Buitenlandse directe investeringen Feiten; Verklaringen; Welvaartseffecten (bestemming & oorsprong)

BDI : voorraad (% BBP) regio’s wereldeconomie

BDI : voorraad (% BBP) EU-15

Buitenlandse directe investeringen : belang in de wereldeconomie ( )

BDI : macro-economische karakteristieken Sterke groei sinds eind jaren 80; in- én uitstroom DBI : voornamelijk geïndustrialiseerde landen; belangrijk aandeel van DBI tussen sterk vergelijkbare landen (ook op industrie-niveau : “intra-industrie” DBI); horizontale investeringen domineren op vertikale;

BDI : macro-economische karakteristieken belangrijk aandeel van intra- ondernemingshandel in internationale handel; belang van verschillen in factorbeschikbaarheden of winstvoet als determinanten van DBI lijkt beperkt.

BDI : micro-economische karakteristieken BDI = MNO; intersectoriële verschillen in belang van MNO’s; determinanten aanwezigheid MNO’s : –R&D-investeringen –aandeel geschoolde werknemers –aandeel nieuwe en/of technologisch complexe goederen –niveau productdifferentiatie en reclame schaalvoordelen op vestigingsniveau negatief gecorreleerd met MNO’s

Buitenlandse directe investeringen ‘Stylised Facts’ (hybried patroon) Verklaringen (incl. MNO) –PCH : Noord-Zuid ; –OLI : “algemeen”;

BDI & MNO Ownership : bedrijfsspecifiek competitief voordeel (kennis, product, technologie,…) Location : voor- en nadelen van plaatselijke productie (factorkosten, handelsbarrières, transportkosten) Internalisation : voor-en nadelen van interne explotatie “ownershipvoordeel”, tgv –imperfecties in markt voor informatie; –competitief voordeel door interne exploitatie

DBI & MNO’s : macro-economische relevantie Effecten gastland : rechtstreeks. –Resource gap; –foreign exchange gap; –budgetary gap; Effecten gastland : onrechtstreeks. “Spill-overeffecten” op productiviteit : technologische en ‘market acces’ externaliteiten

MNO’s : Technologische externaliteiten gastland technologie enkel via leren overdraagbaar; contacten met gebruikers; slechts rendabel binnen MNO (schaalvoordelen op ondernemingsvlak); concurrentie-effecten : rechtstreeks en onrechtstreeks ( productiviteitsverbeteringen)

MNO’s : ‘market access’ externaliteiten gastland via MNO vertrouwd geraken met buitenlandse markten (in IL)

MNO’s : negatieve externaliteiten gastland enclavevorming; effect op overheidsbeleid; effect op handelsbalans; wegconcurreren binnenlandse producenten

MNO’s : effecten land van oorsprong rechtstreeks tewerkstelling ; factorvergoedingen; verschil in effect van Noord-Zuid (vertikale) & Noord-Noord investeringen (horizontale);

MNO’s : effecten land van oorsprong onrechtstreeks tewerkstelling; kennisaccumulatie; specialisatie in R&D (hoofdkwartierdiensten)

Effecten outsourcing land van oorsprong : voorbeeld (Arndt)