Een geboeid publiek? Het gebruik van massamedia door gedetineerden Dr. Heidi Vandebosch Dep. Communicatiewetenschap K.U.Leuven

Een geboeid publiek? Theoretisch model ter verklaring van het mediagebruik: gebaseerd op criminologische en communicatiewetenschappelijke literatuur Methode: combinatie van kwantitatief en kwalitatief onderzoek Resultaten: beschrijving voornaamste (media)variabelen

Een geboeid publiek? Theoretisch model gebaseerd op: Het import- en het deprivatiemodel uit de criminologie Diverse communicatiewetenschappelijke theorieën en bevindingen (media-effecttheorieën, Uses and Gratificationstheorie, …)

Een geboeid publiek?

Een geboeid publiek? Variabelen die het mediagebruik kunnen verklaren: sociodemografische achtergrondkenmerken al dan niet criminele levensstijl aard van het gepleegde misdrijf straflengte soort strafinrichting persoonlijk regime ervaren problemen en stress psychologische aanpassingswijze motieven voor deelname aan activiteiten andere activiteiten

Een geboeid publiek? Methode: Toelating van het Ministerie van Justitie, Bestuur Strafinrichtingen Gesprekken met deskundigen Selectie van 5 strafinrichtingen: Hasselt, Brugge, Dendermonde, Leuven-Centraal en Hoogstraten Contacten met plaatselijke directies: gesprek, rondleiding, documenten, vragenlijst media-aanbod

Een geboeid publiek? Bevragingen bij gedetineerden: face-to-face-enquête en diepte-interviews gemengde methode (kwantitatief én kwalitatief onderzoek): statistisch testen van het theoretisch model peiling naar betekenisgeving door gedetineerden face-to-face-enquête (i.p.v. schriftelijke enquête) diepte-interviews (i.p.v. bv. participerende observatie) 'Covert participant roles in prison I frankly believe to beyond the dramatic possibilities of any sociologist I know....' (Kassebaum, 1970:130)

Een geboeid publiek? Testenquête 30-tal gedetineerden uit de verschillende instellingen Doel: duidelijkheid vragen, duur interview, wijze en plaats van ondervragingen controleren Aanpassing: vragen over aard van gepleegde misdrijven worden weggelaten in vragenlijst , data worden bekomen via hechtenisfiche en strafblad

Een geboeid publiek? Feitelijke enquête: steekproef : Nederlandstalige, definitief-veroordeelden, die voltijds in de instelling verblijven schriftelijke verwittiging contact respons Officiële gegevens: hechtenisfiche en strafblad

Een geboeid publiek? Diepte-interviews: steekproef: uit respondenten enquête (spreekvaardigheid, variëteit) schriftelijke verwittiging respons

Een geboeid publiek? Dataverwerking: statistische analyse van kwantitatieve gegevens m.b.v. SAS (177 observaties) analyse van diepte-interviews m.b.v. NUDIST (33 interviews, meer dan 500 blz. tekst)

Een geboeid publiek? Resultaten: kwantitatief kwalitatief combinatie: data vullen elkaar aan

Een geboeid publiek? Demografisch profiel 87% mannen gemiddelde leeftijd: 35 jaar 80.8% Belgische nationaliteit opleiding: 28.2% geen of LO, 39.9% LMO werk: 4/10 werkloos burgerlijke staat: 48.6% ongehuwd, 26.6 % gescheiden, 2.3% wed., 23.7% gehuwd

Een geboeid publiek? Crimineel profiel 63.8% heeft voordien al in gevangenis gezeten classificatie volgens misdrijf: 23.9% zware diefstal, 20.5% meerdere van diverse aard, 17.0% drugdelicten, 13.6% moord,…

Een geboeid publiek ? Gevangenenprofiel: gemiddelde straflengte: 2598 dagen (7 jaar) ergste probleem: afsnijding van buitenwereld stress: 12.6% geen stress, 16.6% erg veel stress populairste aanpassingswijze: doing time

Een geboeid publiek ? Media : Televisie 96 % heeft toestel op cel belangrijkste activiteit na werk en contacten met buiten (bezoek, telefoon, correspondentie) kijktijd: weekdag 5 uur, weekend 7 uur voornaamste reden: om op de hoogte te blijven van wat er buiten gebeurt

Een geboeid publiek ? Media : Televisie meest bekeken zenders: VTM en VT4 programmavoorkeuren: informatieve programma’s

Een geboeid publiek ? Media: Radio 78 % luistert (op cel, werkplaatsen, …) meest populaire zenders: lokale radio’s vooral op weekdagen, minder in het weekend

Een geboeid publiek ? Media: Dagbladen 2/3 leest wel eens krant, 1/4 koopt ze zelf meest gelezen titel: Het Laatste Nieuws

Een geboeid publiek ? Media: Tijdschriften Media: Boeken 4/5 leest tijdschrift, 60% koopt zelf tijdschrift meest populair: TV-bladen, Blik Media: Boeken 71% leest geen boeken

Een geboeid publiek? Functies en disfuncties van media voor gedetineerden: verzachten gevangenispijnen (eenzaamheid, verveling, geestelijke aftakeling, …) versterken gevangenispijnen

Een geboeid publiek? Gedetineerden vormen geen homogene groep mannen versus vrouwen lager opgeleiden versus hoger opgeleiden jongeren versus ouderen verschillende graad van criminaliteit diverse aanpassingswijzen…. Factoren beïnvloeden mediagebruik