ORTHOPEDAGOGISCH WERKVELD DOCENT: Lut Theunis Arbeids- en organisatiepsychologie: C. Schepers Schoolpsychologie: I. Bernaerts Klinische Psychologie: G. Van Reusel Orthopedagogie: L. Theunis

Orthopedagogische werkdomeinen Kind & Gezin Jeugdhulpverlening in de gezondheidszorg De gehandicaptenzorg (2) De bijzondere jeugdzorg (3) De integrale jeugdhulpverlening (4) LESBEURT 1 Gezinszorg in Vlaanderen

KIND & GEZIN Diensten en voorzieningen binnen K & G Nieuwe methodieken Preventieve zorg Kinderopvang en adoptie Bijzondere zorg en hulpverlening Nieuwe methodieken Gezinszorg in Vlaanderen

PREVENTIEF EN LAAGDREMPELIG DUS VOOR ZOVEEL MOGELIJK MENSEN MET EEN BREDE WAAIER VAN PROBLEMEN ZO VROEG MOGELIJK GEMAKKELIJK BEREIKBAAR GEEN TOEGANGSPOORT AKTIEF OPSPORINGSBELEID Gezinszorg in Vlaanderen

Preventieve zorg van K & G Prenatale consultatiebureaus Neonatale consultatiebureaus Opvoedingsconsulenten gezinsondersteuners Inloopteams in kansarme buurten Steun aan initiatieven rond opvoedingsondersteuning (opvoedingswinkels) Gezinszorg in Vlaanderen

PRENATALE CONSULTATIEBUREAU’S kwetsbare aanstaande ouders functies onthaalfunctie medische prenatale functie sociale begeleiding regionale netwerken Gezinszorg in Vlaanderen

NEONATALE CONSULTATIEBUREAUS regioteamleden: verpleegkundige + vrijwilligers + arts + (gezinsondersteuner) 0 – 3 jaar bezoeken aan huis + 10 consultaties medisch vaccinaties vragen en behoeften – zorgvraag – van de ouders opvolgen van ontwikkeling extra huisbezoeken indien nodig (geacht) detecteren van risicogezinnen of –situaties opvoedingsondersteuning consultaties methodieken (vb STOP-programma) respect voor de (verantwoordelijkheid) van de ouders Gezinszorg in Vlaanderen

OPVOEDINGSCONSULENTEN ondersteuning van regioteamleden informatie, training, supervisie vb TRIPLE P-programma http://www.kindengezin.be/Images/VerslagTripleP_tcm149-38793.pdf over ontwikkeling, verzorging en opvoeding vorming en supervisie aan regioteamleden ontwikkelen van instrumenten (folders, video, …) methodiekontwikkeling (bv STOP-programma) opvoedingsondersteuning bieden uitbouw van regionale netwerken opvoedings- ondersteuning Gezinszorg in Vlaanderen

GEZINSONDERSTEUNERS lid van het regioteam ervaringsdeskundigen en interculturele med werkers functies preventieve zorg op maat van kansarme gezinnen achterstandsgezinnen: tekort aan praktische vaardig- heden en inzichten achterstellingsgezinnen: tekort aan sociaal netwerk opvangen en interpreteren van signalen en noden ondersteuningsplan (realistische werkpunten) opstellen ondersteuningsplan op vlak van opvoeding voor kans- arme gezinnen Gezinszorg in Vlaanderen

INLOOPTEAMS extra en complementair aanbod voor kansarme gezinnen prenataal tot 3 jaar in wijken met veel kansarme gezinnen (10) functies groepswerking laagdrempelige onthaalfunctie coördinatiefunctie signaalfunctie (naar omgeving, netwerken, …) Gezinszorg in Vlaanderen

( OPVOEDINGSWINKELS ) CAW-koepel - gemeentelijk - ... Welkom bij Ouders & Jeugdhulp laagdrempelig CAW-koepel - gemeentelijk - ... in samenwerking met K & G Gezinszorg in Vlaanderen

BIJZONDERE ZORG EN HULPVERLENING Centra voor kinderzorg en gezinsondersteuning - CKG Diensten voor gezinsondersteunende pleegzorg Vertrouwenscentra Kindermishandeling Gezinszorg in Vlaanderen

Centra voor Kinderzorg en Gezinsondersteuning kinderen tussen 0 en 12 jaar zorg die niet kadert in gewone hulpverlening en begeleiding van K & G intensieve laagdrempelige zorg werkvormen: residentieel semiresidentieel ambulant lage maatschappelijke kost Gezinszorg in Vlaanderen

werkingsprincipes CKG subsidiariteitsbeginsel verantwoordelijkheid methodisch werken: ondersteuningsplan multidisciplinair tijdelijke, kortdurende hulp optimaliseren van opvoedings- en gezinssituaties laagdrempelig in bereikbaarheid, toegankelijkheid, ... samenwerking met andere diensten ambulante begeleidingen Gezinszorg in Vlaanderen

DIENSTEN VOOR GEZINSONDERSTEUNENDE PLEEGZORG preventieve functie kinderen tot 12 jaar kortstondige plaatsing overbelasting van het gezin - ontwikkelingsbedreigend draagkracht van het gezin verhogen ouderlijke verantwoordelijkheid pleeggezinplaatsing in bijzondere jeugdzorg! Gezinszorg in Vlaanderen

VERTROUWENSCENTRA KINDERMISHANDELING laagdrempelig - gemakkelijk bereikbaar en aanspreek- baar functies eerste opvang verdere exploratie van de melding specialistische diagnostiek eventuele doorverwijzing coördinatie en opvolging van de hulpverlening zelf intensieve hulp bieden samenwerking met andere hulpverleningsdiensten: CLB, CGGZ, B.J.B., enz. Gezinszorg in Vlaanderen

nieuwe methodieken laagdrempelig en preventief opvoedingsondersteuning werken aan positief ouderschap een positieve ouder - kind relatie oog voor ontwikkelingsmogelijkheden positieve ouderlijke vaardigheden (STOP-programma) bijzondere aandacht voor kwetsbare groepen verdere uitbouw van intensievere ondersteuning t.a.v. risicogezinnen Gezinszorg in Vlaanderen

‘hier vind je alles over organisatie …’ Wat doet Kind en Gezin? www.kindengezin.be professional ‘hier vind je alles over organisatie …’ Wat doet Kind en Gezin? Preventiediensten Welke ‘professionele begeleiding in lastige tijden’ voorziet Kind en Gezin? Gezinszorg in Vlaanderen

OPVOEDINGSCONSULENTEN ondersteuning van regioteamleden http://www.kindengezin.be/Images/VerslagTripleP_tcm149-38793.pdf vorming en supervisie aan regioteamleden ontwikkelen van instrumenten (folders, video, …) methodiekontwikkeling (bv STOP-programma) opvoedingsondersteuning bieden uitbouw van regionale netwerken opvoedings- ondersteuning Gezinszorg in Vlaanderen

( OPVOEDINGSWINKELS ) CAW-koepel - gemeentelijk - ... Welkom bij Ouders & Jeugdhulp laagdrempelig CAW-koepel - gemeentelijk - ... in samenwerking met K & G Gezinszorg in Vlaanderen

Vader steekt baby neer GVA 23. 01.’07 SERAING – Voor de derde keer al dit jaar is een geval van zware kindermishandeling aan het licht gekomen. Een achttien maanden oude baby vecht voor zijn leven, nadat de vader de kleine met een mes had bewerkt. Eerder kwamen in Oostkamp en Lokeren baby’s om door geweld of verwaarlozing. Een 47-jarige vader die niet kon verkroppen dat zijn jongere vrouw hem wilde verlaten, dronk zich eerst moed in en sloot zich dan met hun zoontje van achttien maanden op in de slaapkamer. Zijn vrouw sloeg onmiddellijk alarm. De politie was snel ter plaatse en aarzelde niet om de kamerdeur in te beuken. Maar te laat. De man had de kleine al verschillende keren gestoken met een mes. De baby lag in een plas bloed. Een medisch team diende ter plaatse de eerste zorgen toe en bracht het jongetje naar het ziekenhuis. Daar vocht het slachtoffertje gisteren nog altijd voor zijn leven. De man is aangehouden voor poging tot doodslag. Vorige week werd een 21-jarige man opgepakt in Oostkamp. Hij had zijn zoontje zo hard dooreengeschud dat de kleine stierf aan de gevolgen van een hersenbloeding. En in Lokeren stierf een zes maanden oude baby de hongerdood. Zijn ouders, beiden drugverslaafd, zijn aangehouden. Gezinszorg in Vlaanderen

Tijdens de maandelijkse consultaties waar het gezin Huysmans trouw naar toekomt, merkt de verpleegster van Kind en Gezin op dat de twee kindjes (Maaike 1 jaar, Femke 2 jaar) steeds vuil gekleed zijn. De kinderen ruiken ook niet fris en de ouders slagen er niet in om een gezonde maaltijd voor de kinderen klaar te maken. Driemaal per week wordt er naar Mac Donalds gegaan en verder krijgen de kinderen boterhammen met choco, snoep en frisdrank als maaltijd. Het gezin woont in een sociale woonwijk (Jodenstraat 15 te 2800 Mechelen) in één van de achtergestelde buurten. Ze betrekken een zeer klein appartement met slechts één slaapkamer voor het hele gezin en met slechts minimaal comfort. Vader en moeder zijn beiden werkloos. De ouders zien hun beide kindjes echt graag en zijn er zich niet van bewust dat ze de kinderen niet goed verzorgen. Integendeel, ze zijn fier dat er een derde kindje op komst is. Gezinszorg in Vlaanderen

Waarom verkiest U de eerste voorziening? Naar welke voorziening binnen de hulpverlening van Kind & Gezin kan de verpleegster dit gezin doorverwijzen? Motiveer Uw antwoord. Kent U nog een andere voorziening binnen Kind & Gezin waar dit gezin terecht kan? Waarom verkiest U de eerste voorziening? Kan de verpleegster het gezin Harrouch (zoontjes Mohammed 6 jaar en Karim 7 jaar) dat in dezelfde wijk woont en met gelijkaardige problemen kampt, ook naar deze (eerste) voorziening sturen? Motiveer Uw antwoord. Kent U nog een andere voorziening binnen Kind & Gezin waar de familie Harrouch terecht kan? Waarom zou U het gezin Harroouch wel / niet naar deze voorziening sturen? Gezinszorg in Vlaanderen

De ouders van het gezin Segers (weg op As 214 te 3600 Genk) worden door de zorgcoördinator van de lagere school waar hun beide zoontjes (10 jaar, 12 jaar) school lopen, uitgenodigd voor een gesprek omdat de kinderen in de school en in de klas storend aandachtvragend en ongehoorzaam gedrag stellen. Uit dit gesprek blijkt dat de kinderen ook thuis nooit gehoorzamen aan hun ouders en systematisch de regels en grenzen in het gezin overtreden. De ouders zouden graag professionele hulp krijgen om terug opvoedingsgezag over hun kinderen te krijgen. Gezinszorg in Vlaanderen

Geef het adres van de dichtstbijzijnde voorziening. Naar welke voorziening binnen de hulpverlening van Kind & Gezin kan de zorgcoördinator het gezin Segers doorverwijzen? Motiveer Uw antwoord. Geef het adres van de dichtstbijzijnde voorziening. Welke voorziening binnen de bijzondere jeugdbijstand zou dit gezin ook kunnen helpen? Welk van de beide diensten (Kind en Gezin of Bijzondere Jeugdzorg) is voor dit gezin het meest aangewezen? Motiveer Uw antwoord. Gezinszorg in Vlaanderen

Tijdens een gesprek met de CLB-medewerker klaagt moeder Marja Willems (Steenweg op Damme 106 te 8000 Brugge) over het gedrag van haar vierjarig zoontje: het kind is de laatste tijd erg ongehoorzaam en krijgt vaak driftbuien wanneer er andere mensen in de buurt zijn. ’s Avonds wil hij niet gaan slapen en als hij toch in zijn bedje wordt gelegd schreeuwt hij de buurt bij elkaar. Op elke vraag van zijn moeder antwoordt het jongetje “neen”, bij elke frustratie gooit hij zich op de grond en begint heel hard te krijsen en om zich heen te slaan. De vader is deze situatie grondig beu. Hij vindt dat de opvoeding van kleine kinderen een vrouwenzaak is. Hij verwijt zijn vrouw dat zij een slechte moeder is en wanneer de spanning te hoog oploopt slaat hij zijn vrouw zelfs. Hij laat zijn vrouw en kind regelmatig in de steek en komt dan ’s avonds niet meer naar huis. Waar hij dan verblijft, weet de moeder niet. Financieel is de situatie niet zo goed: vader geeft slechts een klein gedeelte van zijn wedde af om met de rest onder de weekends grote sier te houden. Ook bij haar ouders kan de moeder niet terecht, integendeel, omwille van een slepende ziekte van haar moeder doen haar ouders regelmatig beroep op haar om hen te helpen. Moeder Marja Willems dreigt door heel deze situatie depressief te worden. Ze heeft geen energie meer en zou ’s morgens liever niet meer uit bed komen. Gezinszorg in Vlaanderen

Geef het adres van de dichtstbijzijnde voorziening. Naar welke voorziening binnen de hulpverlening van Kind & Gezin kan de CLB-medewerker Marja Willems doorverwijzen? Motiveer Uw antwoord. Geef het adres van de dichtstbijzijnde voorziening. Welke voorziening binnen de bijzondere jeugdbijstand zou dit gezin ook kunnen helpen? Welk van de beide diensten (Kind & Gezin of Bijzondere Jeugdbijstand) is voor dit gezin het meest aangewezen? Motiveer Uw antwoord. Gezinszorg in Vlaanderen

DIENSTEN EN VOORZIENINGEN BINNEN DE GEZONDHEIDSZORG Centra voor geestelijke gezondheidszorg – CGG Kinderpsychiatrische diensten – k-diensten Centra voor ambulante revalidatie - CAR Gezinszorg in Vlaanderen

Centra voor geestelijke gezondheidszorg extramuraal multidisciplinair in diagnose en behandeling kleinschalig ambulant ernstig en chronisch risico i.v.m. geestelijke gezondheid kinderequipe gevarieerde problematiek Gezinszorg in Vlaanderen

Kinderpsychiatrische diensten ernstige problematieken (semi)residentieel leefgroepen observatieperiode uitgebreid diagnostisch onderzoek in verschillende settings behandelingsfase therapieën – individueel of in groep leefgroepwerking gezinsbegeleiding Gezinszorg in Vlaanderen

Centra voor Ambulante Revalidatie stoornis – beperking - handicap doelstellingen voorkomen, verminderen of wegwerken van (secundaire stoornissen of beperkingen nastreven van een adequater functioneren en participeren ondersteuning van de omgeving diagnostische fase intakegesprekken persoonsgerichte diagnostiek omgevingsgerichte diagnostiek handelingsgerichte diagnostiek Gezinszorg in Vlaanderen

behandelingsfase gericht op de cliënt ontwikkeling (sociale vaardigheidstraining, …) psychosociale interventies hulp bij technische aanpassingen en hulpmiddelen informatie en adviesverstrekking behandeling gericht op de omgeving informatie en voorlichting handelingsgerichte adviezen en trainingen psychosociale ondersteuning betrekken in het nazorgproces behandeling gericht op de interactie tussen beide Gezinszorg in Vlaanderen

CASUS ANNELEEN BLZ 24 Gezinszorg in Vlaanderen