Spierwerking als reactie op prikkels Spierwerking niet in samenwerking met het skelet
Wat is een beweging? Beweging = reactie van spieren op een prikkel. Spierwerking niet in samenwerking met het skelet Effectoren = spieren die reageren op een prikkel door samentrekking (contractie). Haarspiertje Bewegingsfuncties: Spierwerking in samenwerking met het skelet skeletspieren; Spierwerking NIET in samenwerking met het skelet haarspiertje, hartspier, sluitspieren … Hartspier Peristaltiek Kringspiertjes in de slagaders Sluitspieren
Spierwerking niet in samenwerking met het skelet Eigenschappen: spieren zijn niet verbonden met het skelet; spieren werken niet samen met het skelet. Beweging Spierwerking niet in samenwerking met het skelet Enkele voorbeelden: haarspiertjes in de huid; hartspier; darmspieren; verwijden en vernauwen van bloedvaten; sluitspieren in doorgangen. Haarspiertje Hartspier Peristaltiek Kringspiertjes in de slagaders Sluitspieren
Haarspiertje in de huid Haarspiertje: spiertje zorgt ervoor dat het haartje rechtop kan staan (kippenvel). Beweging Spierwerking niet in samenwerking met het skelet Huid (schematisch) Haarspiertje Hartspier Peristaltiek Kringspiertjes in de slagaders Sluitspieren
Kloppen van de hartspier Hartspier: ritmisch samentrekken zorgt voor een constante bloedstroming in het lichaam. Beweging Spierwerking niet in samenwerking met het skelet Hart (uitwendig) Overlangse doorsnede hart Haarspiertje Hartspier Peristaltiek Kringspiertjes in de slagaders Sluitspieren Kunstmatige pacemaker = toestelletje dat ervoor zorgt dat de hartspier weer ritmisch samentrekt.
Peristaltiek Peristaltiek: afwisselend samentrekken van de kringspieren en lengtespieren in de darmwand waardoor de voedselbrok zich verplaatst. Beweging Spierwerking niet in samenwerking met het skelet Enkele voorbeelden: Darmen spijsverteringsstelsel; Zaadleiders en eileiders. Haarspiertje Hartspier Peristaltiek (schematisch) Peristaltiek Kringspiertjes in de slagaders Sluitspieren
Verwijden en vernauwen bloedvaten Kringspiertjes in de slagadertjes: slagadertjes in de huid kunnen hierdoor verwijden of vernauwen. Beweging Spierwerking niet in samenwerking met het skelet Uitgezette slagadertjes Haarspiertje Hartspier Peristaltiek Kringspiertjes in de slagaders Vernauwde slagadertjes Sluitspieren
Tijdelijk afsluiten van doorgangen Sluitspieren: kringspieren die tijdelijk een doorgang kunnen afsluiten. Beweging Spierwerking niet in samenwerking met het skelet Enkele voorbeelden: overgang slokdarm naar maag; Overgang maag naar twaalfvingerige darm; Afvoerbuis van galblaas en alvleesklier in de twaalfvingerige darm; Uitgang endeldarm → sluitspier: anus; Overgang urineblaas naar urinebuis. Haarspiertje Hartspier Peristaltiek Kringspiertjes in de slagaders Sluitspieren
Ellebooggewricht Biceps Triceps Skeletspieren werken in paren: als de ene spier samentrekt, ontspant de andere (= antagonisten) beenderen bewegen ten opzichte van elkaar in gewrichten. Bv. biceps en triceps Skeletspieren arm
Waar? Urineleider, darmen spijsverteringsstelsel. Peristaltiek: knijpende voortbeweging als gevolg van de gecoördineerde werking van lengte- en kringspieren. Waar? Urineleider, darmen spijsverteringsstelsel. Peristaltiek in de slokdarm
Bedoeld voor mensen met een trage en onregelmatige hartslag. Röntgenfoto met ingeplande pacemaker Kunstmatige pacemaker: apparaat zorgt voor een normale samentrekking van de hartspier. Bedoeld voor mensen met een trage en onregelmatige hartslag.
Sinusknoop Boezemkamerknoop Rechterboezem Linkerboezem Rechterkamer Linkerkamer Sinusknoop of pacemaker: geeft signaal voor de samentrekking van de boezems. Atrioventriculaire knoop (boezemkamerknoop): ontvangt signaal van sinusknoop waardoor kamers samentrekken. Lengtedoorsnede hart
Afvoerbuis alvleesklier en galblaas Maagmond Maagportier Afvoerbuis alvleesklier en galblaas Anus Tijdelijke afsluitingen doorgangen spijsverteringstelsel Tijdelijke afsluiting doorgangen: sluitspieren = kringspieren die doorgang tijdelijk afsluit. Vernauwing doorgang: kringspieren die bloedtoevoer tijdelijk regelen.
Huid (schematisch)
Uitgezette slagaders in de huid meer warmte afgeven Vernauwde slagaders in de huid minder warmte afgeven