VIRUS INFECTIES IN DE ZWANGERSCHAP DR PAUL RAMAEKERS UZ ANTWERPEN paul.ramaekers@uza.be

COMPLICATIES VAN VIRALE INFECTIES IN DE ZWANGERSCHAP ZELDZAAM MAAR ERNSTIGE COMPLICATIES VOOR DE MOEDER VOOR DE FOETUS VOOR DE NEONATUS

COMPLICATIES VAN VIRALE INFECTIES IN DE ZWANGERSCHAP (HER)KENNEN TIJDIG REAGEREN OM MORTALITEIT EN MORBIDITEIT TE BEPERKEN

HERPES VIRUS INFECTIE IN DE ZWANGERSCHAP DR PAUL RAMAEKERS UZ ANTWERPEN paul.ramaekers@uza.be

HERPES SIMPLEX VIRUS (HSV) TYPE 1 EN 2 dubbele DNA streng met enveloppe types 1 en 2 geen kruisresistentie tussen types herpes virussen (HSV, varicella zoster, humaan papilloma virus) latent aanwezig in de sensoriële ganglia van de dorsale zenuwwortel met reactivatie

GENITALE HERPES Oorzaak is HSV type 1 en 2 zonder symptomen meeste besmettingen door asymptomatische dragers Sexueel verkeer oro-genitale overdracht HSV1 is de grootste oorzaak van genitale HSV bij adolescenten.

GENITALE HSV & ZWANGERSCHAP Genitale HSV bij een zwangere vrouw verloopt hetzelfde als buiten de zwangerschap Geen/nauwelijks gevaren voor de foetus. Zeldzaam maar ernstig is herpes neonatorum

EPIDEMIOLOGIE VLAANDEREN ? STATUS QUO national health and nutrition examination survey USA HSV PREVALENTIE BIJ ZWANGEREN NEONATALE HSV / 100.000 BEVALLINGEN USA 22% 12-60 SCANDINAVIE 33% CANADA 17% 6 EUROPA 1.5-3 AFRIKAANSE ONTWIKKELINGS LANDEN 60-90%

Kliniek van HSV bij de zwangere vrouw PRIMAIRE INFECTIE incubatietijd van 4-5 dagen. in de genitale regio zwelling, roodheid en jeukte, pijnlijke blaasjes, kleine ulcera, kraters en genezing met korstvorming. na 2 tot 3 weken is er een volledige genezing. de liesklieren kunnen reactief vergroten. dysurie en cervicitis en in 15% een secundaire candida infectie, zelden PID. Pharingitis, hoofdpijn, fotofobie, spierpijn en zelden is er een aseptische meningitis. Encefalitis uitzonderlijk maar met slechte prognose.

Kliniek van HSV bij de zwangere vrouw REACTIVATIE Prodromen genitale jeukte schietende pijn in de gluteus streek of heupen. Milder Korter minder ernstig

Kliniek van HSV bij de foetus Bestaat dat? Microcefalie/hydrocefalie/chorioretinitis bij echoscopische bevindingen TORCH/parvoB19

Kliniek van HSV bij de neonatus Enkele??? gevallen per jaar tot 28 dagen na de geboorte De belangrijkste oorzaak is de postnatale infectie door orolabiale overdracht via bezoek, verplegend personeel of ouders. De besmetting tijdens de geboorte is veel minder frequent.

KANS OP VERTICALE TRANSMISSIE Status tijdens de partus Risico op neonatale HSV ODDS ratio Primo infectie genitale HSV1 of 2 30-50% Genitale HSV letsels tijdens de arbeid Primair versus recidief Type 1 versus type 2 346 59 35 Positieve HSV 2 (en positieve of negatieve HSV1) serologie zonder letsels 0.02% Seronegatief voor HSV1 en 2 0.05% Enkel positieve HSV1 serologie 0.03% Brown ZA, Wald A, Morrow RA, Selke S, Zeh J,Corey L JAMA 2003;289;203-9 C Gardella,Z. Brown BJOG 2011;187-192

PROGNOSE VAN HERPES NEONATORUM Locatie van de infectie Incidentie Klinische manifestaties Prognose* Huid 45% Blaasjes op de huid, oog en in de mond Goed Oog Oraal CZS 30% Moeheid, slecht eten, stuipen, met of zonder huidletsels 6% mortaliteit 50% van de overlevenden heeft matige tot ernstige neurologische afwijkingen Verspreide ziekte 25% Aantasten van diverse organen en sepsis 30% mortaliteit * prognose en verloop in de gevallen waar snel aciclovir wordt gestart. C Gardella, Z Brown BJOG 2011;187-192

DIAGNOSE VAN HSV INFECTIE klinische symptomen & anamnese 10-30% diagnose van alle HSV Geen routine serologie of culturen Virale culturen zijn in klinische omgeving verlaten PCR op HSV-DNA is een sensitieve test (en kan gebeuren voor type 1 en 2.) serologische status voor HSV type 1 of 2. ACOG & RCOG

PREVENTIE EN BEHANDELING BRAAF ZIJN. VERGEET HET MAAR ACICLOVIR GEEN GEKENDE BIJWERKING TE PREFEREN BOVEN ANDERE ANTIVIRALE MIDDELEN ELECTIEVE SECTIO

ACICLOVIR afgelopen jaar 4 of meer recidieven vertoonden Onderhoudsbehandeling 4 x 200 mg of 2 x 400 mg/dag p.o. immuundepressieve vrouwen idem primaire HSV 5 x 200 tot 3 x 400mg/dag per os gedurende 7-10 dagen bij. intraveneus 5-10mg/kg po om de 8 uren. HSV recidieven Idem gedurende 5 dagen op voorwaarde dat tijdens de prodromale fase wordt gestart. De diagnose en behandeling van genitale infecties bij vrouwen. Richtlijnen van de Belgische verenigingen van verloskundigen en gynaecologen. G. donders, J.M. Foidart

DUS ANAMNESE GEEN ROUTINE HSV SEROLOGIE EN CULTUREN VANAF 34 WEKEN OGEN OPEN ELECTIEVE SECTIO ?

DUS ANAMNESE GEEN ROUTINE HSV SEROLOGIE EN CULTUREN VANAF 34 WEKEN OGEN OPEN ELECTIEVE SECTIO BEPERKEN TOT PRIMAIRE HSV NA 34 WEKEN RCOG

DUS ELECTIEVE SECTIO ALLEEN BIJ PRIMAIRE HSV NA 34 WEKEN RCOG OOK BIJ LETSELS BIJ REACTIVATIE ACOG NEONATOLOOG VERWITTIGEN

LABORATORIUM SEROLOGIE PCR I.PV. CULTUUR GEEN SCREENING LIEVER IGG SEROCONVERSIE DAN IGM IMMUNOBLOT KAN BESTE ONDERSCHEIDEN TUSSEN TYPE 1 EN 2 PCR I.PV. CULTUUR IN BELGIE GEEN ONDERSCHEID TUSSEN SEROTYPES SEROLOGIE EN PCR ZIJN ALLEEN TERUGBETAALD BIJ IMMUUNDEFICIENTE PATIENTEN