LOSR-rapport: Toeslag of tegenslag? SR-congres 20 januari 2010 Hannah Oberzaucher Sociaal Raadslieden Welzijn Eindhoven Thea Runhaar Sociaal Raadslieden Rotterdam André Moerman Sociaal Raadslieden Rijnstad Arnhem

Inhoud workshop: Kanttekeningen bij AWIR-systematiek Wijzigiging huishoudstuatie /10%-regel Bijzondere situaties Rechtmatig verblijf partner / medebewoner Terugvordering toeslagen Beslag op de toeslag

Kanttekeningen AWIR-systematiek: Actueel inkomen Schatten inkomen te ingewikkeld Veel terugvorderingen en nabetalingen Formulieren niet vooringevuld: wel beloofd  belofte nakomen Zorgtoeslag 5,1 miljoen huishoudens, neemt verder toe  afschaffen

Wettelijke grondslag 10%-regeling: Art. 8 Awir Toetsingsinkomen Art. 4 Uitvoeringsregeling Awir herleiding toetsingsinkomen Zie ook: www.toeslagen.nl (zoekvenster: 10%-regeling)

Werkwijze 10%-regeling: Als het inkomen van de toeslagpartner na vertrek stijgt, kun je d.m.v. een bezwaar vragen om het toetsingsinkomen van de ex-partner zo te (her)rekenen alsof het jaarinkomen van je ex-partner 12 * het gemiddelde maandinkomen in de periode van samenwonen was. Dat verzoek wordt gehonoreerd als er tenmiste 10% verschil tussen echt en herrekend inkomen zit.

Problemen 10%-regeling: Onbekendheid en ingewikkeldheid Aanvraag kan pas na definitieve beschikking Geldt alleen bij uit elkaar gaan en niet bij gaan samenwonen Werkt niet bij verhoging eigen inkomen Werkt niet bij allerlei wijzigingen in huishoudsituatie bij minimum uitkering

Gevolgen wijziging huishouden bij minimum uitkering: Burgers met minimumuitkering lopen toeslagen mis indien men: een kind krijgt gaat samenwonen uit elkaar gaat Hangt samen met wijziging normen: 70% 90% 2 x 50%

Voorbeeld 1: gaan samen- wonen (zonder kinderen) Zolang je niet samenwoont heb je een jaarinkomen van 2 * 70% van het minimumloon. Vanaf het moment dat je samenwoont, heb je een jaarinkomen van 2 * 50% van het minimumloon, veel minder dus. Het oude inkomen van voor het samenwonen telt volledig mee in het totale jaarsalaris, waardoor het totale boven de bijstandsnorm voor gehuwden uitkomt.

Voorbeeld 2: gaan samen- wonen (met kinderen) Zolang je niet samenwoont heb je een jaarinkomen van 1*70%+1*90% van het minimumloon. Vanaf het moment dat je samenwoont, heb je een jaarinkomen van 2 * 50% van het minimum-loon, veel minder dus. Het oude inkomen van voor het samenwonen telt volledig mee in het totale jaarsalaris, waardoor het totale boven de bijstandsnorm voor gehuwden uitkomt. Als je voor 1 juli gaat samenwonen, heb je geen recht op de alleenstaande-ouder-korting, waardoor je WWB alleenstaande ouder hoger is (dus echt 90% van het minimumloon)

Voorbeeld 3: alleenstaande wordt alleenstaande ouder Als alleenstaande heb je een inkomen van 70% van het minimumsalaris, als alleenstaande ouder inkomen van 90% van het minimumsalaris. Omdat dit inkomen als jaarinkomen ook in de periode voordat het kind wordt geboren, het toetsingsinkomen voor de huurtoeslag is, heeft de bijstandsontvanger voor deze periode minder dan het maximale recht op huurtoeslag.

Voorbeeld 4: uit elkaar gaan (zonder kinderen) Feitelijk geldt hier hetzlefde, als bij het samen gaan wonen (inkomen in de tijd na het uit-elkaar-gaan ligt hoger dan in de tijd van samenewonen en telt volledig mee bij het totale jaarinkomen), alleen kun je hier het effect zowel bij de huur- als ook de zorgtoeslag temperen d.m.v. de 10%-regeling.

Voorbeeld 5: uit elkaar gaan (met kinderen) Ook hier geldt hetzlefde, als bij het samen gaan wonen, alleen kun je hier het effect zowel bij de huur- als ook de zorgtoeslag temperen d.m.v. de 10%-regeling.. De piek per 1 juli ontstaat doordat bij een uit-elkaar gaan vóór 1 juli recht op alleenstaande-ouder-korting ontstaat en bij het uit-elkaar-gaan na 1 juli geen recht op alleenstaande-ouder-korting meer is en dus daarna een hogere bijstand (namelijk 90% van het minimumloon)

 Aanbevelingen LOSR 10%-regeling: Schaf het niet af, maar wijzig ‘m Garandeer maximale toeslag bij minimumuitkering en doe dit ambtshalve Zo niet: zorg dat sociale diensten woonkostentoeslag verstrekken zie af van terugvordering

Bijzondere situaties (1): Doel van de bespreking Huidige uitzonderingen Huurtoeslag (Besluit HT art. 2 t/m 2b) Buiten beschouwing te laten personen langdurig verblijf buitenshuis Verzorgingsbehoefte

Bijzondere situaties (2): Buiten beschouwing te laten inkomen afkoop pensioen nabetaling toeslag hulpbehoevendheid Niet: papieren inkomen

Uitzonderingen onder druk: Kabinetsstandpunt IBO rapport vereenvoudiging Toeslagen Evaluatierapport AWIR Afschaffen van de uitzonderingen Bevordert duidelijkheid, harmonisatie en minder administratieve en uitvoeringslasten Slechts eenmalige inkomensgevolgen Geringe aantallen

 Aanbevelingen LOSR: Niet afschaffen maar uitbreiden Papieren inkomen toevoegen Onbekendheid bestrijden

Niet rechtmatig verblijf partner of medebewoner: Regeling Gevolgen Indirect meeprofiteren Jurisprudentie

 Aanbevelingen LOSR: Aangepast recht op toeslag Aanvraag vooraf toetsen bij gba Niet vooraf toetsen? Afzien van terugvordering

Terugvordering toeslagen individuele betalingsregeling: Werkwijze individuele betalingsregeling Vaststellen betalingscapaciteit Periode 2 x 12 maanden Restant buiten invordering Werkt niet automatisch voor alle toeslagen / belastingen  Aanbevelingen LOSR Zorg dat het gaat werken!

Terugvordering toeslagen tijdens wsnp: Toeslagschuld materieel betrekking voor datum wsnp -> valt onder wsnp -> betalingsregeling / verrekenen stopt niet na datum wsnp -> boedelschuld -> Bdienst meldt het niet bij bewindvoerder  Aanbevelingen LOSR Zorg dat het gaat werken!

Terugvordering toeslagen tijdens schuldregeling: Toeslagschuld doorkruist schuldregeling Voor datum msnp: niet in voorstel meegenomen Na datum msnp: kan niet betaald worden  Aanbevelingen LOSR Binnen 3 maanden na aanmelding schuldhulp recht op toeslagen vaststellen Nieuwe toeslagschulden -> uitstel verlenen

Beslag op toeslagen: Beperkt beslagverbod met veel nadelen: Beslag doorkruist lopende betalingen Beslag op inkomen en toeslag -> communicerende vaten Beslag op toeslag -> kostbaar € 333 per jr

Communicerende vaten: Zinloze beslagcombinaties: www.SchuldInfo.nl

 Aanbevelingen LOSR Ipv beperkt een algeheel beslagverbod Verhuurder recht geven huurtoeslag voor lopende huur te innen Zorgverzekeraar e.d. idem

Vragen en meer signalen: