Risico’s en contracten Walter Suy CROW NSTT 28 oktober 2008 NSTT 28 oktober 2008
Contract in proces Bedoeld voor: wie doet wat en onder welke voorwaarden prijsvorming Praktijk voor wie is Zwarte Piet als het fout gaat NSTT 28 oktober 2008
Onderscheid tussen regime U.A.V. 1989 (bestek) en regime UAVgc (geïntegreerd contract) NSTT 28 oktober 2008
Klassieke bouwdriehoek Opdrachtgever Ontwerp DNR 2005 Uitvoering UAV 1989 ontwerper aannemer NSTT 28 oktober 2008
Geïntegreerd concept Opdrachtgever Opdrachtnemer adviseur hulppersoon Ontwerp en Uitvoering UAV-GC 2005 DNR? Opdrachtnemer ?? hulppersoon NSTT 28 oktober 2008
U.A.V. 1989 versus UAVgc (1) Verantwoordelijkheden/risico’s U.A.V. 1989: opdrachtgever ontwerp bodem afwijkingen situatie opdrachtnemer uitvoering ‘Contractrisico’: prijsvorming (lage prijzen lokken risicogedrag uit) NSTT 28 oktober 2008
U.A.V. 1989 versus UAVgc (2) Verantwoordelijkheden/risico’s UAVgc: opdrachtgever vraagspecificatie opdrachtnemer ontwerp en uitvoering Feitelijke projectrisico’s niet anders dan traditioneel ‘Contractrisico’: risico’s manifesteren zich tijdens de uitvoering van het contract (terwijl daar contractueel niets voor is geregeld) NSTT 28 oktober 2008
Ervaringen U.A.V. 1989 opdrachtgever zoekt naar laagste prijs opdrachtnemer zoekt naar ‘gaten’ in het bestek UAVgc wil een vaste (lage) prijs zoekt naar ‘gaten’ in de vraagspecificatie NSTT 28 oktober 2008
HET MOET ANDERS KUNNEN EN DAT KAN HET OOK Ervaringen U.A.V. 1989 opdrachtgever zoekt naar laagste prijs opdrachtnemer zoekt naar ‘gaten’ in het bestek UAVgc wil een vaste (lage) prijs zoekt naar ‘gaten’ in de vraagspecificatie HET MOET ANDERS KUNNEN EN DAT KAN HET OOK NSTT 28 oktober 2008
Hoe dan? wacht niet tot risico’s zich tijdens de uitvoering manifesteren, maar anticipeer vooraf door duidelijkheid te hebben bij het sluiten van het contract maak gebruik van de ‘kans’ van risico’s communiceer al tijdens het aanbestedingstraject open over risico’s NSTT 28 oktober 2008
Principe-oplossing Voorbereiding OG (risicoprofiel, initiële verdeling, nadenken over EMVI) Creëren contactmomenten OG en ON Beoordelen risicobeheersing ON en optioneel overnemen risico’s door ON Vastleggen overeengekomen risicoverdeling (annex bij overeenkomst) NSTT 28 oktober 2008
Instrumentarium NSTT 28 oktober 2008
Categoriseren risico’s RISMAN brillen Technisch Organisatorisch Ruimtelijk/planologisch Politiek/bestuurlijk Juridisch/wettelijk Financieel/economisch Maatschappelijk/sociaal NSTT 28 oktober 2008
Risicoallocatie: Zwart-wit risico’s Geregeld in UAV-gc (§3, § 4, § 9, § 10, § 11, § 12, § 13) Typische uitvoeringsrisico’s voor ON, typische risico’s OG • ‘Grijsgebied’ risico’s Verdelen op basis van geobjectiveerde criteria Verdelen op basis van maatgevende risicoparameter (RV-G) Verdelen door maximalisatie gevolgen Delen (samen dragen), ‘alliantiepot’ binnen D&C NSTT 28 oktober 2008
Overnemen risico’s door ON OG maakt onderscheid in 4 soorten risico’s: Vraaggerelateerd, blijft bij OG Vraaggerelateerd, over te nemen door ON Vraaggerelateerd, optie op overnemen door ON Oplossingsgerelateerd, per definitie voor ON NB: 1 niet in inschrijvingssom; 2 en 4 altijd in inschrijvingssom (3) Optie op overnemen risico´s door ON OG begroot kosten risico (beheersing + restrisico) Overname door ON voor geringere kosten resulteert in lagere evaluatieprijs NSTT 28 oktober 2008
Risicomanagement als kwalitatief gunningscriterium Visie op risicomanagement/operationalisering van risicomanagement Volledigheid inventarisatie oplossingspecifieke risico’s Beheersing van risico’s/beheersmaatregelen Objectiveren Oplossingsspecifieke risico’s Vraaggerelateerde, aan ON gealloceerde risico’s Bijdrage aan beheersing OG-risico’s NSTT 28 oktober 2008
Principe OG bepaalt wat hij (in €) maximaal over heeft voor kwaliteit (Q max) Inschrijver: maakt kwaliteitsdeel duidelijk in zijn aanbieding OG beoordeelt kwaliteitsdeel en geeft rapportcijfer Rapportcijfer X Qmax = aandeel Q (in €) 10 = 100%Qmax 8 = 50%Qmax 6 = 0%Qmax Evaluatieprijs = inschrijfsom - aandeel Q NSTT 28 oktober 2008
eerst kwaliteit en dan prijs beoordelen Rekenvoorbeeld = Qmax :max bedrag dat aanbesteder over heeft voor kwaliteit eerst kwaliteit en dan prijs beoordelen NSTT 28 oktober 2008
EMVI-beoordeling: kwaliteit en risico’s NSTT 28 oktober 2008
RISICO’s (kunnen) LONEN NSTT 28 oktober 2008