0rganisatie en onderhoud van bestanden op je computer PM-PTI Luc Mestchen PCVO Meetjesland Provinciaal Centrum voor Volwassenenonderwijs Meetjesland

Het probleem met computers is dat ze niet doen wat je verwacht dat ze zullen doen maar dat ze doen wat je zegt dat ze moeten doen

Doelgroep De beginnende computergebruiker die reeds enige ervaring heeft Kan vlot met vensters werken, klikken, slepen, openen en sluiten etc) Kan documenten openen en opslaan. Is nog niet goed vertrouwd met directory’s en met de verkenner Heeft nog geen ervaring met het aanpassen van het bureaublad

Wat wordt besproken ? Schijfcontrole - schijfopruiming - defragmentatie Verkenner (vroeger bestandsbeheer) kopiëren, verplaatsen, naam veranderen directory structuur aanmaken zoeken naar bestanden Onderhoud van het bureaublad pictogrammen aanmaken Beheer van het startmenu

Waarom start mijn PC met schijfcontrole na foutief uitschakelen? Als u uw pc plots uitschakelt of bij vastlopen heeft de computer geen kans om de informatie in het intern (RAM) vluchtig geheugen op te slaan op de harde schijf. De inhoudstafel (FAT) kan niet bijgewerkt worden. Het is mogelijk dat sommige bestanden die geopend waren beschadigd zijn. Na foutief beëindigen van Windows wordt bij het opstarten automatisch scandisk uitgevoerd om bovenstaande fouten te herstellen

Informatie wordt in delen van concentrische cirkels bewaard (clusters) Hoe wordt de informatie bewaard op mijn schijf Elke cluster heeft een uniek nummer

Wat is de directory? Wat is de FAT? De directory is de inhoudstafel van de harde schijf, te vergelijken met de inhoudstafel van een boek. Van alles wat in het boek staat wordt de titel opgegeven en de startpagina. In computertaal: van elk bestand op de schijf wordt de naam en de startcluster bijgehouden. De informatie op een computer staat echter niet mooi na elkaar cluster na cluster. Je kunt dit vergelijken met de info in sommige kranten waar op het eind van een artikel verwezen wordt naar een pagina verderop. De volgorde van de clusters wordt bijgehouden in de FAT

Hoe werken directory en FAT samen?

Wat kan er fout gaan ? verloren cluster: cluster die niet als leeg gemarkeerd is en toch aan geen enkel bestand toegewezen is kruiselings gekoppeld: een cluster is aan meer dan één bestand toegewezen ongeldige bestandsnamen ongeldige datum/tijd

Wat gebeurt er met de foutieve bestanden Converteren tot files Verwijderen

Hoe start ik het programma schijfcontrole ? Startmenu/programma’s/bureau accesoires/systeemwerkset/schijfcontrole

Schijfcontrole en/of Oppervlaktecontrole Standaard: controle van de directory structuur en de FAT Uitgebreid: standaard +controle van het volledige schrijfoppervlak Tip: Gebruik de rechter muistoets om help op te vragen in dialoogvensters of de help: “wat is dit”

Wat is oppervlakte controle = het testen van het schijfoppervlak op slechte plaatsen. Dit wil zeggen, plaatsen waarop de informatie niet meer foutloos kan gelezen of geschreven worden.

Schijfcontrole -oppervlaktecontroele van uit DOS Na foutief afsluiten of vastlopen: automatisch Heropstarten aan in DOS mode. Tik aan de DOS prompt c:>\windows scandisk c: Opstarten in DOS mode (duw F8 in tijdens het opstarten direct na of zomogelijk gelijktijdig met de melding “besturingssysteem wordt geladen). Tik eveneens aan de DOS prompt scandisk c:

Wat is schijfopruiming ? Het opruimen van (overtollige?) bestanden om meer schijfruimte vrij te maken Gebruik bij voorkeur verkenner en bezint eer ge begint

Schijfopruiming (Windows 98) 1.Start schijfopruiming (start/programma’s/bureau accessoires/systeemwerkset/schijfcontrole 2.Kies de schijf (vb c) 3. Kies de items die je wil opruimen 4.OK

Defragmentatie: wat gebeurt er ? Vb:lezen van het groene bestand Door het heen en weer gaan van de lees-schrijfkop gaat er tijd verloren Draaizin van de schijf Lees - schrijfkop De toestand voor het defragmenteren Beweging van de lees -schrijfkop

Defragmentatie2 De toestand na het defragmenteren Alle clusters zijn in de juiste volgorde aaneensluitend na elkaar geplaatst. Dit om de lees- schrijfkop bewegingen tot een minimum te beperken en de snelheid van lezen te optimaliseren Draaizin van de schijf

Defragmentatie in de praktijk 1.Start schijfopruiming (start/programma’s/bureau accessoires/systeemwerkset/defragmentatie 2.Kies de schijf (vb c) 3

Defragmentatie in de praktijk 2 Het defragmentatiescherm met details en legenda

Last but not least Er zijn twee soorten computergebruikers: diegene die nog geen gegevens kwijtgeraakt zijn en en deze die er nog zullen kwijt geraken Zorg steeds voor een backup of kopie van al uw gegevensbestanden

Samenvatting Clusters - hoofdirectory - FAT Schijfcontrole Oppervlaktecontrole Schijfopruiming Defragmentatie

Beheer van de harde schijf Bestanden Zijn gegevens (data) of programma’s die op de schijf bewaard worden Directory’s Is een verzameling(plaats) voor gelijkaardige gegevens of programma’s

Schijf - directory - subdirectory - bestand schijfsubdirectoryBestand(en)directory C:\mijn documenten\word\oef01.doc

Weergave van bestandstructuur DOS weergave C:\mijn documenten\word\oef01.doc Windows verkenner weergave

De ideale schijfstructuur

Verkenner opstarten Rechter muistoets op startmenu/snelmenu -keuze verkennen Rechter muistoets op deze computer/snelmenu -keuze verkennen start menu/programma’s/windows verkenner

Navigeren in de verkenner Gebruik de “+” en “-” tekens Dubbelklikken = openen van mappen klikken is selecteren van mappen of bestanden (blauw maken) Structuur van de schijf Inhoud van de geselecteerde map

Weergave van de verkenner aanpassen Weergave Sortering

Bestanden sorteren Plaats de weergave op details Klikken op kolomkop is sorteren op desbetreffende kolom nogmaals klikken op de kolomkop is de sorteervolgorde veranderen van oplopend naar aflopend kolomkoppen Kolombreedte aanpassen door dubbelklikken op de kolomscheiding

Bestanden openen Indien een bestand gekoppeld is aan een programma kan het bestand geopend worden door dubbelklikken op het bestand. Indien het bestand een programma is wordt dit sowieso opgestart. Bestanden worden getypeerd door hun extensie Standaard worden bestandsextensies niet getoond. Deze worden zichtbaar gemaakt via menu beeld/opties/

Enkele veel voorkomende bestandstypes Exe uitvoerbaar bestand (programma) com uitvoerbaar bestand (programma) bat batch bestand doc Word of kladblok xls Excel ppt Powerpoint mdb Access wpd WP document Jpg gecomprimeerd foto bestand gif gecomprimeerd tekening bestand bmp fotobestand txt ascii (zuiver) tekst bestand hlp help bestand cdr corel draw htm of html internet html bestand zip gecomprimeerd bestand

Meervoudige selectie van bestanden Continue selectie 1 Klik op de bovengrens van de selectie 2 klik terwijl u de “shift toets” ingedrukt houdt op de ondergrens 3 alle tussenliggende bestanden worden geselecteerd (blauw) Discontinue selectie 1 klik op het eerste bestand 2 klik op de volgende (benodigde) bestanden terwijl u de “control toets” ingedrukt houdt Deselecteren: klik ergens in het wit

verwijderen/terugzetten Verwijderen 1 Bestand(en) of directory(s) selecteren (blauw maken) 2 Druk op de del toets of rechter muistoets/verwijderen 3 bevestigen Terugzetten 1 Ga naar de prullenbak 2 Selecteer de terug te zetten item(s) 3 rechtermuistoets/terugzetten

Verplaatsen Selecteer het(de) te verplaatsen item(s) Rechter muistoets -> knippen of (CTRL + X) Ga naar de plaats waar het item moet komen Klik ergens in het wit van het rechtervenster van waar het item moet komen Rechter muistoets -> plakken (of CTRL + V)

Kopiëren Selecteer het(de) te verplaatsen item(s) Rechter muistoets -> kopiëren of (CTRL + C) Ga naar de plaats waar het item moet komen Klik ergens in het wit van het rechtervenster Rechter muistoets -> plakken (of CTRL + V)

Naam wijzigen Selecteer het item van welk u de naam wil wijzigen Rechter muistoets -> naam wijzigen Pas de naam aan Wees voorzichtig als u dit toepast op directory’s. Wijzig in geen geval de naam van de directory’s van en onder Windows

Zoeken naar een item Menu extra/zoeken Zoeken naar bestandsnaam of deel bestandsnaam met wildcards Begin te zoeken vanaf deze plaats Wildcards * vervangt een reeks tekens ? Vervangt één teken Zoek naar tekst binnen het document

Zoeken naar een item (resultaat) Gevonden resultaten Nb. Het bestand kan van hieruit geopend worden (dubbelklik) of van hieruit verplaatst of gekopieerd worden naar een map in de verkenner

(Sub)directory maken Ga naar de plaats waaronder de directory moet komen (1 niveau hoger dan de plaats waar de directory moet komen) Selecteer deze directory kies bestand/nieuw/map geef een gepaste naam aan de map

Beheer van het startmenu Rechter muistoets op de taakbalk/eigenschappen/programma’s in het menu start/geavanceerd

Beheer van het startmenu 2 De structuur van de startmenu vind je in de verkenner en kan daar aangepast worden

Snelkoppelingen en mappen op het bureaublad Map met verzameling snelkoppelingen Zelfgemaakte snelkoppeling Geopende map programma’s

Hoe maak ik een snelkoppelingen of map op het bureaublad? Klik met de rechter muistoets op het bureaublad kies nieuwe map of snelkoppeling In geval van snelkoppeling: Verwijs naar de locatie van het bestand (programma of document) via bladeren. Kies alle bestanden indien u naar een gegevensbestand document wil verwijzen Werk de wizard verder af

Hoe pas ik een snelkoppeling of map op het bureaublad aan? Klik met de rechtermuistoets op het aan te passen item kies eigenschappen gebruik de help om meer te weten te komen over de verschillende opties

Samenvatting Schijfcontrole - schijfopruiming - defragmentatie Verkenner (vroeger bestandsbeheer) kopiëren verplaatsen naam veranderen directorystructuur aanmaken zoeken naar bestanden Onderhoud van het bureaublad pictogrammen aanmaken Beheer van het startmenu