang van zo exact en ondubbelzinnig mogelijke beschrijving van uitgevoerd experiment en resultaten (metingen): minimaliseren van “vrijheid van interpretatie”. Continu proces: verbeterde nauwkeurigheid instrumenten kan eerder aanvaarde hypothese ontkrachten.
Faze 5 - Evaluatie Evaluatie van de hypothese : aannemen, bijsturen of verwerpen ? Evaluatie van het wetenschappelijk proces: Peer-to-peer review: Het proces wordt gecontroleerd en herhaald door andere wetenschappers.
Wetten en theorieën Er is geen “waarheid” en “bewijs” in wetenschap, alleen hypotheses die bevestigd worden door observaties (experimenten). Een veelvuldig bevestigde hypothese noemen we een wet. Een verzameling van geliëerde wetten noemen we een theorie.
Religie vs. Wetenschap “Religion is a culture of faith, science is a culture of doubt...” (Bertrand Russel)