K.U.Leuven – Instituut voor de Overheid Universiteit Antwerpen Universiteit Gent Hogeschool Gent

Spoor eGovernment 2 Trends en Consolidaties Situering: Een internationaal comparatieve studie van eGovernment implementatie in ons omringende landen Probleemstelling: Hoe vanuit een nationale/regionale eGovernment strategie alle ‘stakeholders’ in beweging krijgen Doel: Mogelijke implemenatiemodellen aanreiken, buitenlandse innovatieve structuren, organisaties, modellen en projecten zichtbaar maken

Spoor eGovernment 3 De publicaties Janssen,D., Kampen, J., Rotthier,S. & K., Snijkers (2003). Internationale trends op het vlak van eGovernment. Onderzoeksrapport. Janssen, D., Rotthier, S. (2003). How are they doing it elsewhere? Trends and Consolidations in eGovernment Implementation. EGPA, 2003, Portugal

Spoor eGovernment 4 De landen en bestudeerde aspecten Nederland, Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Frankrijk, Ierland, Finland, Canada Front-Office ontwikkelingen Back-Office ontwikkelingen Organisatorische aspecten Convergentie in internationale ontwikkelingen?

Spoor eGovernment 5 Front-office overzicht 1.Front-office ontwikkelingen 1.Portaalsites 2.Beleidsprioriteiten 3.Beleid voor de Informatiesamenleving

Spoor eGovernment 6 Front-Office (1) Portaalsites Komt steeds voor als speerpunt van het beleid Overal informatievoorziening en aspiraties voor eDienstverlening Gemeenschappelijk probleem: authentificatie Gemeenschappelijke organisatie: levensmomenten

Spoor eGovernment 7 Front-Office (2) Beleidsprioriteiten Overal een gekwantificeerde eDienstverleningsdoelstelling als speerpunt van het beleid Vb: Alle (100%) van de bestaande dienstverlening online tegen 2005 Minder aandacht, zeker in de nationale/regionale plannen voor eParticipatie

Spoor eGovernment 8 Front-office (3) Beleid voor Informatiesamenleving In de onderzochte landen telkens twee nationale beleidsplannen: eGovernment + ‘Information Society’ Doelstelling IS beleid: –Economische ontwikkeling in Informatiesamenleving –Sociale inclusie in de Informatiesamenleving Beleid voor informatiesamenleving 1.ICT infrastructuur: toegang, prijs, hardware 2.ICT vaardigheden: opleiding, levenslang leren

Spoor eGovernment 9 Back-office overzicht 2. Back-office ontwikkelingen Identificatie in de back-office Authentificatie van de eindgebruiker Veiligheid en privacy eDienstverleningsarchitectuur

Spoor eGovernment 10 Back-office (1) identificatie Relateren van informatie uit verschillende bronnen aan één individu Herkenning –Principe van de unieke identificator Informatiedeling –Principe van de authentieke bron –Principe van de digitale kluis

Spoor eGovernment 11 Back-office (2) authentificatie Authentificatie in online omgeving Technologische oplossingen –PKI omgevingen –Functionele Smart Cards –Elektronische identiteitskaarten

Spoor eGovernment 12 Back-office (3) Veiligheid en Privacy Aspecten van veiligheid –Confidentialiteit –Integriteit –Niet-weerlegbaarheid –Authentificatie Aanpak veiligheidsproblematiek: technologisch probleem, technologische oplossing > zelfde soort aanpak Aspecten van privacy –Intensiteit van informatiedeling in back-office –Privacy vs. Geïntegreerde dienstverlening (vb: ‘tax proposal’) Aanpak privacy problematiek: maatschappelijk probleem, maatschappelijk debat > aanpak specifiek voor een bepaald land

Spoor eGovernment 13 Back-office (4) eDienstverleningsarchitectuur Sommige landen vertonen een meer geïntegreerde aanpak bij het opzetten van eDienstverlening –UK: Government Gateway –Ierland: Public Services Broker –Canada: Service broker

Spoor eGovernment 14 Organisatorisch overzicht 3.Organisatorische ontwikkelingen 1.Beleid en doelstellingen 2.Financiering 3.Lokale overheden

Spoor eGovernment 15 Organisatorisch (1) Beleid en Doelstellingen Steeds een tweesporenbeleid met een aktieplan voor eGovernment en de Informatiesamenleving eGovernment: steeds kwantificeerbare ‘online dienstverleningsrichtlijnen’ als voornaamste doelstelling Engagement van de politieke top Administratieve eGov teams (+ ‘mr eGov’) Departementale eGov strategieën + voortgangsrapportering

Spoor eGovernment 16 Organisatorisch (2) Financiering Algemene regel: de operationele kosten van informatisering worden gefinancierd door de gewone budgetten Aanvullende eGovernment financiering om interorganisatorische samenwerking te bevorderen (niet overal)

Spoor eGovernment 17 Organisatorisch (3) Lokale overheden De keuze is er een tussen een top-down aanpak of een minder omvattende aanpak Top-down aanpak –Finland –VK: nationale strategie lokaal eGovernment + ‘seed money’ + bilaterale onderhandelingen over bijkomende middelen –Ierland, Nederland: strategie van ‘overtuigen’ met financiële incentieven Minder omvattende aanpak –Duitsland, Canada –Geen nationale strategie, enkel faciliterend

Spoor eGovernment 18 Convergentie van eGovernment beleid? 4.Convergentie in internationale ontwikkelingen? 1.Wat convergeert er mogelijkerwijs? 2.Hoe gebeurt dit?

Spoor eGovernment 19 Wat convergeert er mogelijkerwijs? Definities –Beleidsoverdracht –Convergentie –Beleidsconvergentie (hypothese) Wat convergeert er mogelijkerwijze? –Beleidsdoelstellingen –Beleidsinhoud –Beleidsinstrumenten –Beleidsuitkomsten

Spoor eGovernment 20 Wat convergeert er mogelijkerwijs? Convergentie van beleidsdoelstellingen –Herkenning van het ‘probleem’ van de Informatiesamenleving –Formele beleidsdocumenten: eGovernment ICT infrastructuur ICT vaardigheden

Spoor eGovernment 21 Wat convergeert er mogelijkerwijs? Convergentie van beleidsinhoud –Online dienstverleningsrichtlijnen en voortgangsrapporteringsmechanismen –Privacy wetgeving en Databeschermingswetgeving –Het gebruik van concepten: multi-channel policy, gateway approaches, service delivery architectures, life events, demand orientation. –eEurope 20 ‘basis publiek diensten’ > convergentie in beleidsdomeinen, vb eTaxes, eHealth, eLearning

Spoor eGovernment 22 Wat convergeert er mogelijkerwijs? Convergentie van beleidsinstrumenten –Coördinerende eGovernment teams –Project-gebaseerde aanpak van eGov implementatie –Formele nationale/regionale eGov beleidsdocumenten –Voortgangsrapporteringsarrangementen –Het creatief inzetten van eGov financiering –Formules van Publiek-Private Samenwerking

Spoor eGovernment 23 Wat convergeert er mogelijkerwijs? Convergentie van beleidsuitkomsten –Grote aandacht voor front-office > fragmentatie applicaties + ‘take-up’ problemen –Problematische volledige ‘roll-out’ van elektronische identiteitskaarten –Legal obstacles –Organisational problems: ‘departmentalism’, silomentaliteit

Spoor eGovernment 24 Hoe komt convergentie tot stand? Bennett (1991) onderscheidt vier processen van beleidsconvergentie: –Emulatie –Elite Netwerking –Harmonisatie –Penetratie door externe actoren

Spoor eGovernment 25 Hoe komt convergentie tot stand? Emulatie: beleidsactoren die naar mekaar kijken om van mekaar te leren of inspiratie op te doen –SBOV mandaat –Interne benchmarking rapporten –Verwijzingen naar best practices in andere landen –Studiereizen naar andere landen –Het gebruik van dezelfde concepten in alle beleidsdocumenten

Spoor eGovernment 26 Hoe komt convergentie tot stand? Elite Netwerking: transnationale groepen aktoren die expertise omtrent een gemeenschappelijk probleem uitwisselen –Internationale conferenties –Virtual Communities –Policy Entrepreneurs

Spoor eGovernment 27 Hoe komt convergentie tot stand? Harmonisatie: vereist ‘gezaghebbende acties van verantwoordelijke intergouvernmentele organisaties’ –eEurope: 20 Basis publiek diensten –OECD eGov en eDemocratie programma –Opmerking: speciale aandacht voor de vele internationale benchmarkingstudies

Spoor eGovernment 28 Hoe komt convergentie tot stand? Penetratie door externe actoren: wanneer staten gedwongen worden zich aan te passen aan beslissingen die elders genomen zijn –Data protection beleid > OECD –eVoting > Cybervote EU

Spoor eGovernment 29 Conclusie Minstens een ‘discursieve convergentie’ Een gemeenschappelijk taalgebruik en een reeks concepten, mechanismen en ideeën die gedeeld worden Toch blijven veel problemen van implementatie ‘contextueel’ en gebonden aan het land in kwestie

Spoor eGovernment 30 eGovernment Algemeen secretariaat Steunpunt beleidsrelevant onderzoek BESTUURLIJKE ORGANISATIE VLAANDEREN E. Van Evenstraat 2 C - B-3000 Leuven Tel: Fax: