1.1 De staatsinrichting van de VS
Ontstaan Verenigde Staten 4 juli 1776: ‘Declaration of Independence’ Volgens principes van de Verlichting → Vrijheid, gelijkheid en broederschap
In opstand tegen Britse moederland → In ruil voor belastingen eist men ook inspraak in Brits parlement
Nieuwe staat bestaat eerst uit soevereine staten + een nationale vergadering MAAR: werkt niet!
LATER!
1787: Nieuwe grondwet Sterkere centrale regering Rechten van de deelstaten gegarandeerd Grondwet aanvullen via amendementen
Bv: Eerste 10 amendementen = ‘Bill of Rights’ - Vrijheid meningsuiting, kiesrecht,…
Scheiding der Machten VS is een federatie = macht verdeeld tussen Deelstaten Centrale overheid
Deelstaten: Eigen parlement Onderwijs, politie, rechtsspraak,…
Centrale overheid - Buitenlandse politiek, defensie, financiën en economisch verkeer tussen deelstaten
Naar idee van Montesquieu: ‘trias politica’ Wetgevende Uitvoerende Rechtelijke macht
Uitvoerende macht Bij president Ook benoemen ministers, opperbevelhebber leger,… Vetorecht (= wetgevende macht!) Soms klachten over ‘imperial presidency’
Wetgevende macht Ligt bij Congres (= Senaat en Huis van Afgevaardigden) Per deelstaat verdeeld door inwonersaantal Controle over de regering Eventueel opheffen veto Eventueel starten impeachment procedure
Rechterlijke macht - Voor het leven benoemd - Controle president
Politieke partijen Tweepartijstelsel Democraten en republikeinen Losser partijstelsel dan in Europa Vanaf 1930 – democraten meer progressief