NIEUWE BUREN Wie zijn stal niet kent, kent de wereld niet (nr NIEUWE BUREN Wie zijn stal niet kent, kent de wereld niet (nr. Johan Simons) Dag cultuurcommunicatie 13/12/05 Katrien Laporte Hoofd Externe Relaties NTGent

Even voorstellen Wat zijn Externe relaties ? communicatie (nationaal en internat.), onthaal, bespreekbureau, publiekswerking, verkoop/spreiding van de voorstellingen Achtergrond coördinatie en zakelijke leidingTime Festival en Victoria en programmering Brugge 2002 en Vlaamse Opera Spreken PW en COM dezelfde taal en over hetzelfde publiek ?

De herpolitisering van de blik naar een nieuwe relatie met het publiek De dagelijkse realiteit wordt meer en meer door televisiebeelden gevoed, beelden die de blik van de kijker onophoudelijk sturen en zijn keuzevrijheid beknotten. Zelfs de politiek is grotendeels in de media verdwenen. De opdracht van het theater ligt daarom in de transformatie van de blik, in het zoeken naar nieuwe strategieën ten aanzien van de manier waarop we kijken. Daarmee staat ook een nieuwe relatie met het publiek ter discussie. In het theater oefent het publiek immers zijn capaciteit om kritisch en zelfstandig na te denken en dat denken te toetsen aan andere toeschouwers. In die zin is het theater bij uitstek politiek (M. Van Kerkhoven uit Theater moet schuren, boekmanstudies)

Enkele begrippen Missie Strategie communicatiestrategie

Mission Statement NTGent NTGent wil als internationaal producerend stadstheater midden in de samenleving uitgroeien tot een artistiek en maatschappelijk referentiepunt. In het complexe openbare debat over mens- en wereldbeeld plaatst het NTGent de stem van de kunst naast die van de wetenschap, de politiek, de ethiek

Wat is NTGent NTGent is een stadstheater - kiest voor stevige verankering in stedelijke context NTGent is een ensemble met een sterke artistieke leiding van verwante kunstenaars en acteurs NTGent speelt repertoire NTGent is internationaal

SWOT NTGent juni ’05 STRENGTHS WEAKNESSES Sterk inhoudelijk plan branding/bekendheid NTGent sterk kernteam Gemotiveerde/bekwame ploeg De Stad, als artist. en geogr.plek Reële Internat. samenwerking Externe en interne geloofwaardigheid artistiek verhaal Omvorming matrixsysteem Subsidies Financiële toestand Grote ploeg, moeilijk te managen Interne communicatie Nog te weinig lokaal verhaal (arca Artistieke medew. te weinig in huis Hoe com. Midden in de wereld Repertoire plan nog te vaag Kantoren te vertikaal Nog geen voortrekker in publieke debat Schaal stad Gent + mentaliteit

SWOT NTGent juni ‘04 OPPORTUNITIES THREATS Repertoire opbouw Verhoging subsidie Anderssoortig theater, nieuwe invulling stadstheater Hertekening landschap Instroom nieuwe mensen Gent in Europese context Lokaal verenigingsleven Perceptie buitenwereld/veelheid Uitvoerbaarheid repertoire Verwijt elitarisme Druk van buitenaf na subsidieronde Verspreide infrastructuur Zelfoverschatting Angst voor allure/ loosersmentaliteit Angst voor verandering (verwarring flexibiliteit/stabiliteit) Afgunst bij collega’s Veranderende politieke context

Een beetje geschiedenis 1999 theateroorlog in gent, poging accapareren en recupereren Gentse theater 2001 overlijden voormalig directeur Publiekstheater Vaststelling historisch deficit 2002 zoektocht nieuwe artistieke directeur Juni 2003 beslissing/bekendmaking Johan Simons Overgangsperiode, schakelseizoen 04-05 Aug. 2005 start vernieuwde NTGent : Aanvang implementatiefase nieuwe werking

Het lokale verhaal/Stadstheater (uit het beleidsplan) Wie zijn stal (dorp) niet kent, kent de wereld niet. De wereld is een dorp Van NTG naar Publiekstheater naar NTGent Spelen in eigen huis = performer zijn maar ook gastheer Toeschouwer verbindt zich niet alleen met acteurs, maar ook het gebouw, het repertoire Sfeer gebouw moet hetzelfde zijn als de stukken die gespeeld worden (eenheid)

Spelen in de stad (uit het beleidsplan) Debat over de stad voeren via lezingen, workshops, ontmoetingen In de stad trekken en relaties aangaan met instellingen, mensen en gebouwen Één gezelschap : 4 podia (schouwburg, arca, Minnemeers, de stad)

Uit het beleidsplan/publiekswerving Wie zijn stal niet kent kent de wereld niet : communiceren met de stad waar je werkt, met de geschiedenis van die stad, haar inwoners, haar problemen en dromen, haar sociale en economische identiteiten. Communicatie = nog meer woorden en beelden toevoegen aan de al bestaande. Communiceren in en met de stad kan maar lukken als we zelf onderdeel worden van de stedelijke dynamiek. Vandaar de keuze om van onze communicatie zélf inhoudelijk-artistieke producties te maken

Visualiseren nieuw imago in de stad

Uit het beleidsplan/publiekswerking Publiekswerking = onderzoekscel van NTGent Publiekswerking is eerder een mentaliteit dan een service of dienstverlening. De dynamiek van het stadstheater wordt mee door de publiekswerking gestuurd. PW is geen glijmiddel voor ‘moeilijk’ materiaal of voor ‘moeilijke’ doelgroepen. Het is eerder een voortdurend bewust omgaan met je publieke werking als stadstheater.

Overzicht strategie (stappen) van beleidsplan naar implementatie Blijde intrede : juni 2004 Schakeljaar : kennismaking 5 Simonsproducties (abonnement) en nieuwe creatie Marthaler Gerichte beleidsplancommunicatie Eind mei 2005 : lancering campagne Nieuwe Buren Najaar 2005 : start NTGent 3 daagse opening, opening T-bar (sfeer huis). Open huis/open repetities Sterke mediacampagne Nieuwe tools publiekswerking

Vervolg overzicht strategie Doelgroepen opentrekken : individu meer aanspreken Relatie met het middenveld Nieuwe relatie met de Student Nieuwe relaties met stedelijke actoren Publi©ontour : relaties met intermediairen in andere steden

Implementatie :stap voor stap. Blijde intrede Wat : juni 2004. Publiek in Gent op onverwachte manier laten kennismaken met nieuwe acteurs en makers. (thema : de ultieme cultuurbeleving), Hoe : via kleine interventies in de stad (zie beleidsplan : stadsverhaal, lokale verankering, de stad als podium) Dmv : inhoudelijk discours : wie zijn we, wat gaan we vertellen als acteur, als dramaturg als maker (dossier : positie van kunst in de maatschappij)

Stap voor stap/schakeljaar bewuste keuze om al voorzet te geven van wat komen gaat, publiek teasen, nieuwsgierig maken. Johan Simons zo veel mogelijk zichtbaar maken (live, maar ook in media) Het lanceren van een Simons abonnement. Klein onderzoek daaromtrent : vooral nieuw publiek koopt dat nieuwe abonnement. Het oude publiek blijft kiezen voor het keuzeabonnement carré confituur. Een deel haakt af.

Ex-NTG personeel : voor en tegen

Stap voor stap/beleidsplancommunicatie Gericht uitgezet Door telkens hetzelfde discours te voeren nr. bepaalde stakeholders (van bij beslissing komst Johan, tussentijdse brief commissie, beleidsplan) Media

Stakeholders NTGent in schakeljaar Minister RVB Cult Comm Provincie Cult Comm Stad Kabinet Minister Pers Admin. Vl Gem Cult Comm Vl Gem Politici Stad Politici Provincie Universiteit Hogeschool Toneel commissie Theater festival Andere Culturele actoren Collega’s Lokale verenigingsleven Cultuur- centra Bedrijfsleven Andere “experts” Sponsors Leveranciers Abonnees “Losse” bezoekers Banken

De “trias artistica” van Noordman “peers” subsidiënten publiek

Stap voor stap/campagne nieuwe buren Huisstijl LSD/Bert Neumann (ook scenograaf) oproep Gentse bevolking : gezinnen koken Appeleren aan gastvrijheid – het negatieve ‘ollanders invasie’ gevoel ombuigen nr een positief, betrokken verhaal Strategie : niet ingaan op commentaar : waarom Hollander, afnemen tewerkstelling Nieuwe buren : een toneelstuk ? Marketingactie : nieuwe buren/vaste abonnementenhouders niet succesvol

Nieuwe buren

Nieuwe buren

Stap voor stap/mediacampagne Johan Simons houdt van Gent Volkskrant neemt dit over Veel free publicity Acteurs die Johan niet gevolgd zijn praten over hoe goed het was… (Fedja van Huêt in De Morgen) Negatieve berichtgeving bvb. HLN bericht niet over De asielzoeker, wel over chalet.

Stap voor stap/Open huis Inrichting T-bar Drempel verlagen (vooral naar jongeren) Buiten zichtbaar maken wat zich binnen afspeelt. Een decor, verlenging van de scène Publieksbinding door hot spot, kranten, tijdschriften, TV en video room, goede koffie en mogelijks een toevallige ontmoeting met Wim Opbrouck of Peter Verhelst

Vervolg Open huis Ouderen houden er niet van, jongeren wel Open repetities : theater maken is niet iets dat enkel in zwarte gesloten doos gebeurt. (opnieuw : de ultieme cultuurbeleving) Heel persoonlijk en betrokken. regisseur en acteurs praten persoonlijk met publiek

Stap voor stap/ publiekswerking 3 krachtlijnen : pedagogische ondersteuning artistieke prikkeling maatschappelijke reflectie Focus op : Jongeren Medioren en senioren Middenveld

Tools publiekswerking Pedagogische output : Inleidingen, rondleidingen en nabesprekingen Cahiers (lesmap), open bibliotheek Website (cahiers, streaming, reacties) Masterclasses, workshops Ambassadeursscholen jongerenpanel, publiekspanel en lerarenpanel (kroonraad) Kijklust productiearrangementen Open repetities en gratis try-outs voor leerkrachten Infoavond leerkrachten, verenigingen ifv arrangementen

Tools publiekswerking Artistieke output : Salon van de handgreep Luisterlunches Boekvoorstellingen Koken is politiek kindervertelnamiddagen Tentoonstellingen Films ism filmplateau (in ontwikkeling) Fotografie en videoprojecten (o.a. ism Kask en King Kong) Schaduwproducties met amateurverenigingen (plan) website

Tools publiekswerking Maatschappelijke output Thematische Brandhaarden ism dramaturgie Lezingen en debatten Masterclasses Denktankproject Erfgoed en bibliotheek

Stap voor stap/Relaties met het middenveld gesprekken door Johan Simons, Dirk De Corte en Katrien Laporte met verenigingsleven (cultuurplatforms, fondsen, serviceclubs etc…) projecten zoals schaduwproducties amateursverenigingen arrangementen

Stap voor stap/relaties met de student Dmv inhoudelijk, thematische samenwerking met hogescholen (bv. filmplateau, studium generale, ) Tick’et or leave it Promotieteam 100 koten actie publieksonderzoeksopdracht sociale agogiek UG Masterclasses, Jongerenpanel, begeleiding stages, workshops, NTGent medewerkers als gastdocenten (zie pedagog. Output)

Stap voor stap/relaties met stedelijke actoren Toerisme Gidsenbond Dienst cultuur Dienst kunsten Bibliotheek Smak Vooruit : zowel inhoudelijk als collectieve marketing Samenwerking met andere culturele instellingen Seniorencel Universiteit en hogeschool

Stap voor stap/publi©ontour publi©ontour of stedenbeleid ZTH Actieve ondersteuning in publiekswerving en publiekswerking in 8 Nederlandse en 8 Vlaamse kernsteden Dmv. Matrixorganogram : één publiciteitsverantwoordelijke covert productie Voordeel grotere inhoudelijke betrokkenheid om productie aan de man te brengen

Mintzberg over Strategy Intended strategy Deliberate strategy Emergent strategy Realized strategy MINTZBERG, The Rise and Fall of Strategic Planning, FT, 1994-2000

How to come to a realized strategy? (MINTZBERG)

Missie – Planning - Implementatie STRATEGY PRIORITEITEN EVALUATIE ALGEMEEN BELEID “OPERATIONS”

conclusie Weten waar we mee bezig zijn Strategie van modern (kunsten)bedrijf Uit onderzoek van Kaplan en Norton (twee Amerikaanse (grote) managementjongens van Harvard Business School, krijgen 70% van de ondernemingen hun strategie niet geïmplementeerd. Reden : gebrek aan inzicht in het reilen en zeilen van de organisatie uit De Leegte na de strategie (De Tijd dd. 8/12/05)

And the results are… Te vroeg voor analyses Wel grote belangstelling voor eerste productie, Asielzoeker 15x uitverkocht Duidelijke verjonging van het publiek Meer individuele -26j buyers Samenwerking King Kong, breedbandmagazine, trailer Asielzoeker : 10.700 x opgevraagd Slechts 250 abonnees vernieuwd, 500 abonnees hebben niet vernieuwd. 460 nieuwe

sitebezoek Bij lancering NTGent mei 2005 gemiddeld 300 unieke bezoekers Bij echte start, openingdriedaagse met prem. Asielzoeker gemidd. 1000/dag Nu lichte terugval met 800/dag

Pageviewers site 60% B, 26% NL

Perceived reputation/real reputation Reputatiemanagement : hoe bereiken we nog meer stakeholders ? Hoe positioneren in de markt ? Ambitie als Kunstenhuis meer plaats op te eisen in de maatschappij, evenwaardig aan wetenschap of politiek : hoger doel : positie van kunst in de samenleving alg. Evolutie van passieve naar een proactieve communicatiestrategie. Hoe? imago + goed product = reputatie reputatie = meer dan hype, maar !!! Eigen reputatie (blijven(d) kunnen waarmaken (keep the momentum) “reputation a soft and idle thing, got without merit and lost without deserving” (Othello, WS)

Keep the momentum Hoe kunnen we op dit elan verdergaan ? Tegelijk zelf de-iconiseren Niet te snel denken dat we goed bezig zijn, want in de praktijk zijn we er nog lang niet (cfr. De morgen) Zorgen dat vooral anderen zeggen dat we goed bezig zijn (cfr. Charme-uitspraak De Gentenaar Hugo Vandenberghe vroegere NTG directeur)

Wat zit nog in de pijplijn ? Verder inbedding- en participatieproject stad NTGent op mentale kaart plaatsen van de hele bevolking (passieve participatie) Diverse lagen van bevolking overhalen te proeven van ons aanbod (actieve participatie) In beeld brengen (meten) van deze actieve en passieve participatie Oprichting ‘vrienden van’ Contacten met bedrijfsleven, economische en sociale wereld optimaliseren

R. Laermans’ “schilmodel” R. Laermans, Het Cultureel Regiem