Russische revolutie en SU: revolte en revolutie in Rusland (1905-1917) Historia 5, p.156-158
Structuur A. Oorzaken B. Partijvorming C. Revolte en revoluties D. Uitkomst
A. Oorzaken oude Rusland (19e-begin 20e eeuw) tsaristisch absolutisme/autocratie primitieve/extensieve landbouw russificatie minderheden (cf. pan- slavisme) Europa in evolutie (va. 19e eeuw) democratisering industrialisering liberalisme & nationalisme sociale ontwikkelingen veranderingen (2e ½ 19e eeuw) afschaffen lijfeigenschap (1861) beginnende industrialisatie MAAR… spanning blijft (hongersnood, ziekte, belastingsdruk…)
B. Partijvorming Mensjevieken minimale eisen burgerlijke revolutie kapitalisme laten ontw. (bv. Kerenski) [HB 156 doc. 1] Bolsjevieken maximale eisen (marxisme) proletarische revolutie (bv. Lenin, Stalin) “Long live the great undefeatable flag of Marx, Engels, Lenin, Stalin!” A. Kossov, 1953
C. Revolte en revoluties 1e conflict: revolte 1905 aanleiding: verlies Russisch-Japanse oorlog wie: arbeiders, burgerij, soldaten resultaat: ° Doema en GW = schijn MAAR… - onderdrukking/vervolging revolutionairen - revoltes platteland (bolsjeviek) 2e conflict: februarirevolutie 1917 aanleiding: ellende WO I (honger…) wie: arbeiders, burgerij, soldaten resultaat: BURGERLIJKE REVOLUTIE - afzetten tsaar => ° republ. - mensjevieken in reg. o.l.v. Kerenski (>< sovjets)
C. Revolte en revoluties 3e conflict: oktoberrevolutie 1917 aanleiding: ellende WO I & uitblijven herv. wie: arbeiders, boeren, soldaten resultaat: SOCIALISTISCHE REVOLUTIE - afzetten voorlopig bewind - installeren bolsjevistisch bewind October: Ten Days That Shook the World Sergei Eisenstein (1928)
D. Uitkomst machtsname Lenin: (1) einde oorlog (Vrede van Brest-Litovsk) (2) invoeren ideeën Apriltheses [HB 156 doc. 4 + cursus] burgeroorlog: witten >< roden bolsjevieken >< boeren 1921: bolsjevieken winnen MAAR… Nieuw Economisch Programma