Welkom op de conferentie “Zo gezond is Amsterdam!”

Programma Welkom Overhandiging rapport “Zo gezond is Amsterdam!” Interactieve presentatie rapport en factsheets Pauze Aan de slag met de bevindingen Plenaire terugkoppeling: “En…. Actie!” Netwerkgelegenheid/borrel

Welke organisatie vertegenwoordigt u? 1.Zorg- of welzijnsaanbieder 2.Stadsdeel 3.Stedelijke dienst 4.Politiek 5.Woningcorporaties 6.Cliënten 7.Anders

Hoe zou u over het algemeen uw gezondheid benoemen? 1.Uitstekend 2.Zeer goed 3.Goed 4.Matig 5.Slecht

Bent u ingeënt tegen de Mexicaanse griep (H1N1)? 1.JA 2.NEE

Denkt u dat de stemkastjes helemaal niet anoniem zijn? 1.JA 2.NEE 3.Ik zeg niks

Hoeveel Amsterdammers hebben de afgelopen tijd iemand gemist om hun gevoelens mee te delen? 1.Eén op de tien 2.Eén op de zeven 3.Eén op de vier

Psychische gezondheid Matty de Wit

Risicogroepen Laagopgeleiden, Niet-westerse migranten, m.n. Turkse Bewoners krachtwijken Weduwen/weduwnaren en gescheidenen Depressieve en angstklachten: Matig: 41% Ernstig: 7% Eenzaamheid: Matig: 30% Ernstig: 9% Psychofarmaca gebruik Matige klachten: 9% Ernstige: 33% Geen verschil naar krachtwijk Neemt af met opleiding Psychische gezondheid

Trends Trends: (lichte) toename Ernstige depressieve en angstklachten:  : 5% - 7% Ernstige eenzaamheid:  2000 – 2008: 4% - 9% Vergelijking met Nederland:  Ernstige eenzaamheid: NL – Adam: 10% - 9%  Matige eenzaamheid: NL – Adam: 20% - 30%  Sociale eenzaamheid: NL – Adam: 30% - 29%  Emotionele eenzaamheid: NL – Adam: 21% - 14%

Individueel niveau Depressieve en angstklachten  Sterk lagere kwaliteit van leven  Suïcidaliteit, verhoogde overige mortaliteit, verhoogde somatische morbiditeit  Aanpak: versterken sociaal kapitaal, specifieke preventie, effectieve toegankelijke zorg Eenzaamheid  Gemis aan betekenisvolle relaties om bijv hobbies mee uit te voeren  Gemis van een intieme relaties, emotioneel hechte band  Slechtere psychische gezondheid, meer hartvaatziekten, zwakker immuunsysteem, lagere kwaliteit van leven, gebrek aan maatschappelijke participatie

Impact:  Jaarlijkse kosten voor Nederland: –Zorgkosten depressie en angst: 211 miljoen euro –Kosten ziekteverzuim: 1466 miljoen euro  Arbeidsongeschiktheid: 38% t.g.v. psychische problematiek  Door sociale exclusie, meer professionele ondersteuning nodig Aanpak, partijen: Zorg, welzijn, werk:  Stad, stadsdelen, DZS, GGD, DWI, meldpunten  Maatschappelijk werk  GGZ  Zorgverzekeraar

Wat vindt u van het rookverbod in de horeca? 1.Pure betutteling door de overheid 2.Rokers worden gepest en gedemoniseerd 3.Maakt mij niet uit 4.Prettig om geen last te hebben van rook en bijbehorende stank 5.Super initiatief, nu nog de terrassen en buitenruimte rookvrij

Bij welke groepen zien we vooral onveilige seks? 1.Mannen die seks hebben met mannen jarigen 3.Hoog opgeleiden 4.Zowel groep 1 als groep 2 5.Zowel groep 1 als groep 3 6.Groep 1, groep 2 en groep 3

Hoeveel glazen alcohol drinkt u per week? > 21

Alcohol Seks Sigaretten Marcel Buster

Alcohol, seks en sigaretten Onveilige seks: 9,5% Overmatig of zwaar alcoholgebruik: 20,4% Roken: 26,7% Onveilige seks: onbeschermd seksueel contact met losse partners. Overmatig/zwaar alcoholgebruik: - Overmatig:  gemiddeld ≥ 3 glazen per dag - Zwaar:  tenminste 1x pwk > 5 glazen op 1 dag Roken: huidig rookgedrag

Alcohol, seks en sigaretten Onveilige seks: 9,5% Overmatig of zwaar alcoholgebruik: 20,4% Roken: 26,7% Onveilige seks: onbeschermd seksueel contact met losse partners. Overmatig/zwaar alcoholgebruik: - Overmatig:  gemiddeld ≥ 2 glazen per dag - Zwaar:  tenminste 1x pwk > 3 glazen op 1 dag Roken: huidig rookgedrag

Alcohol, seks en sigaretten Risicogroepen: - Onveilige seks: - homoseksuele mannen - jongeren - Nederl., Surin. Amsterdammers - Alcohol: - autochtonen - hoger opgeleiden - jongeren (veel) / ouderen (vaak) - uitkeringsgerechtigden - roken: - ♂, 55-74: meer zware rokers - minder bij hoog opgeleiden - Turkse, Surinaamse mannen - krachtwijken ( ♂, < 55) Risicogroepen: - niet consistent ! - In algemeen hoger bij: mannen (maar weer niet bij jongeren (16-24jr)) - Lager bij: Marokkaanse Amsterdammers

Trends: daling aantal rokers!

Trends:  Trends alcoholgebruik wisselend –% zware drinkers (gelegenheidsdrinkers) stijgt, -Man: 15% > 18% 2008 (NL: 18%) -Vrouw (oude definitie): 5% > 5% 2008 (NL: 4%) –% overmatig drinkers (gewoontedrinkers) daalt, -Man: 21%; %; 2008 (NL: 14%) -Vrouw (oude definitie): 8% 2004 – 5% 2008 (NL: 4%) –MAAR: Stijging incidenten (ambulanceritten) bij jongeren!  Stijging onveilige seks –Stijging aantal gediagnostiseerde SOA: maar meer testen, screening. –Te wijten aan andere methode? (interview; schriftelijke enquête)

Gevolgen  Onveilige seks –SOA, o.a. HIV –Verminderde vruchtbaarheid  Roken !! –Belangrijkste leefstijlgerelateerde risicofactor voor gezondheid! - Kankerverwekkend, COPD (m.n. Emphyseem) - Hart/vaat stelsel: coronaire hartziekten, beroerte, impotentie  Alcohol –Ontwikkeling van verslaving –Acute problemen gerelateerd aan alcoholmisbruik: - (verkeers-) ongelukken, (huiselijk-, uitgaans-) geweld, intoxicaties “comazuipen” –Gezondheidsproblemen gerelateerd aan langdurig overmatig alcoholgebruik - Levercirrose, depressie / suïcide, Korsakov, verschillende vormen van kanker

Gevolgen (maatschappelijk schade)  Roken –Jaarlijks sterfgevallen ten gevolge van roken!  Alcohol –1 a 2,5 miljard schade als gevolg van alcohol. (ziekteverzuim, schade, justitiële kosten, gezondheidskosten)  Onveilige seks –In Nederland ± personen besmet met HIV, (waarvan ± dit nog niet weten)

DE GEZONDE SCHOOL EN GENOTMIDDELEN

Voldoet u aan de Nederlandse Norm voor Gezond Bewegen? 1.JA 2.NEE 3.De wat?

Wat levert een grotere bijdrage aan het halen van de beweegnorm onder Amsterdammers? 1.Fietsen 2.Sporten

Diabetes, overgewicht en lichaamsbeweging Henriëtte Dijkshoorn

Risicogroepen Laagopgeleiden Surinamers, Turken en Marokkanen Vrouwen krachtwijken Ouderen Diabetes 5% / A’dammers Overgewicht 40% / A’dammers Onvoldoende beweging 38% / A’dammers

Vergelijking en trends  Percentage Amsterdammers met diabetes, overgewicht, bewegingsarmoede vergelijkbaar met Utrecht  Amsterdam scoort beter dan Rotterdam en Den Haag  Overgewicht stijging in jaren ’90, nu gestabiliseerd

Gevolgen individueel niveau  Diabetes –schade aan ogen en nieren, hart- vaatziekten  Overgewicht en obesitas –vergroot kans op diverse chronische aandoeningen, bijv. diabetes, hart- en vaatziekten, vormen van kanker, gewrichtsproblemen  Te weinig lichaamsbeweging –hoger risico op hart- en vaatziekten, diabetes, osteoporose, maar ook op depressie

Impact bevolkingsniveau  Enkele voorbeelden –in 2007 telde Nederland diabetespatiënten - in ,3 miljoen diabetespatiënten –ernstig overgewicht -> hogere kosten ziekteverzuim, arbeidsongeschiktheid en gezondheidszorg –als iedereen voldoende beweegt -> levensverwachting 0,7 jaar ↑  Preventie onvoldoende resultaat –weten is nog geen willen en doen!  Betrokken partijen –zorgsector: bijv. GGD, zorgaanbieders, verzekeraars, scholen –ruimtelijke ordening, veiligheid en inrichting wijk: bijv. stadsdelen, DRO –sportsector: bijv. DMO, stadsdelen, verenigingen, welzijnsorganisaties –voedingssector: bijv. winkels, stadsdelen ziektegevallen 7% sterfte door overgewicht ziektegevallen 7% sterfte door overgewicht

Heeft u hulp in het huishouden? 1.JA 2.NEE

Bijna de helft van de 55+ers heeft moeite met het huishouden. Hoeveel procent hiervan krijgt hulp in de huishouding? 1.25% 2.33% 3.50% 4.66% 5.75%

“Ouderdom komt met gebreken?” Fatima El Fakiri

Beperkingen in ADL (Activiteiten Dagelijks Leven) Risicogroepen: laagopgeleiden, 75+ vrouwen; inwoners krachtwijken  5% van alle 55+ krijgt hulp bij ADL- activiteiten  1 op 10 ouderen kan ≥ 1 activiteit o.h.g.v. persoonlijke verzorging helemaal NIET uitvoeren, maar krijgt geen hulp!  1 op 3 ouderen met ≥ 1 ADL beperking krijgt mantel- en/of professionele zorg

Zelfredzaamheid bij HDA (Huishoudelijke Dagelijkse Activiteiten) Risicogroepen: laagopgeleiden; 75+; vrouwen; inwoners krachtwijken  ¼ geen hulp met HDA maar wel hulpbehoevend wegens gezondheid / leeftijd  28% van alle 55+ krijgt hulp bij huishoudelijk werk  1/5 wegens gezondheid / leeftijd

Valongevallen Risicogroepen: laagopgeleiden; 75 +; vrouwen; inwoners krachtwijken Plaats valongeval? jaar: vnl. buitenshuis - 75+: vnl. binnenshuis; en medisch behandeld  Gebruikers van slaap- en kalmeringsmiddelen vaker slachtoffer van valongevallen

Gevolgen Gevolgen individueel niveau  Welbevinden/kwaliteit van leven (depressieve symptomen; hoog medicijn gebruik; sociaal isolement/eenzaamheid; opname; valangst/nieuwe beperkingen (bij valongevallen))  Maatschappelijke participatie  Beroep mantelzorg

Impact en betrokken partijen Impact:  Hoge (ziekte)kosten  Beroep op Wmo voorzieningen en mantelzorg  Maatschappelijke participatie Betrokken partijen:  Zorgsector (thuiszorg, zorgaanbieders, verzekeraars, GGD)  Welzijnssector (DZS, Maatschappelijke dienstverlening, welzijnswerk)  Ruimtelijke ordening (stadsdelen, woningbouwcorporaties, vervoer)

En nu… aan de slag!