Psychiatrische stoornissen bij patiënten met een lichamelijke aandoening Hanne Claeys

Relaties tussen lichamelijke ziekten en psychiatrische stoornissen Soorten relaties: Toevallige  gelijktijdig 2 verschillende niet-gerelateerde aandoeningen hebben Lichamelijke ziekte = oorzaak van psychiatrische stoornis Psychiatrische stoornis = oorzaak van lichamelijke klachten of ziekten Gemeenschappelijk oorzaak van een psychiatrische en lichamelijke aandoening

Lichamelijke ziekte als oorzaak van psychiatrische stoornis Depressie verklaringsmodellen: Stresshypothese Zowel van lichamelijke als psychische stress Ontstekingshypothese Ontstekingsprocessen in het lichaam Vasculaire hypothese Cerebravasculaire schade  verminderde hersendoorbloeding Angststoornissen Bv.: hartritmestoornissen, ernstige kortademigheid Organische psychosen Bij cerebrale aandoeningen

Psychiatrische stoornis als oorzaak van lichamelijke klachten of ziekte Geen pathofysiologisch verband tussen psychiatrische problematiek en lichamelijke stoornis Zelfmoordpogingen, zelfverwonding, … Psychiatrische aandoeningen die indirect tot lichamelijke klachten en symptomen leiden Eetstoornissen, overmatig alcoholgebruik, druggebruik, … Lichamelijke klachten waar geen lichamelijke oorzaak voor te vinden is Lichamelijke klachten die een duidelijk fysiologisch verband hebben met de psychiatrische stoornis Bv.: bijwerkingen van medicatie

Gemeenschappelijke oorzaak van psychiatrische en lichamelijke aandoening Ziektes die zich uiten op zowel lichamelijk als op psychiatrisch vlak, ten gevolge van een aandoening in de hersenen. Bijvoorbeeld: Alzheimer Ziekte van Parkinson Een verminderde serotonerge activiteit = risicofactor voor depressies en angststoornissen

Invloed lichamelijke aandoening op herkenning psychiatrische stoornis Psychiatrische stoornissen worden in een somatische setting vaak niet herkend Herkenning bemoeilijkt door overlapping psychiatrische en lichamelijke stoornissen Psychiatrische symptomen worden vaak gezien als een reactie op een ziekte, terwijl de klachten wel voldoen aan de diagnostische criteria van een psychiatrische stoornis De artsen die de lichamelijke ziekte behandelen, hebben vaak weinig kennis van psychiatrische beelden

Behandeling psychiatrische stoornis bij patiënten met een lichamelijke ziekte Psychotherapie Effectiviteit nauwelijks onderzocht bij patiënten met een comorbide lichamelijke aandoening bij chronische ziekten een hulp bij rouw en acceptatie Farmacotherapie Rekening houden met zowel de lichamelijke, als de psychische aandoening (bijwerkingen) Medicatie voor psychiatrische aandoeningen met een comorbide lichamelijke aandoeningen blijkt zeer effectief (vooral bij kanker, HIV, hartziekten, … in combinatie met depressie)

Behandeling psychiatrische stoornis bij patiënten met een lichamelijke ziekte Organisatie van zorg Nog geen optimale samenwerking tussen psychiatrische en medische afdelingen Multidisciplinaire poliklinieken: psych-med units Multidisciplinaire ziekenhuisafdelingen gericht op patiënten met zowel een lichamelijke als een psychiatrische aandoening Transmurale activiteiten Verschillende instellingen die samen een activiteit organiseren