Sociaal ondernemen Studiemiddag “Herstel en Winst” Netcliënten 17 mei 2013

Peter Scholten - Scholten&VanderMeij - Sociaal marktonderzoek - Waarderingsmethoden - Bedrijfskunde - o.a. Jellinek, De Omslag. - Handboek sociaal ondernemen (2007) - Boek: “Dan ga ik liever op vakantie” (2013)

“Sociaal ondernemen” Sociale onderneming Social enterprise / Social business Sociale Firma (Pinel) Social profit onderneming Maatschappelijke onderneming Social Venture Enz.

Dus…. Veelheid aan netwerken, stichtingen, koepels, onderzoeken; Veelheid aan doelgroepen: GGZ-cliënten, gehandicapten, mensen in ontwikkelingslanden, werklozen, enz. Veelheid aan doelstellingen: arbeid, armoede, zorg, welzijn, enz. Veelheid aan boeken, onderzoeken, deskundigen en adviseurs….

Onderzoeken Erasmus (Bacq, Hartog, Hoogendoorn) KPMG: sociale firma’s in Amsterdam, 2013 Startfoundation / Labyrinth; lopend Onderzoeken gaan vaak over de kenmerken, belemmeringen, regelingen en regelgeving, criteria, enz. Sterk intern gericht. Gaat het om de naam of de resultaten? – Is Philips een sociale onderneming?

Waar moet je beginnen…? Misverstanden: – Het heeft iets met winst te maken; – Subsidies horen niet bij ondernemen; – Ondernemen is financiële risico’s dragen; – Sociale ondernemingen moeten democratisch zijn; – Ondernemen kun je leren; werken in een onderneming is niet hetzelfde als ondernemer zijn;

Waar het wel om gaat… Is er een markt? – Voor je product/dienst – Voor je maatschappelijke doelstelling Zijn de doelen meetbaar? Maatschappelijke vs financiële meerwaarde – Wat is waarde?

Sociaal marktonderzoek Wat is precies het maatschappelijke probleem dat je wilt oplossen? Wat is je doelgroep voor de maatschappelijke doelstellingen? – Alle GGZ-clienten van Nederland? Specifieke categorie? Hoe groot is de doelgroep? Omvang. Is er vraag naar je dienstverlening? – Hoe weet je dat? Signalen? “Er is heel veel behoefte aan…”

Sociaal marktonderzoek (2) Wat is de oorzaak van het probleem? – Is de oorzaak van armoede in Nederland een gebrek aan geld, of het niet goed kunnen omgaan met geld? Hoe urgent is het maatschappelijke probleem dat je wilt oplossen? – ‘Wens of noodzaak’ bepaalt de urgentie Wat gebeurt er als je niets doet?

Sociaal Marktonderzoek (3) Vóór de interventie, vóór de firma, vóór de begroting: – Wat is precies het probleem? Wat zijn de oorzaken? Sociaal ondernemen is een vooraf SMART geformuleerd maatschappelijk resultaat halen “10 mensen aan het werk?” – Voor hoe lang? Half jaar, drie jaar, … – Wat voor werk? Vrijwilligerswerk? Werken op niveau? – Mensen die anders toch wel een baan zouden vinden?

Meetbaarheid Als je een sociale doelstelling niet meetbaar maakt, kan je ook nooit beoordelen of je doel is gerealiseerd! Geen softe sociale container-doelstellingen – Zelfvertrouwen – Empowerment – Integrale dienstverlening – ‘eigen kracht ontwikkelen’ Hoe maak je dit soort zaken meetbaar? Wat veranderd er concreet?

Waarde Financiële waarde en Maatschappelijke waarde De kern van een sociale onderneming: het creëren van maatschappelijke meerwaarde Maak die maatschappelijke waarde zichtbaar! Als je zelf niet weet wat je waarde is, dan kun je die ook niet communiceren. – Stop met het communiceren van ‘kosten’

Waarde is subjectief Nou en? Dat geldt voor iedere onderneming! Waarde is wat iemand over heeft voor jouw dienstverlening; De klant koopt niet een ‘activiteit’ of ‘product’, maar een ‘effect’ of ‘resultaat’ – Vergelijk: Nike

Waardebepaling ‘bereidheid om te betalen’ – Bereidheid tot wederdienst Beleefde waarde onderzoek: ValueGame – Ranking en rating Geen kostenbesparingen! – Meestal virtueel – en het is geen doel van de onderneming

Toekomst Gaat de discussie de komende jaren over: – Criteria – Rechtsvormen – Financiële modellen – Regelingen, subsidies en fondsenwerving – Nog meer onderzoeken naar interne organisatie- modellen?

Het verschil Of gaat de toekomst over de vraag: waar maak jij het verschil? Sociaal Marktonderzoek en het zichtbaar maken van je meerwaarde zijn de kernpunten van sociaal ondernemen; de rest is ‘techniek’, die je kan leren, lezen, of uitbesteden.

Vragen en discussie? Peter Scholten