II. SPELERS (1) Staten als regelgevers Staat als regelgever (overheid) Staat als regelgever (overheid) - rechtstreeks (nationale bronnen van nationaal recht) - door scheppen van internationaal recht, i.h.b. door sluiten van verdragen, o.m.: tot oprichting van I.O. (bv. WTO) tot oprichting van I.O. (bv. WTO) -Door internationale regels te ratificeren en implementeren (inb. uniform recht) Staat als partij bij volkenrechtelijke overeenkomsten, waarbij men verbintenissen aangaat, bv., bilaterale of multilaterale handelsverdragen, …. Staat als partij bij volkenrechtelijke overeenkomsten, waarbij men verbintenissen aangaat, bv., bilaterale of multilaterale handelsverdragen, ….

II. SPELERS (2) Staten als directe handelspartners Doel: overeenkomsten voor verkrijging (of levering) goederen, diensten; voor eigen gebruik of ten behoeve van onderdanen Doel: overeenkomsten voor verkrijging (of levering) goederen, diensten; voor eigen gebruik of ten behoeve van onderdanen Methode: rechtstreeks als contractspartij of via overheidsbedrijven of gemengde bedrijven (vele gradaties) Methode: rechtstreeks als contractspartij of via overheidsbedrijven of gemengde bedrijven (vele gradaties) Reglementering van de internationale handel, zie verder (bv. regels inzake openstellen van aanbestedingen, …) Reglementering van de internationale handel, zie verder (bv. regels inzake openstellen van aanbestedingen, …) Staat als contractspartij: risico van corruptie; internationale regels voor corruptiebestrijding vooral langs de actiefzijde. Staat als contractspartij: risico van corruptie; internationale regels voor corruptiebestrijding vooral langs de actiefzijde. Staat als contractspartij: bepaling toepasselijk recht Staat als contractspartij: bepaling toepasselijk recht

II. SPELERS (3) Staten - immuniteiten Immuniteiten van jurisdictie (rechtsmacht) voor buitenlandse staten voor een nationale rechter Immuniteiten van jurisdictie (rechtsmacht) voor buitenlandse staten voor een nationale rechter - uitgangspunt: immuniteit, tenzij afstand gedaan - vele beperkingen (nationaal recht, verdragen) - resultaat: onderscheid handelingen iure imperii / iure gestionis Immuniteit van executie (tenuitvoerlegging) voor buitenlandse staten Immuniteit van executie (tenuitvoerlegging) voor buitenlandse staten - uitgangspunt: immuniteit van alle activa bestemd voor openbare dienst (« openbaar domein »)

II. SPELERS (4) Staten - soevereiniteit Uitgangspunten volkenrecht: Uitgangspunten volkenrecht: - soevereiniteit, ook op gebied van economische orde; - gelijke rechten van alle staten, ook inzake (deelname aan) internationale handel Vele internationale verdragen voorzien voordelen voor « ontwikkelingslanden » (met nog onderscheiden categorieën, bv. « minst ontwikkelde landen ») Vele internationale verdragen voorzien voordelen voor « ontwikkelingslanden » (met nog onderscheiden categorieën, bv. « minst ontwikkelde landen ») (Erg betwist) « recht op » ontwikkeling en « verplichting » tot solidariteit (soft law ?) (Erg betwist) « recht op » ontwikkeling en « verplichting » tot solidariteit (soft law ?)

II. SPELERS (5) Internationale organisaties (universele) Universele organisaties Universele organisaties - GATT, nu WTO (1994), met General Council en aparte Councils for GATT, GATS, TRIPS - VN = UNO, met Alg. Vergadering, Veiligheidsraad, EcoSoc - Uncitral (international trade law): verdragen en modelwetten - Unctad (trade & development): ontwikkelingslanden toegang geven tot wereldeconomie - Unidroit: uniform recht scheppen - Haagse conferentie: eenmaking IPR Besloten organisaties, w.o. OECD = OESO; OPEC e.d. Besloten organisaties, w.o. OECD = OESO; OPEC e.d.

II. SPELERS (6) Internationale organisaties Vrijhandelsorganisaties Vrijhandelsorganisaties Gradaties: vrijhandelszone / douane-unie / gemeenschappelijke markt / monetaire unie Gradaties: vrijhandelszone / douane-unie / gemeenschappelijke markt / monetaire unie Voorbeelden: Voorbeelden: - EU - EFTA (EVA), EEA (EER) - NAFTA, CAFTA, Mercosur - ASEAN / SAARC (SAFTA) - …

II. SPELERS (7) NGO’s Private organisaties: Private organisaties: geen subjecten van volkenrecht, maar van nationaal recht (wel soms betrokken bij werking I.O.) Enkele invloedrijke n-g-organisaties: Enkele invloedrijke n-g-organisaties: - ICC = IKK: o.m. standaardcontracten en uniforme regels; Hof van arbitrage (organiseert kader voor arbitrages), … - World economic forum Davos - Comité maritime international: scheepvaartverdragen - Institut de droit international, ….. Transnationale ondernemingen: sluiten soms « volkenrechtelijke » overeenkomsten ipv privaatrechtelijke overeenkomsten Transnationale ondernemingen: sluiten soms « volkenrechtelijke » overeenkomsten ipv privaatrechtelijke overeenkomsten