Domotica en woningcorporaties Een moeizame relatie Drs. J. Smeets REM&D

Inhoud Woningcorporaties Domotica Adaptieproces Praktijk Slot

1. Woningcorporaties Toegelaten Instelling: uitsluitend werkzaam op het gebied van de volkshuisvesting In de praktijk wordt dit belang bepaald door samenspel tussen gemeente en werkzame corporaties

Woningcorporaties Maatschappelijk middenveld - waarborgfunctie: behoud pluralisme - voorhoedefunctie: ruimte voor innovatie - tegenspelfunctie: belangenbehartiging - service organisatie: creeeren van klantwaarde - gemeenschapsfunctie: bindende werking

Woningcorporaties BBSH 1993 legt prestaties vast: Passend huisvesten doelgroep Kwaliteitsbeleid Betrekken huurders Waarborgen financiële continuïteit Toevoeging 1997 Leefbaarheid Toevoeging 2001 Wonen en zorg

Woningcorporaties Ouderenhuisvesters bij uitstek % 55 plussers in woningen algemeen corporatie 1998 35% 50% 2020 50% 70-80%

Mogelijke ontwikkelingsrichtingen Financieel economisch rendement Vastgoed- onderneming Klanten- corporatie vastgoed mensen Wijkregisseur Voorzieningen- corporatie Emancipatie- machine Maatschappelijk rendement

Toepassingsgebieden Zorgen Communicatie Werken Ontspannen Comfort Energie Beheer

3. Adaptie van innovaties Rogers E.M. (1995) Diffusion of innovations Maakt onderscheidt tussen initiatie en implementatie In initiatieffase spelen 3 stadia een rol: Kennis Overtuiging Beslissing Willem Bouman (TeMa) heeft deze benadering toegepast op de adoptie van domotica bij woningcorporaties

Adaptieproces domotica Kennis- stadium Omgevingsfactoren Met betrekking tot domotica Technisch Economisch Juridisch Sociaal Geen adoptie Waargenomen Kenmerken van domotica Relatief voordeel Compatibiliteit Complexiteit Testbaarheid Zichtbaarheid Onzekerheid Obstructie Overtuigings stadium Geen adoptie Beslissings- stadium Geen adoptie Adoptie Bron: Willem Bouman afstudeerscriptie

kennisstadium Volgende factoren uit de omgeving blijken in dit stadium van invloed: herkenning van behoefte Berichtgeving domotica Informatie commerciële partijen Informatie niet-commerciële partijen Kennis van techniek Kennis functionaliteit

overtuigingstadium Volgende factoren uit de omgeving blijken in dit stadium van invloed: informatie van collega-corporaties

overtuigingstadium Relatief voordeel Voordelen door veiligheid, gemak en comfort Voordelen betere verhuurbaarheid (minder mutaties e.d.) Voordelen subsidies Voordelen door lagere maatschappelijke kosten Voordelen langere zelfstandigheid Voordelen beter imago Nadelen hoge investeringskosten Nadelen hogere onderhoudskosten

overtuigingstadium Compatibiliteit met normen, doelstellingen, wetgeving In overeenstemming met met BBSH Match met vraag doelgroep Compatibiliteit met werkwijze zorgverlener Compatibiliteit met regelgeving Compatibiliteit met brandweer en politie

overtuigingstadium Complexiteit Complexiteit van nieuwbouw/renovatie/groot onderhoud Complexiteit van uitbesteding Complexiteit gebrek aan standaardisatie systemen Complexiteit gebrek aan integratie systemen en organisaties Complexiteit gewenning gebruiker

overtuigingstadium Testbaarheid Mogelijkheden om te experimenteren Voorbeeld-, test- of modelwoning Zichtbaarheid Zichtbaar voor anderen Domotica bevindt zich vooral in het privé-domein Aandacht in media van belang

overtuigingstadium Onzekerheid Veel risico’s Investeringen Functioneren Kosten/baten Sociale acceptatie

Kosten Simpel systeem - actieve personenalarmering met draadloze alarmknop en een electronisch bedienbaar voordeurslot geintegreerd in video-intercom en rookmelder 2.500 euro Uitgebreid systeem- 7.500 euro Komt bovenop onrendabele top van ca 50.000 euro

overtuigingstadium Obstructie Negatieve invloed op besluitvorming Onzekerheid over levenscyclus Onzekerheid over standaardisatie Onzekerheid over toekomstige mogelijkheden (draadloos?)

beslissingsstadium Factoren in dit stadium zijn: Toepasbaarheid met name in de voorraad Kosten Gebrekkige kennis installateurs Schaalniveau Alarmopvang Alarmopvolging

4. Praktijk Veel corporaties zijn in overtuigingsstadium Diverse experimenten. In 2000 tijdelijke woonzorgstimuleringsregeling 30% subsidie op installatie. Max. 1.500 woning; 150.000/project Voorwaarde: alarmopvang en alarmopvolging. Voorbeelden in de regio: HhvL/Woonbedrijf in Eindhoven Domein in Best Woonstichting Etten-Leur Evaluatie in 2003

4. Praktijk Evaluatie in 2003 Experimenteren met technologie belangrijkste motief corporatie. Niet specifiek voor een doelgroep Gewenningsproblemen bij ouderen Vooral personenalarmering een succes Politiekeurmerk maakte vaak extra inbraakalarmering overbodig. Behoefte aan flexibiliteit, geen standaardoplossing (vraagsturing)

4. Praktijk Evaluatie in 2003 Domotica is een oplossing voor veiligheid, comfort etc. Geen doel op zich. Denken vanuit de gebruiker en zijn behoefte. Niet alle techniek toepasbaar met name in de voorraad. Kosten voor soc. huurwoning nog hoog ca 7500 euro (5% extra). Behoefte aan flexibele pakketten, geen standaardoplossing vraagsturing waarbij klant zelf niveau van pakket kan bepalen

4. Praktijk Behoefte bij bewoners/vraagsturing. top 5 in een pilot: Actieve personenalarmering Automatisch uit- en aanzetten apparatuur Openen van deur door alarmcentrale Bezoekers zien Inbraakalarmering

5. Slot Vraaggestuurd-modulair Doelgroep specifiek Contents van belang Voorlichting en timing Inbedding in gebiedsgericht beleid (woonservicezones)