Workshop ‘Arrangeren in de praktijk’ - Conferentie ‘Muziek in de Gemeente’ vrijdag 21 november ’08 Theo Althuis

Inhoud Definitie ‘arrangeren’ Wat heb je nodig Do’s and don’ts Arrangeer-technieken Arrangeren voor los nummer Arrangeren voor samenzangblokje Andere bronnen Voor gevorderden Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

1. Definitie ‘arrangeren’ Van Dale: (muz) bewerken van een compositie voor (een) ander(e) instrument(en) Deze workshop: het bewerken van een bestaand samenzanglied m.b.t. intro, tussenspelen, outro toonhoogte muziekstijl en tempo aantal instrumenten tegenstemmen akkoorden volgorde van coupletten/refreinen Vandaag voor samenzang, morgen voor instrumentaal Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

2. Wat heb je nodig – (1.) instrument: gitaar/piano/keyboard of: pen en papier of: keyboard met sequencer PC met muziek-software printer of: PC met sequencer-software printer Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

2. Wat heb je nodig – (2.) Arrangeren met keyboard en PC: speel arrangement in je keyboard in maak een eind-mix in je keyboard (volumes/galm/effecten) neem het totaal op als audio-fragment in je PC (bijv. met Cubase) zet het audio-fragment om naar MP3 en mail het naar je muziekteam save je arrangement in je keyboard als midi-file lees de midi-file in je notatie-software in (bijv. Cubase, Finale, Sibelius) Exporteer de bladmuziek als pdf-file of jpg-file en mail het naar je muziekteam Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

2. Wat heb je nodig – (3.) Handig: audio-software om de toonhoogte van liederen aan te passen bijv. WaveLab software om WAV-files om te zetten naar MP3 (en andersom) bijv. MusicMatch Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

Handig voor verspreiding van liederen / MP3’s / bladmuziek: Worship Planning! www.worshipplanning.com Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

3. Do’s and don’ts – (1.) Algemeen: het arrangement moet zingbaar zijn de toonhoogte moet zingbaar zijn Opwekking is regelmatig vrij hoog  zet het nummer evt. een toon lager bijv. Opw.267 – ‘Groot is de Heer’: Bb i.p.v. C bijv. Opw.601 – ‘Deel door ons uw liefde uit’ Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

3. Do’s and don’ts – (2.) In een samenzang-blokje: Denk aan de ‘flow’, houd de sfeer vast Doorgaan in dezelfde toonsoort Kijk naar de liedtekst, wat sluit mooi op elkaar aan begin een lied eens met het refrein In een blokje: niet te lange tussenspelen instrumentale stukken aan het begin of eind van het blokje Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

4. Arrangeer-technieken – (1.) Het herhalen van gedeeltes van een melodie bijv. Opw.267 – ‘Groot is de Heer’ bijv. Joh.446 – ‘Prijs de Heer met blijde galmen’ bijv. Opw.281 – ‘Als een hert’ bijv. Opw.604 – ‘Kom en laat ons prijzen’ Beginnen met een deel van de melodie en hier op doorgaan bijv. Opw.167 – ‘Samen in de naam van Jezus’ bijv. Opw.442 – ‘Prijst Hem, prijst Hem’ bijv. Opw.268 – ‘Hij kwam bij ons, heel gewoon’ bijv. Opw.349 – ‘Hij is verheerlijkt’ Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

4. Arrangeer-technieken – (2.) Arrangement in de sfeer van het lied bijv. Opw.123 – ‘Groot is uw trouw’ bijv. Opw.167 – ‘Samen in de naam van Jezus’ bijv. Opw.70 – ‘Heer, onze God, hoe heerlijk is Uw naam’ bijv. Opw.313 – ‘Overwinnaar’ Mooiere akkoorden toevoegen bijv. Opw.4 – ‘Zijn naam is wonderbaar’ bijv. Opw.116 – ‘Jezus, naam boven alle naam’ bijv. Opw.365 – ‘k Aanbid U Heer’ Opw.379 – ‘Heerlijk is Uw naam’ Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

4. Arrangeer-technieken – (3.) Maak gebruik van een bekend pop-nummer bijv. Opw.430 – ‘Heer, ik prijs Uw grote naam’ & Jackson Five Maak gebruik van een klassiek nummer bijv. Opw.174 – ‘Juicht, want Jezus is Heer’ & ‘Jesu, joy of man’s desiring’ – J.S.Bach Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

5. Arrangeren voor los nummer – (1.) Opbouw: Thema Couplet Refrein Refrein 2 x Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

5. Arrangeren voor los nummer – (2.) Voorbeelden: Opw.355 – ‘U die mij geschapen hebt’ Opw.475 – ‘Majesteit, Koning in eeuwigheid’ Opw.383 – ‘Geest van hierboven’ Opw.366 – ‘Kroon Hem met gouden kroon’ Opw.372 – ‘U verzadigt mij met Uw liefde, Heer’ Opw.607 – ‘Machtige Redder’ Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

6. Arrangeren voor samenzangblokje – (1.) Denk aan de ‘flow’, houd de sfeer vast Nummers in dezelfde muziekstijl en tempo achter elkaar Doorgaan in dezelfde toonsoort Toonsoortovergangen: Overgangsakkoorden Tussenspel, bijv. Opw.461 – ‘Mijn Jezus, mijn Redder’ Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

6. Arrangeren voor samenzangblokje – (2.) Kijk naar de liedtekst, wat sluit mooi op elkaar aan begin een lied eens met het refrein bijv. Opw.379 – ‘Heerlijk is Uw naam’ (C) refrein Opw.419 – ‘U bent God’ (C) In een blokje: niet te lange tussenspelen instrumentale stukken aan het begin of aan het eind van het blokje Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

7. Andere bronnen – (1.) Mocht je weinig tijd hebben: arrangementen “uit de oude doos” Opwekking-CD Kees Kraayenoord – ‘Jezus, leven van mijn leven’ (gezangen-CD) CD’s Ronduit Praise CD ‘Vorm mij’ CD ‘Zing een nieuw lied’ CD ‘De verdieping’ – Bethel-kerk Drachten Praise-CD’s Michael W.Smith CD ‘Intermezzo’  Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

7. Andere bronnen – (2.) Leuke arrangementen van Opwekking-CD’s: Opw.411 – ‘Geprezen zij de Here’ Opw.424 – ‘Ik wil zingen voor de Koning’ Opw.427 – ‘Dwars door het vuur ‘ Opw.588 – ‘Er is geen Vriend’  mineur / majeur Wat altijd nog kan: Intro = eerste en/of laatste regel Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

8. Voor gevorderden – (1.) keyboard-tracks live mee laten lopen PAS OP: vorm en lengte van het arrangement ligt vast! Optie 1: sequencer van je keyboard mee laten lopen apart clicktrack-spoor uit aparte uitgang via een signaal-versterkertje of mixertje naar een koptelefoon, voor je drummer toetsenist start de track 2 maten click vooraf, in de 3e maat aftikken Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

8. Voor gevorderden – (2.) Optie 2: sequencer van je laptop mee laten lopen Optie 3: hele arrangement op minidisc zetten, met apart clicktrack-spoor naar de drummer geluidsman of drummer start de track Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

8. Voor gevorderden – (3.) Voorbeelden: ‘Today’ – Brian Doerksen  strijkers ‘Everlasting’ – Brian Doerksen  strijkers Opw.320 – ‘Ere zij aan God de Vader’ arr. Ronduit Praise Band  bellen Opw.440 – ‘Machtig zijn al uw daden Heer’  bellen ook te gebruiken voor Opw.387 ‘Groot en machtig is Hij’ Opw.616 – ‘Houd mij dicht bij U’  drumloop Opw.621 – ‘U bent mijn anker’ vooraf bijbellezing/aankondiging, ondertussen percussie-loop en pad Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

Vragen? Workshop 'Arrangeren in de praktijk' - Muziek in de Gemeente

Voor meer info: www.theoalthuis.nl U luistert naar: Voor meer info: www.theoalthuis.nl