Activity based costing Een scherpere en verfijnde kijk op kostprijsberekeningen

Een getallenvoorbeeld Vier personen A t/m D eten bij een restaurant. A bestelt soep, varkenshaas met friet, en ijs voor een totaalbedrag van € 35. B bestelt zalmsalade, gebakken kreeft en taart voor een totaalbedrag € 50. C bestelt pizza, spare ribs en koffie voor € 30 D bestelt vegetarisch voor € 45 en betaalt voor allen. Na een week wordt afgerekend, maar de kassa-bon geeft alleen een totaalbedrag aan: € 160 Niemand weet meer de prijzen en uiteindelijk betaalt iedereen € 160 / 4 = € 40 als gemiddelde!

Kostenveroorzakers In het getallenvoorbeeld betalen A en C teveel (overcosting) en B en D te weinig (undercosting) Alle kostprijsberekeningen gebaseerd op totalen (arbeid, materialen, overhead) gedeeld door aan-tal eenheden, vertekenen de werkelijke kostprijs. Zij gaan uit van uniformiteit van kostenveroorzakers Beter kosteninzicht wordt verkregen door het productieproces te analyseren en te kijken, welke productie-activiteiten de echte kosten veroor-zaken (cost drivers) Dit gebeurt bij Activity Based Costing

Kosten van: producten diensten klanten Kosten van activiteiten Kostenplaatsen Toerekening naar andere kostenobjecten Activiteiten Kosten van: producten diensten klanten Kosten van activiteiten

Activity based costing (vervolg) Indeling in kostenplaatsen gebeurt op basis van activiteiten in een 7-staps proces: Identificeer de verschillende kostenobjecten (Soort (eind)producten). Identificeer de directe kosten, welke bij elk van de producten behoort. Bepaal de grondslag voor de kostenallocatie (kos-tenverbijzondering), zoals # opstarten machines Bepaal de indirecte kosten welke kunnen worden gekoppeld aan de allocatiegrondslag. Bereken de prijs per eenheid voor iedere allocatiegrondslag wat betreft de indirecte kosten!

Activity based costing (vervolg) 6. Reken de indirecte kosten toe aan de ver-schillende (eind)producten. 7. Bereken de totale kosten per eenheid pro-duct door alle toegerekende directe en indirecte kosten bij elkaar op te tellen. Voordeel is dat bij ABC veel minder kosten als indirecte kosten worden toegerekend (zoals energiekosten) Kostenplaatsen in ABC zijn activiteiten in produc-tieproces met duidelijk verband: oorzaak en gevolg

Rangschikking van kostenplaatsen Om enige structuur te brengen in de bedrijfs-activiteiten naar hoofdkostenplaatsen wordt vaak gebruik gemaakt van volgende indeling: Kosten gerelateerd aan aantal eenheden output Kosten gerelateerd aan seriegebonden productie (drukpers per apart folderontwerp) Product-ondersteunende (sustaining) kosten (onderhoud apparatuur, controle monsters) Facilitaire diensten: salarisadministratie, bedrijfs-veiligheid, en anderen NB: andere indelingen en opsplitsingen zijn gangbaar.