“De verandering voor het handelsbedrijf bij de invoering van Electronic Commerce” ECS 21 oktober 2003 t.b.v. HBAG bloemen & planten Ir. Jan Wilmink

Onderwerpen Dilemma’s Dilemma’s Veranderproces Veranderproces Situatie Nederlandse groen branche Situatie Nederlandse groen branche Adviezen Adviezen

E-business dilemma’s We moeten wel iets doen, want …. We moeten wel iets doen, want …. Maar: wat zijn de gevolgen en voor wie Maar: wat zijn de gevolgen en voor wie Hoe krijgen we kennis Hoe krijgen we kennis Hoe houden we het in de hand (Tijd, Geld, Kwaliteit, Informatie, Organisatie) Hoe houden we het in de hand (Tijd, Geld, Kwaliteit, Informatie, Organisatie) Daarentegen: Alles wat mensen doen en denken verandert niet ineens in de 'nieuwe' economie of met e-business Daarentegen: Alles wat mensen doen en denken verandert niet ineens in de 'nieuwe' economie of met e-business

40% E-commerce projecten mislukt Management is te weinig betrokken (geeft belang en gewenste resultaten aan) Management is te weinig betrokken (geeft belang en gewenste resultaten aan) Strategie niet helder (wat wil je echt meetbaar bereiken) Strategie niet helder (wat wil je echt meetbaar bereiken) Geen focus (spreek duidelijke resultaten af en blijf daarbij) Geen focus (spreek duidelijke resultaten af en blijf daarbij) Te ambitieus (teveel tegelijk willen) Te ambitieus (teveel tegelijk willen) Te weinig kennis (kun je inhuren maar moet je sturen) Te weinig kennis (kun je inhuren maar moet je sturen) Slechte interne/externe samenwerking en communicatie (altijd al) Slechte interne/externe samenwerking en communicatie (altijd al) Bestaande IT belemmert (structuur zowel als mensen, vooral mogelijkheden back-office) Bestaande IT belemmert (structuur zowel als mensen, vooral mogelijkheden back-office)

‘Vaste’ patroon voor veranderen Ontstaan van onvrede (bij enkelen) Ontstaan van onvrede (bij enkelen) Bewust worden (bij meerderen) Bewust worden (bij meerderen) onderwerp van (vele) gesprekken onderwerp van (vele) gesprekken zoektochten oorzaken ’mislukkingen’ zoektochten oorzaken ’mislukkingen’ Opbouwen draagvlak (nu bij velen in de sierteelt) Opbouwen draagvlak (nu bij velen in de sierteelt) gemotiveerde opinieleiders; geïnformeerde betrokkenen gemotiveerde opinieleiders; geïnformeerde betrokkenen onderzoek mogelijkheden (die er ook zijn) onderzoek mogelijkheden (die er ook zijn) nut & noodzaak breed gedragen nut & noodzaak breed gedragen !!!!!!! Er iets aan gaan doen !!!!!!!!! !!!!!!! Er iets aan gaan doen !!!!!!!!!

Collectieve weerstand (1) Historische trauma’s Historische trauma’s “Toen ging het toch ook niet.” Gebrek aan durf “Zij gaan maar eerst” “We weten niet precies waar we naartoe gaan” Gebrek aan durf “Zij gaan maar eerst” “We weten niet precies waar we naartoe gaan” Gebrek aan kennis, middelen en technieken “We hebben niet de kennis, het geld, de goede procedures en ondersteunende systemen.” Gebrek aan kennis, middelen en technieken “We hebben niet de kennis, het geld, de goede procedures en ondersteunende systemen.” Omgevingsbeperkingen “De klant wil het niet, concurrenten doen het ook niet, van de overheid hoeft het niet.” Omgevingsbeperkingen “De klant wil het niet, concurrenten doen het ook niet, van de overheid hoeft het niet.”

Collectieve weerstand (2) Cultuurbehoud “Zo gaan we niet met elkaar om” “afspraak is hier geen afspraak.” Cultuurbehoud “Zo gaan we niet met elkaar om” “afspraak is hier geen afspraak.” Structuurproblemen “X zal wel niet mee doen.” Structuurproblemen “X zal wel niet mee doen.” Het vliegwieleffect “We doen het altijd al anders.” Het vliegwieleffect “We doen het altijd al anders.” Managementtekortkomingen “De directie begrijpt het niet, wil het niet en kan het niet.” Managementtekortkomingen “De directie begrijpt het niet, wil het niet en kan het niet.”......

Vernieuwers moeten een kritische massa bereiken Vroege volgers Neutraal Niet tegen Fel pro ‘Voorstanders’ Neutraal Nog geen mening Fel contra.... ‘Tegenstanders’ Niet levensvatbaar Continuering Vernieuwers Conservatieven Onveranderlijken Levensvatbaar

“bemiddelings bureau” exporteur groothandelaar Cash & Carry importeur Bloemenwinkel Super- markt tuincentrum bouwmarkt verkoper Nederlandse Groene Distributieketen koper verkoper koper kweker ve veiling

Beeld van de NL groenbranche (1) Veel (keine) ketenpartijen met eigen belangen Veel (keine) ketenpartijen met eigen belangen Geen onderling vertrouwen Geen onderling vertrouwen Nederland is machtig, maar verdeeld Nederland is machtig, maar verdeeld Veilingen bezitten veel macht en reageren traag Veilingen bezitten veel macht en reageren traag Geen grote IT leveranciers, maar veel kleintjes Geen grote IT leveranciers, maar veel kleintjes

Beeld van de NL groenbranche (2) Standaarden zijn er nu Standaarden zijn er nu Gericht op grote aantallen, kleine marges Gericht op grote aantallen, kleine marges E-commerce is sluitpost E-commerce is sluitpost Angst voor onbekende Angst voor onbekende !!!!! (NU) WEL RIJP VOOR E- COMMERCE !!!!! !!!!! (NU) WEL RIJP VOOR E- COMMERCE !!!!!

Wat moet de NL groenbranche doen? Zorg voor gezamenlijke branche standaarden (zoals FlorEcom) en branche initiatieven Zorg voor gezamenlijke branche standaarden (zoals FlorEcom) en branche initiatieven Zorg voor meer snelheid en aktie: nu traag; traag; traag;.. Zorg voor meer snelheid en aktie: nu traag; traag; traag;.. Geef voorlichting Geef voorlichting Eerst de groten (volume) en dan de kleinen (aantallen) op gang brengen. Eerst de groten (volume) en dan de kleinen (aantallen) op gang brengen. Zorg dat verschillende oplossingen voorhanden zijn, afhankelijk van omvang, wensen en investeringsmogelijkheden. Zorg dat verschillende oplossingen voorhanden zijn, afhankelijk van omvang, wensen en investeringsmogelijkheden.

E-business veranderproces: Let op! Besluitvorming duurt (te) lang, daarna moet het (te) snel Besluitvorming duurt (te) lang, daarna moet het (te) snel Een businessplan (waarom); veranderplan (wat) en implementatie/projectplan (hoe en waarmee) moet onderdeel van een e-business traject zijn Een businessplan (waarom); veranderplan (wat) en implementatie/projectplan (hoe en waarmee) moet onderdeel van een e-business traject zijn Aandacht daalt vaak dramatisch na ‘Live’ gaan (was dit het nu; overgaan tot het volgende) Aandacht daalt vaak dramatisch na ‘Live’ gaan (was dit het nu; overgaan tot het volgende) Techniek is het minste probleem; Techniek is het minste probleem; Proces- en mentaliteit-verandering zijn het grootste probleem Proces- en mentaliteit-verandering zijn het grootste probleem

Voorwaarden voor slagen van e-business projecten Externe/interne noodzaak (business case: waarom) Externe/interne noodzaak (business case: waarom) Wil, steun en voorbeeldgedrag van de top (duidelijke opdracht (wat en waarom)) Wil, steun en voorbeeldgedrag van de top (duidelijke opdracht (wat en waarom)) Eigen kerndeskundigheid,schakel aanvullende externe deskundigheid in (hoe en waarmee) Eigen kerndeskundigheid,schakel aanvullende externe deskundigheid in (hoe en waarmee) Interne mogelijkheden (mensen, ruimte, systemen e.d.) Interne mogelijkheden (mensen, ruimte, systemen e.d.) Gerichte en veelvuldige externe en interne communicatie Gerichte en veelvuldige externe en interne communicatie Fouten durven en mogen maken (wil om te leren) Fouten durven en mogen maken (wil om te leren) Management- stijl CultuurSystemen Strategie Personeel Structuur

Advies aan handelaren (1) Vervul voornoemde voorwaarden en aanwijzingen Vervul voornoemde voorwaarden en aanwijzingen Blijf in de gaten houden wat er gebeurt en toon dat (commitment) Blijf in de gaten houden wat er gebeurt en toon dat (commitment) Bedenk niet alles zelf (kopieer en leer van anderen) Bedenk niet alles zelf (kopieer en leer van anderen) Doe mee, experimenteer (leer van eigen E- business projecten, vanuit de eigen praktijk) Doe mee, experimenteer (leer van eigen E- business projecten, vanuit de eigen praktijk) Informeer medewerkers (waarom,wat en hoe) Informeer medewerkers (waarom,wat en hoe)

Advies aan handelaren (2) Verzorg goed/efficiënt contact met afnemer en leverancier (weet wat die wil en kan; en zorg dat hij dat ook echt krijgt) Verzorg goed/efficiënt contact met afnemer en leverancier (weet wat die wil en kan; en zorg dat hij dat ook echt krijgt) Behandel het niet als puur ICT project (mensen en organisatie van wezenlijk belang) Behandel het niet als puur ICT project (mensen en organisatie van wezenlijk belang) Doe het professioneel (niet door een “handig” vriendje) Doe het professioneel (niet door een “handig” vriendje) Houdt het eenvoudig (stap voor stap en duidelijk) Houdt het eenvoudig (stap voor stap en duidelijk)

Vragen? Commentaar?