Energierenovatie 2020 – stand van zaken en uitdagingen Studiedag Energie Renovatie Programma 2020 Brussel 23 Februari 2009 Peter Wouters WTCB

Opbouw van deze sessie Algemene situering en uitdagingen Peter Wouters Specifieke aandachtspunten Verplichting : maatregelen rond Product en Politiek Luk Vandaele Verplichting : maatregelen rond Prijs en Politiek To Simons  Luk Vandaele Aanmoedigen : de problematiek van isolatie buitenmuren Nicole Lens Besluiten en verdere aanpak Peter Wouters Vraag en antwoord 2

Structuur van deze voordracht De globale en internationale context Stappenplan algemeen Knelpunten en mogelijke maatregelen Toelichting van mogelijke maatregelen 3

tijdshorizon

Randvoorwaarden – Belangrijke Europese ontwikkelingen Recasting van de EPBD Meer aandacht voor effectiviteit Energie diensten richtlijn Expliciet aandacht voor resultaten Hernieuwbare energie richtlijn Aandacht voor de kwaliteit van uitvoering 5

Implementatie EPBD in lidstaten - status 6

Recasting van de EPBD In de Richtlijn Huidige versie Voorstel voor recasting Eisenniveau?Geen eisen Economisch optimum vanaf 2017 Eisen voor financiële incentives Geen eisen Economisch optimum vanaf 2014 Toezicht?Geen eisenVerplicht Sancties?Geen eisenVerplicht 7

Hernieuwbare energie richtlijn Aandacht voor kwaliteit Verplichting tot invoeren van certificatie van uitvoerders van installaties van hernieuwbare energie 8

Verbeteren bestaande bouw : prioriteit voor Europa en lidstaten 9 Januari 2008

10 Waar moet het beleid prioriteit aan geven?

11 Alle mogelijke maatregelen Netto winst!! Netto kost!!

12 Maatregelen in bouwsector

De partners in de studie WTCB VITO Centrum Duurzaam Bouwen WenK Sint Lucas - Departement Architectuur 14

Wat is het specifiek doel van de studie? Het stapsgewijs - en door de stakeholders gedragen - uitwerken van een coherent totaalconcept om de doelstelling 2020 te halen, waarbij verplichtende maatregelen vermoedelijk onvermijdelijk zijn Nagaan voor welke situaties het verplicht opleggen van de maatregelen in 2020 problemen kunnen geven en pistes van mogelijke aanpak uitwerken 15

Mix van maatregelen… 16

Aard van knelpunten 17

Voorbeelden : Financiering is niet evident Geen financiële middelen, andere prioriteiten, … Problemen met de administratie rompslomp Offertes vragen, documenten voor subsidies, … Problemen met de praktische uitwerking Zoeken aannemer, …. Onvoldoende informatie 18 Algemene knelpunten

Voorbeelden : Stedenbouwkundig Overschrijden van de rooilijn = Rem op buitenisolatie Beschermde gebouwen Know-how over en aanbod van technologie Voorzetramen –Vertrouwen in de markt, aanbod, innovatie Dakranden –Bij platte daken is grote dikte niet altijd evident Kwaliteit van werken Na-isolatie, … 19 Technische knelpunten

Voorbeelden : Verhuurders en huurders Investeren zonder baten, geen financies,… Oudere bewoners Te belastend, tijdshorizon, functioneel niet meer van deze tijd,… Woningen in zeer slechte staat Vervangende nieuwbouw kan beter zijn Sociaal zwakken Geen middelen Woningen die juist niet voldoen (U=0.5) Economisch niet verdedigbaar Gebouwen in mede-eigendom … 20 Specifieke situaties met knelpunten

Aard van knelpunten 21 Maatregelen

22

Matrixbenadering Aanduiden welke MAATREGELEN een antwoord (kunnen) geven op welke KNELPUNTEN 23 KnelpuntenMaatregelen

Interactie met beleidsperiodes 2009 – 2014 Afnemende steunmaatregelen? Vastleggen krachtlijnen van verplichtend kader 2014 – 2019 Opstart van stapsgewijze invoering van verplichtend kader? … 2019 – 2024 Verplichtend kader 24

25

Nood tot kennisopbouw Kennis van het potentieel Meer verfijnde karakterisatie van het woningpark Evaluatie van de economische rendabiliteit... Technologische aspecten Dakranden bij platte daken Voorzetramen? dubbele ramen (akoestiek)? Ventilatie? Zomercomfort? Akoestiek? Coherente set van alternatieven De markt een complementaire set van mogelijkheden bieden,... 26

Aandachtspunten

Voordrachten door Luk Vandaele (Product en Politiek) En To Simons (Prijs en Politiek)

Voordracht van Nicole Lens over de isolatie van buitenmuren

Energierenovatie 2020 – stand van zaken en uitdagingen Studiedag Energie Renovatie Programma 2020 Brussel 23 Februari 2009 Peter Wouters WTCB