Bloeiende clusters Energie Landschappen in een hoogwaardig landschap Tuinbouw clusters organiseren zich (overheden, bedrijven kennis instellingen Transforum: Kennisdeling.. Wij zoeken reflectie en verdieping Karakteristiek: Metropolitane tuinbouw in een hoogwaardig landschap (Randstad, Ruhrgebied, Vlaamse Ruit)

Bloeiende clusters: Thema’s Landschap: marketing van gebied, bedrijf en product Energie: naar energiereductie en naar energieproductie Logistiek: Centrale ligging uit buiten (Randstad, Zandstad, Ruhrgebied, Vlaamse Ruit)

Drie onderdelen Transforum Er wordt drie thema’s verdiept Landschap Energie Logistiek Er worden 4 businesscases uitgewerkt Er worden drie netwerken opgebouwd: Duitsland met o.a. KvK Terneuzen, Venlo en GBB Maatschappelijke organisaties

TOTAALBEELD BETUWSE BLOEM 2025 Schetsmatig eindbeeld van de Betuwse Bloem, zoals dat er uit zou kunnen zien in 2025; Wordt in de loop van 2008 helder als het werk in de clusters/pacten is verricht; indicatie kosten totale programma: 200 miljoen euro (PMJP); voor een belangrijk deel op te brengen door de ondernemers. LEGENDA = veiling = kenniscentra = agribusinesscentra = overslagterminals TOTAALBEELD BETUWSE BLOEM 2025

Bloeiende clusters Dus…………………….Een bloeiende samenwerking Een werkconcept met concrete projecten

Achtergronden van het project Versterking tuinbouwketens Uitbuiten logistieke kansen (3 modaliteiten) Hoogwaardige omgeving Kennisstromen verbeteren Relatie stad en land verbeteren, w.o. energie Branding Flipje Tiel Stapelfunctie (import en re-export)

Energielandschappen Tuinbouw als basis van energieproductie: Electra uit kassen Warmte uit kassen (ca. 50 C) Energie Opslag koppelen (incl. optimalisatie-systemen) Koude voor de paddenstoelenteelt combineren met warmte Verwerken van champost samen met andere organische stof-stromen (snoeihout uit natuurgebieden en de fruitteelt) De stad en recreatie als energievrager (bejaardenhuizen en zwembaden)

Verder uitwerking concepten Bommelerwaard Clustering champignonteelt. (indicatie haalbaarheid 6-7 jaar terugverdientijd) Champignonteelt en bedrijven met een gezamenlijk warmtepompsysteem Warmtelevering Gesloten Kas Collectieve hout ketel (tvt: 6-7 jaar) Collectieve hout WKK (tvt: 5-10 jaar) Vergistings-installatie WKK op ontwaterd slib

Kassen als basis voor Energielandschappen Tuinbouw als basis van energieproductie: Electra uit kassen Warmte uit kassen (ca. 50 C) Energie Opslag koppelen (incl. optimalisatie-systemen) Koude voor de paddenstoelenteelt combineren met warmte Verwerken van champost samen met andere organische stof-stromen (snoeihout uit natuurgebieden en de fruitteelt) De stad en recreatie als energievrager (bejaardenhuizen en zwembaden) Energiekosten i.v.m. opslag van fruit en groente verder optimaliseren Slimme netwerken voor electra, “vervoer opslag gebruik en de relatie naar het kostenpatroon.

Een aanzet voor een energielandschap Tuinbouw als basis een energielandschap Meerdere functies combineren Een gebiedsmerk ontwikkelen waar partijen zich aan kunnen verbinden Wie beheert het netwerk? Bewust zijn voor kosten (ook in de loop van de tijd) is van belang Combinaties zoeken Netwerken opbouw, nieuwe investeringen/vindingen zullen blijven komen.

Ervaringen Meer integratie op gebiedsniveau (vraag en aanbod op regionaal niveau voor zover nodig). Implementeren van slimme netwerksystemen, om zo de schaalniveaus op elkaar af te stemmen Kassen zijn mooi als ze maar energiecentrales zijn. Vergunningen vragen om een ander planologische kader Organisaties moeten elkaar leren kennen

Vier businesscases Er zijn zes voorstellen: Paddenstoelencluster Maasdriel Kleinschalige glastuinbouw in een hoogwaardig landschap Fruit Business Center te Geldermalsen ABC Opheusden Christal Palace Huissen Multisectoraal kennis loket Randwijk Evt. anderen alleen als ze heel goed zijn (HUP Bemmel, Tuinbouw promotiecentrum in park Lingezegen)