Het financieel optimaliseren van de jaarrekening Verschelden Accountants en Belastingconsulenten

Fiscaal optimaliseren Financieel optimaliseren Fiscaal optimaliseren = binnen alle wettelijke grenzen trachten zo weinig mogelijk vennootschapsbelasting te betalen Financieel optimaliseren = binnen alle wettelijke grenzen trachten een zo positief mogelijke jaarrekening naar voor te brengen Verschelden - 18 mei 2004

Verhouding tussen boekhoud-en jaarrekeningrecht en fiscaal recht Superioriteit van het boekhoud-en jaarrekeningrecht boven het fiscaal recht : boekhoudkundige waarderingsregels moeten worden aanvaard, tenzij uitdrukkelijke afwijking in fiscale wetgving Boekhoudkundig voorzichtigheidsbeginsel: voorzichtig doch realistisch beeld Fiscaal doel: zo vlug mogelijk belastbare basis doen ontstaan Verschelden - 18 mei 2004

Tip 1: Oprichtingskosten Kosten van oprichting en kapitaalverhoging Kosten bij uitgifte van leningen Overige oprichtingskosten Herstructureringskosten Verschelden - 18 mei 2004

Tip 1: Oprichtingskosten:boekhoudkundig Geactiveerd of onmiddellijk in kosten Afschrijving: ten minste 20 % per jaar Uitzondering: de kosten bij uitgifte van leningen mogen gespreid worden over de looptijd van de leningen Verschelden - 18 mei 2004

Tip 1: Oprichtingskosten: fiscaal Al dan niet activering Afschrijving « ad libitum » (dus 100 % mogelijk) Boekjaar < 12 maanden Geen degressieve afschrijvingen mogelijk Geen investeringsaftrek Verschelden - 18 mei 2004

Tip 2: Immateriële vaste activa : wat ? Kosten van onderzoek en ontwikkeling Concessies, octrooien, licenties, know-how, merken en andere gelijkaardige rechten Goodwill Vooruitbetalingen op immateriële vaste activa Verschelden - 18 mei 2004

Tip 2: Immateriële vaste activa: boekhoudkundig Afschrijven volgens afschrijvingsplan opgesteld door raad van bestuur Als in uitzonderlijke afschrijvingen de kosten voor onderzoek en ontwikkeling of van goodwill worden gespreid over meer dan vijf jaar, dan moet dit worden verantwoord in de toelichting. Verschelden - 18 mei 2004

Tip 2: Immateriële vaste activa: fiscaal Geen degressieve afschrijvingen toegestaan Minimale afschrijvingstermijn van 3 jaar voor investeringen in onderzoek en ontwikkeling en 5 jaar voor de andere immateriële vaste activa Kosten m.b.t. zelf tot stand gebrachte IVA: ineens als kosten aftrekbaar of activeren. Bij activering: IA mogelijk. Verschelden - 18 mei 2004

Tip 2: Immateriële vaste activa: GOODWILL Goodwil is afschrijfbaar, maar de belastingplichtige moet het bewijs leveren dat de goodwill een werkelijke waardevermindering heeft ondergaan. Maar één client: toch afschrijving mogelijk Afschrijven over 10-12 jaar. Kortere termijn mogelijk (20 %), mits bewijs van effectieve waardevermindering. Verschelden - 18 mei 2004

Tip 3: Materiële vaste activa: wat ? Terreinen en gebouwen Installaties, machines en uitrusting Meubilair en rollend materieel Vaste activa in leasing en soortgelijke rechten Overige materiële vaste activa Vaste activa in aanbouw en vooruitbetalingen Verschelden - 18 mei 2004

Tip 3: Materiële vaste activa: boekhoudkundig Waardering aan: - aanschaffingsprijs - vervaardigingsprijs (directe / integrale kost) - inbrengwaarde Afschrijvingen en waardeverminderingen, volgens eisen van voorzichtigheid, oprechtheid en goede trouw, los van het resultaat: - duur verlengen - pro rata temporis (dagbasis) Verschelden - 18 mei 2004

Tip 3: Materiële vaste activa: fiscaal Lineaire en degressieve afschrijvingen Geen degressief afschrijvingen voor pw’s en activa waarvan gebruik is afgestaan Max. 40 % degressief (behalve boekjaren van meer dan 1 jaar). Bijkomende kosten: afschrijven ad libitum (behalve pw’s), maar niet degressief Eenmalige en gespreide investeringsaftrek. Verschelden - 18 mei 2004

Tip 3: Materiële vaste activa: aandachtspunten Opsplitsing tussen waarde terreinen en gebouwen Gebouwen verworven om gesloopt te worden Bijkomende kosten bij aankoop van een terrein Degressieve afschrijving van activa waarvan recht van gebruik slechts na verloop van tijd is afgestaan Investeringen en investeringsaftrek Verschelden - 18 mei 2004

Tip 3: Materiële vaste activa: investeringsaftrek Voorwaarden: nieuw, uitsluitend voor beroep, in België, afschrijving over min. drie jaar, geen pw’s, gebruik niet afgestaan aan derden Mogelijkheid van gespreide investeringsaftrek benutten ! Niet op cliënteel Ook immateriële vaste activa zijn meestal niet nieuw. Verschelden - 18 mei 2004

Tip 3: Materiële vaste activa: degressieve afschrijvingen Mogelijkheid om degressief af te schrijven benutten ? Ook wanneer het recht van gebruik pas later zal worden afgestaan aan derden; degressieve afschrijvingen zijn immers niet meer mogelijk wanneer het gebruik aan derden is afgestaan (dus niet zal worden afgestaan) Heeft ook impact op gespreide IA ! Verschelden - 18 mei 2004

Tip 4: Voorraden & bestellingen in uitvoering: wat ? Grond –en hulpstoffen Goederen in bewerking Gereed product Handelsgoederen Onroerende goederen bestemd voor verkoop Vooruitbetalingen op voorraadinkopen Bestellingen in uitvoering Verschelden - 18 mei 2004

Tip 4: Voorraden & WIP: boekhoudkundig Grond –en hulpstoffen, handelsgoederen, OG bestemd voor verkoop: aanschaffingsprijs of marktprijs indien lager Goederen in bewerking: vervaardigingsprijs Gereed produkt: vervaardigingsprijs of marktprijs indien lager Bestellingen in uitvoering: vervaardigingsprijs + eventueel winsttoerekening. Verschelden - 18 mei 2004

Tip 4: Voorraden en WIP: boekhoudkundig Aanschaffingswaarde: aankoopprijs + bijkomende kosten. Er zijn 4 methoden: - individualisering van de prijs - gewogen gemiddelde prijs - fifo - lifo Marktwaarde: « normale » aanschaffingsprijs op datum van de jaarafsluiting Verschelden - 18 mei 2004

Tip 4: Voorraden en WIP: vervaardigingsprijs Keuze tussen: - directe vervaardigingsprijs: enkel directe kosten - semi-directe vervaardigingsprijs: directe + deel van onrechtstreekse productiekosten - integrale vervaardigingsprijs: directe + geheel van onrechtstreekse productiekosten Verschelden - 18 mei 2004

Tip 4: Voorraden & WIP: directe vervaardigingsprijs Aanschaffingsprijs van grond –en hulpstoffen + Directe productiekosten, nl. - prijs van de onderaannemingen - diensten & diverse goederen in direct verband met de productie van die goederen - personeelskosten die rechtstreeks op de productie betrekking hebben Verschelden - 18 mei 2004

Tip 4: Voorraden & WIP: onrechtstreekse productiekosten Geen definitie in boekhoudwet. Worden beschouwd als onrechtstreekse productiekosten: - Kosten van fabrieksgebouwen en machines - Indirecte lonen in de fabricage-afdeling - Deel van de algemene beheerskosten - Rente op vreemd vermogen Verschelden - 18 mei 2004

Tip 4: Waardering WIP Keuze tussen: - percentage of completion - completed contract Percentage of completion: ook deel van de winst wordt opgenomen Completed contract: ook deel van de winst wordt opgenomen. Verschelden - 18 mei 2004

Tip 4: Voorraden & WIP: fiscaal Geen specifieke fiscale bepalingen, dus boekhoudwetgeving wordt gevolgd. Fiscaal veel speelruimte, vooral bij « vervaardigingsprijs »: - onrechtstreekse productiekosten niet, gedeeltelijk of volledig opnemen - geen duidelijke definitieve van onrechtstreekse productiekosten Verschelden - 18 mei 2004

Tip 4: Voorraden & WIP: waardeverminderingen Aanvullende waardeverminderingen mogen om rekening te houden, ofwel met de evolutie van de realisatie –of marktwaarde, ofwel met de risico’s inherent aan de aard van de betrokken producten of gevoerde activiteit. Fiscaal mag prijs niet dalen onder de prijs die men zo ontvangen in geval van massale verkoop (uitverkoop) Verschelden - 18 mei 2004

Tip 5: Overlopende rekeningen van het actief: boekhoudkundig Betreft: - over te dragen kosten - de verworven opbrengsten Er moet rekening worden gehouden met kosten en opbrengsten, ongeacht de dag waarop deze kosten en opbrengsten worden betaald of geïnd (behalve indien de effectieve inning onzeker is). Verschelden - 18 mei 2004

Tip 5: Overlopende rekeningen van het actief: fiscaal Aftrekbaar: kosten die in het belastbare tijdperk zijn gedaan of gedragen … d.w.z. of betaald of bedragen of het karakter van zekere en vaststaande schulden of verliezen hebben verkregen en als zodanig geboekt OTDK zijn theoretisch fiscaal aftrekbaar in het boekjaar van betaling. Administratie aanvaardt de toerekening aan het boekjaar waarop de kosten in werkelijkheid betrekking hebben. Verschelden - 18 mei 2004

Tip 6: Herwaarderingsmeerwaarden Principe: herwaardering van activa Voordeel: verbetering van het eigen vermogen Nadeel: drukt op resultaat van komende jaren (behalve bij herwaardering van gronden) Fiscaal : neutraal Verschelden - 18 mei 2004

Voorzieningen voor risico’s en kosten : boekhoudkundig Toepassing van de principes van: - continuïteit - matching - getrouw beeld Voorzieningen: ter dekking van naar hun aard duidelijk omschreven verliezen of kosten die op balansdatum waarschijnlijk of zeker zijn, maar waarvan bedrag nog niet vaststaat. Verschelden - 18 mei 2004

Voorzieningen voor risico’s en kosten: fiscaal Voorwaarden voor fiscale aftrekbaarheid: - lasten met beroepsmatig karakter - lasten van het boekjaar - afzonderlijke rekening van het passief - formulier 204.3 Toepassingen: hangende geschillen, brugpensioenen, groot onderhoud, pensioenbelofte, technische waarborgen Verschelden - 18 mei 2004

Tip 7: Rekening courant omzetten in lening lange termijn Principe van de rekening courant Voordeel van de langetermijnlening: - permanent vermogen - liquiditeitsratio’s zijn beter - mooiere structuur van de balans - kan fiscaal nog interessant zijn ook Verschelden - 18 mei 2004

Schulden op minder dan één jaar Schulden m.b.t. nog te verletten overuren Te ontvangen facturen: - fiscale opportuniteit - een must ! - voorbeelden: kost neerlegging jaarrekening, afsluiting boekhouding, enz. Verschelden - 18 mei 2004

Tip 8: Overlopende rekeningen van het passief Over te dragen opbrengsten: - voorbeelden: abonnementen, huur, enz. Toe te rekenen kosten: - intresten kaskrediet - intresten andere leningen - OV - kosten afsluiting boekjaar - enz. Verschelden - 18 mei 2004

Tip 9: Resultaatsbestemming Werk met tantièmes (of dividenden) i.p.v. bestuursbezoldigingen Voorwaarden voor het verlaagd getrapt belastingstarief Mogelijkheid om gebruik te maken van tantièmes om te voldoen aan de « éénmiljoenregel » Verschelden - 18 mei 2004

Tip 10: Het belastingskrediet Deel van de winst van het boekjaar wordt vrijgesteld van belasting Enkel voor KMO’s Uitstel van belasting, geen afstel Op korte termijn wel = financiële optimalisatie van de jaarrekening Verschelden - 18 mei 2004

Conclusie: Kiezen tussen fiscaal of financieel geoptimaliseerde jaarrekeningen Maar soms ook: the best of both worlds … Verschelden - 18 mei 2004