Actiebegeleidend onderzoek GWO en BS Jennifer van den Broeke Thomas Plochg, Karien Stronks stagiair Raphaël vd Kraaij Sociale geneeskunde AMC-UvA

Inspiratiedag 26 mei 2011 Achtergrond Gezonde Wijk Overvecht en Beter Samen Actiebegeleidend onderzoek: - Wat is dat? En hoe werkt het? - Waarom? - Wat zou u er mee kunnen?

Achtergrond GWO en BS -1- Gezondheidsverschillen in achterstandswijken grote stad Agis Zorgverzekeringen convenant met gemeente Utrecht en convenant met gemeente Amsterdam Pilots: Beter Samen (BS) in Amsterdam Noord en Gezonde Wijk Overvecht (GWO) in Utrecht Werkprincipe = Community based integrated care

Achtergrond GWO en BS -2- Community based integrated care / gemeenschapsgerichte geïntegreerde zorg als werkprincipe = Een principe waarbij de zorgbehoeftes van de gemeenschap (bv. een wijk) leidend zijn voor de organisatie van het gezondheidszorgsysteem. Aangezien de zorgbehoeftes in de 21ste eeuw vragen om meer afstemming, coördinatie en samenwerking tussen zorgverleners, is een geïntegreerd zorgaanbod aangewezen. (Plochg, 2006)

Achtergrond GWO en BS -3- Doelstelling onderzoek: -procesevaluatie (hoe ontwikkelt de pilot?) en -effectevaluatie (wat levert de pilot op?)

Actiebegeleidend onderzoek: Wat is dat? En hoe werkt het? -1- Actiebegeleidend onderzoek heeft twee functies: - actiefunctie - evaluatie functie (Wagemakers et al, 2007)

Actiebegeleidend onderzoek: Wat is dat? En hoe werkt het? -2- Evaluatie functie: - data verzamelen - beschrijving maken - interpretatie geven / duiden aan de hand van literatuur

Actiebegeleidend onderzoek: Wat is dat? En hoe werkt het? -3- Actie functie: “Kenmerkend voor actiebegeleidend onderzoek is dat de resultaten van onderzoek voortdurend worden teruggekoppeld naar de praktijk, opdat op basis daarvan beslissingen kunnen worden genomen over het ‘hoe nu verder’.” (Wagemakers et al, 2007)

Actiebegeleidend onderzoek: Wat is dat? En hoe werkt het? -4- Actie functie: Ondersteunen van het ontwikkelingsproces - voeden met observaties, ideeën uit de literatuur, discussie - dialoog aan de hand van programmatheorie (PT) (Donaldson, 2007 en Rossi, Freeman en Lipsey, 1999)

Actiebegeleidend onderzoek: Wat is dat? En hoe werkt het? -5- Wat is een programmatheorie? Een PT is in feite een weerslag van de beoogde doelen in de pilots en de middelen die worden ingezet om dat te bereiken.

Actiebegeleidend onderzoek: Wat is dat? En hoe werkt het? -6-

Doelmatigheid, verandering in aanbod, verandering in professioneel handelen. Nu verandering in organisatie van samenwerking: werkconferentie en stuurgroep  ook opnemen of samenwerking op bestuurlijk niveau lukt (om te komen tot een nieuwe organisatievorm waarin professionals en aanbieders kunnen samenwerken)

Actiebegeleidend onderzoek: Waarom? -1- Actiebegeleidend onderzoek in GWO en BS omdat nog niet uitgekristalliseerd is hoe gemeenschapsgerichte geïntegreerde zorg invulling te geven

Actiebegeleidend onderzoek: Waarom? -2- Doelen en middelen lopen door elkaar heen en kunnen gaandeweg veranderen of gaan schuiven (zie proefschrift van Melanie Schmidt, 2009) actiebegeleidend onderzoek aan de hand van een programmatheorie kan helpen de doel-middelrationaliteit centraal te houden

Actiebegeleidend onderzoek: Waarom? -3- Met actiebegeleidend onderzoek aan de hand van een programmatheorie is het mogelijk indicatoren te kiezen waarmee preciezer de effecten van de interventie (pilot / experiment) gemeten kunnen worden, ipv dat je de effecten meet van andere ontwikkelingen in de wijk

Actiebegeleidend onderzoek: Wat zou u er mee kunnen? Grote lijnen te midden van alle ontwikkelingen Nuttige dialoog met andere perspectieven bieden Zorgvuldige invulling PT levert meer positieve uitkomsten (Harting&Van Assema, 2007) maakt overige ‘winst’ inzichtelijker (Harting&Van Assema, 2007) In te zetten als sturingsmiddel Kan helpen de grote lijnen in zicht te houden te midden van alle ontwikkelingen Dialoog kan nuttig zijn en andere perspectieven bieden Zorgvuldige invulling van de PT levert meer positieve uitkomsten en maakt inzichtelijker wat er naast impact verder bereikt is (Harting&Van Assema, 2007)

Bedankt voor uw aandacht! Vragen? Bedankt voor uw aandacht! j.r.vandenbroek@amc.uva.nl Kan helpen de grote lijnen in zicht te houden te midden van alle ontwikkelingen Dialoog kan nuttig zijn en andere perspectieven bieden Zorgvuldige invulling van de PT levert meer positieve uitkomsten en maakt inzichtelijker wat er naast impact verder bereikt is (Harting&Van Assema, 2007)