Het geheim van spirituele zorg: Van innerlijke ruimte tot compassie dr Het geheim van spirituele zorg: Van innerlijke ruimte tot compassie dr. Gettie Kievit-Lamens geestelijk verzorger Academisch Hospice Demeter De Bilt
Innerlijke ruimte?
Innerlijke ruimte Een zodanige gemoedstoestand dat iemand in staat is zich in vrijheid en rust te verhouden tot directe emoties en houdingen die door een situatie worden opgeroepen ( Leget )
Onderlegger innerlijke ruimte Psychologische gezondheid Bij psychologische gezondheid is iemand in staat zodanig te handelen als de situatie vraagt of toestaat (Hermans & Hermans-Jansen )* - flexibiliteit - differentiatie - integratie * naar analogie van Rogers’ begrip ‘fully functioning’.
Doel spirituele zorg hospice Begaanbare weg helpen creëren voor patiënten in laatste fase van hun leven = innerlijke ruimte - rust
innerlijke ruimte binnen gespreksdomeinen - vrijheid - rust door middel van innerlijke ruimte zorgverlener - authenticiteit - ontvankelijkheid - rust
Innerlijke ruimte >>> Innerlijke warmte Innerlijke ruimte geestelijk verzorger Gevoelens komen vrij wezenlijke betrokkenheid - vrijheid - menselijkheid Innerlijke ruimte >>> Innerlijke warmte
‘Innerlijke warmte is als het ware de ‘Innerlijke warmte is als het ware de fysieke component van de zin en betekenis waar het bij spiritualiteit om gaat.’ ( Leget)
Innerlijk ruimte als innerlijke warmte Voorwaarde innerlijke warmte een rijk gevoelsleven - oprechte genegenheid - vriendschap - liefde - mededogen - barmhartigheid = COMPASSIE
Presentie en compassie = beschikbaarheid , ontvankelijkheid/receptiviteit Present zijn is betrokkenheid op de ander - barmhartigheid - verbondenheid Tederheid COMPASSIE
‘Ontvankelijkheid is een persoonlijke, tedere, het diepste innerlijk van de mens rakende, betrokkenheid op de ander.’ (Pembroke)
Compassie en geestelijk verzorger Innerlijke ruimte - stil worden - waarnemen van innerlijke gemoedsbewegingen - ontvankelijk zijn - meta-positie innemen Compassie betrokken en adequate respons de ander raken = werkelijk ontmoeten
Compassie en patiënt Innerlijke ruimte bijdrage vrijheid en rust binnen gespreksdomeinen Compassie milde bewogenheid met gehele levensverhaal oog voor licht - en schaduwzijden gespreksthema’s innerlijke ruimte met innerlijke warmte
Compassie levensverhaal patiënt
Kievit-Lamens, G. J. M. , Innerlijke ruimte Kievit-Lamens, G.J.M., Innerlijke ruimte. Een onderzoek naar de autobiografische competentie van de ziekenhuispastor in gesprek met kankerpatiënten, Wageningen, 2011