Hoe gezond is Twenterand? 3-01-2014 Femke Koedijk Cristel Boom Onne Haitsma

Twentse Gezondheids Verkenning www.twentsegezondheidsverkenning.nl

Gezondheid gerelateerde onderwerpen Demografie Ziekten Leefstijl Leefomgeving Jeugd Zorg

Ervaren gezondheid Aan respondenten is gevraagd hoe zij hun eigen gezondheid beoordelen. Het gaat hier om een subjectief oordeel. In deze figuur is weergegeven, hoeveel mensen de eigen gezondheid als goed of zeer goed beoordelen. In Tubbergen zijn de inwoners het meest tevreden over de eigen gezondheid. Let wel: het gaat hier om cijfers voor de totale bevolking. Doorgaans beoordelen volwassenen wat positiever over hun gezondheid dan ouderen, zeker wanneer men boven de 75 is. In Twente oordeelt gemiddeld 75% positief over de eigen gezondheid. Dit wijkt weinig af van het Nederlandse gemiddelde. Tubbergen scoort met 86% tien procent boven het Nederlandse gemiddelde.

Bevolkingsopbouw 2012 Vrouwen

Bevolkingsprognose 2012-2040  Sterke vergrijzing

Levensverwachting Opleidingsniveau (%) Twenterand Twente Nederland Laag 44 34 27 Midden 40 38 41 Hoog 16 28 32

Sterfte  Twenterand blijft achter bij de rest van Twente! Twenterand Nederland CMF* Per 10.000** Totale sterfte 119 86 105 76 100 72 Ziekten van hart- en vaatstelsel 140 30 108 23 21 Kwaadaardige nieuwvormingen 103 101 22  Twenterand blijft achter bij de rest van Twente!

Aandoeningen en beperkingen   20-65 65-74 75+ 65+ Totaal Twenterand 20+ Totaal Twente 20+ Heeft een chronische aandoening 61 84 92 88 66 Diabetes Mellitus /suikerziekte 4 19 22 20 7 Hoge bloeddruk 18 43 42 25 Beroerte, hersenbloeding, herseninfarct of TIA 2* 2 10 5 4* 3* Hartinfarct 1* 9 8 Andere ernstige hartaandoening 1 11 14 12 Een vorm van kanker 6 8* 7* Astma, CARA of COPD Gewrichtsslijtage van heupen of knieën (artrose, slijtagereuma) 30 36 17 Ernstige of hardnekkige aandoening van de rug 106 13 Ernstige aandoening van de nek of schouder     * ooit gehad 29% van de ouderen geeft aan mobiliteitsbeperking te hebben (26%) Twente 16% 65-74 jarigen, 46% bij 65-74 jarigen Huishoudelijke werkzaamheden, bed opmaken/verschonen, wassen, gebruik eigen/ openbaar vervoer

Psychische gezondheid  3% van de volwassen en 5% van de ouderen matig tot ernstig psychisch ongezond  Laag opgeleiden rapporteren vaker psychische ongezondheid Angst depressie volwassenen 38%, ouderen 36%. (matig + hoog) depressieve gevoelens angst en depressie psychische gezondheid

Leefstijl Twenterand Twente Man Vrouw Totaal   Twenterand Twente Man Vrouw Totaal Overgewicht (matig/ernstig) 5-6 jarigen 18 15 17 13 13-16 jarigen 22 20 19 20-65 jarigen 55 51 53 56 42 49 65+ ers 77 68 72 64 58 61 Voldoet aan beweegnorm 14 9 11 67 60 63 70 65 62 54 57 Roken (wel eens/dagelijks) 26 23 24 25 16 6 10 12 Alcoholgebruik 32 30 31 27 29 4 7 8

Leefstijl (2) Volwassenen en jongeren eten minder groenten en fruit Een derde van de jongeren doet aan binge drinken Laag opgeleiden roken vaker 7% van de jongeren gebruikt wel eens softdrugs

Leefstijl (3) Seksualiteit Een kwart van de jongeren gebruikt nooit een condoom Bekendheid seksualiteitsspreekuren is laag (5%, in Twente 9%) 22% vindt homoseksualiteit raar of verkeerd (Twente 16%) 4% seksuele ervaring tegen zin in 11% ongewenste seksuele voorstellen via internet

Jeugd Indicatoren leefsituatie jongeren Twenterand (NL)  Jeugdscore Kindersterfte: 9/100.000 (14) Zuigelingensterfte: 4,7/1000 (3,3) 1,7% voor rechter (2,9%) 2,5% werkloos (1,4%) 1,6% jeugdzorg (2,4%) 12,8% in achterstandswijk (16,6%) 3,2% in uitkeringsgezin (5,2%) 0,6% kindermishandeling (0,8%) 17,8% achterstandsleerlingen (12,3%) 1,8% voortijdig schoolverlaters (3,5%) Openbare speelruimte: 87/ hectare (49) 0,74% tienermoeders (0,65%)  Jeugdscore

Sociale omgeving: eenzaamheid Eenzaamheid Tw-rand zelfde als Twente  Laag opgeleide volwassenen rapporteren vaker eenzaamheid dan hoger opgeleiden

Mantelzorg en vrijwilligerswerk 38% van volwassenen doet vrijwilligerswerk, 16% van de ouderen Vaker door hoogopgeleiden 16% van de volwassenen gaf mantelzorg, 13% van de ouderen Eenderde/helft voelt niet/nauwelijks belasting, 5/10% als zwaar

Huiselijk geweld 91 meldingen van huiselijk geweld in 2011, lager dan gemiddeld in Twente E-MOVO: 2% lichamelijk mishandeld 3% geestelijk mishandeld 12% van volwassenen slachtoffer van huiselijk geweld (6% man, 19% vrouw)

Pesten E-MOVO: 11% wel eens gepest < 3 maanden. 1% meerdere keren per week Vaker op vmbo dan havo/vwo: 15% vs 8% 9% gepest via digitale communicatie (chat, msn etc) 3% geestelijk mishandeld op dit moment, 14% nu niet meer, maar vroeger wel Vaak door andere jongeren op school of in de buurt

Fysieke omgeving Beschikbaarheid openbaar groen laag in Twenterand Minder ruimte om buiten te spelen voor kinderen in Twenterand

Milieu: fijnstof  Wat willen we precies weten? Hulp inschakelen MMK

Leefomgeving Grootste deel ouderen en volwassenen tevreden met woning 3-4% voelt zich overdag weleens onveilig, 10% ‘s avonds of ‘s nachts

Bekendheid WMO/voorzieningen 90% van de ouderen bekend met WMO loket (Twente 82%) 14% vindt het te ver weg 29% van de volwassenen bekend met WMO loket (Twente 25%) ~5% vindt voorzieningen (huisarts, fysio, tandarts, winkels, apotheek, geldautomaat, bibliotheek) te ver weg 40% vindt gemeenteloket en polikliniek te ver weg

Huisartsenzorg Twenterand minder contactminuten met huisarts (30) vergeleken met rest van Twente (32) en NL (34) Gemiddeld 2,04 contacten per jaar (Twente: 2,11, NL 2,17)  2015: 2% toename contactminuten in Twenterand

Huisartsenzorg naar ziektecluster Aantal contacten met de huisarts per 1000 inwoners (2010):  2015: +6% zorgvraag als gevolg van chronische aandoening

Medicijngebruik Aantal voorschriften per 1000 inwoners (2010):  2015: +5% totaal aantal voorschriften, vooral stijging cholesterolverlagers (+10%) en insuline (+9%)

Psychisch welbevinden Naar schatting ervaart 28% in Twenterand psychisch onwelbevinden, iets lager dan Twente (30%) en NL (31%) 5% stemmingstoornis 9% angststoornis 4% alcoholafhankelijkheid  2015: 1% afname zorggebruik voor psychisch onwelbevinden