Het Strategisch Plan Hulp- en Dienstverlening aan gedetineerden Domein Onderwijs

“ Het Strategisch Plan hulp- en dienstverlening aan gedetineerden“, goedgekeurd in 2000 door de Vlaamse regering. In dit plan heeft de minister van onderwijs zich geëngageerd om het onderwijsaanbod voor gedetineerden uit te bouwen tot op een niveau dat alle gedetineerden toestaat hun rechten op onderwijs uit te oefenen. Onderwijs is dan al aanwezig in de strafinrichtingen/arresthuizen, maar het Strategisch Plan biedt een uitdaging om de omvang en de kwaliteit van dit onderwijsaanbod te verhogen.

Onderwijs in de strafinrichtingen/arresthuizen: anno 2008 Eén op de vier gevangenen volgt les. Naast Nederlands als tweede taal (NT2) zijn ook ICT en het theoretisch rijbewijs erg populair. 78% kiest voor een opleiding bij een centrum voor volwassenenonderwijs. 20% kiest voor een opleiding bij basiseducatie. 2% is ingeschreven aan de open universiteit.

13 strafinrichtingen/arresthuizen met een openleercentrum. In een openleercentrum kunnen gedetineerdencursisten op eigen tempo, op eigen niveau en met behulp van informatie- en communicatietechnologie een aantal basisvaardigheden bijwerken op vlak van taal, rekenen, computer en sociale vaardigheden en dit onder begeleiding van een educatief medewerker.

Basiseducatie Basiseducatie is bedoeld voor laaggeschoolde volwassenen die niet over de nodige basisvaardigheden beschikken. De opleidingen in de centra voor basiseducatie hebben tot doel laaggeschoolde volwassen cursisten de basisvaardigheden te laten verwerven die nodig zijn voor het maatschappelijk functioneren en voor het volgen van verdere opleiding of vorming. De opleidingen situeren zich op het niveau van basisonderwijs en eerste graad van het secundair onderwijs en geven aansluiting op de verdere opleidingen in het volwassenenonderwijs.

Centra voor volwassenenonderwijs De CVO hebben een aanbod voor alle volwassenen die een bijkomende opleiding willen volgen: 1. Een diploma secundair onderwijs behalen 2. Een beroepsopleiding volgen 3. Om zich persoonlijk verder te ontplooien (bv. via het leren van een taal)

Wat is de Open Universiteit? De Open Universiteit wil via afstandsonderwijs hoger onderwijs aanbieden aan volwassenen, zoveel mogelijk rekening houdend met hun leefpatroon en ervaringswereld. Wie studeert aan de Open Universiteit is niet gebonden aan vaste uren of een vaste studieplaats. Het onderwijs wordt aangeboden in de vorm van zelfstudiepakketten die men studeert waar en wanneer men wil. De student bepaalt ook in ruime mate zelf zijn studietempo.

Nieuw decreet Volwassenenonderwijs 15 juni regionale overlegplatformen (consortia)= samenwerkingsverbanden tussen CBE en CVO Indeling werkingsgebieden = RESOC, maar enkele aanpassingen 2 consortia VO zonder gevangenis: Noord-Limburg Halle-Vilvoorde

Consortia Volwassenenonderwijs Specifieke opdracht: “Onderwijs aan Gedetineerden” De Heer Pieter Tratsaert Afgevaardigd Bestuurder Consortium L4

De onderwijscoördinator in een strafinrichting of arresthuis Veerle Wouters, Onderwijscoördinator Hasselt

Uitdagingen naar de toekomst: Het uitbouwen van de werking van de onderwijscoördinatoren. Het onderwijsaanbod in de strafinrichtingen/arresthuizen verhogen via samenwerking met de CBE en CVO.

Webleren: VOCVO, VDAB en Justitie slaan de handen in elkaar om een proefproject op te starten inzake webleren in de strafinrichting/arresthuis. Het binnenbrengen van het aanbod van webleercursussen van de VDAB is één van de mogelijkheden om het opleidingsaanbod van de VDAB in de strafinrichtingen/arresthuizen te vergroten en sluit perfect aan bij de opzet van VOCVO om nieuwe vormen van afstandsleren in de strafinrichtingen/arresthuizen binnen te brengen.

Stavaza op 3 april 2009: - VDAB heeft een LMS uitgewerkt. Dit systeem zal overgenomen worden door Justitie. Via hun server zullen de cursisten aan webleren kunnen doen. Internetsites: gecontroleerd surfen.

Een nog betere begeleiding voor wie individueel studeert. Méér maatwerk. Een betere infrastructuur van de leslokalen. Een degelijk uitgebreid basisaanbod in elke strafinrichting of arresthuis. Onderwijstrajecten. Meer diplomagericht onderwijs.

Enkele realisaties sinds de komst van de onderwijscoördinatoren: Ruiselede: Een bevraging bij de gedetineerden organiseren, waarin gepeild wordt naar de interesses voor verschillende activiteiten binnen de hulp- en dienstverlening. Dit ism. de gevangenis van Ieper. (Eind april-begin mei)

Ieper: Het in kaart brengen en optimaliseren van het bestaande onderwijsaanbod. Een systeem uitwerken voor de opvolging, registratie en evaluatie van het onderwijs. De oprichting van een werkgroep onderwijs waarin de verschillende actoren samenwerken om het onderwijs in de gevangenis te optimaliseren en uit te breiden.

Gent: Het opstellen van een lesreglement. Een lerarenoverleg op het einde van elke lescyclus. Certificaatgericht onderwijs. Goeie samenwerking met het Huis van het Nederlands, die alle deelnemers NT2 screent.

Brugge: Kijkt uit om te starten met de nieuwe beroepsopleiding “lassen”. (eigen smidse) Gedetineerden die tot nu in de smidse, keuken, schoonmaak of wasserij werkten: nagaan of ze geen certificaat kunnen verkrijgen.

Leuven: NT2 voor beklaagden in Leuven-Centraal: werd enthousiast onthaald, want er was weinig aanbod voor beklaagden. Leuven Hulp: behoefte-onderzoek door bevraging van alle relevante professionele actoren. Hieruit volgden een beleidsplan en een concreet voorstel voor het aanbod van volgend jaar. NT1 in Leuven Hulp. Contacten met Hogescholen en Universiteiten om de studiemogelijkheden voor gedetineerden te verkennen.

Hasselt: November 2008: behoefte-onderzoek. Gevolg: Verdubbeling van het onderwijsaanbod!

De Noorderkempen: Er werd een uniform aanwezigheidssysteem ingevoerd voor alle strafinrichtingen/arresthuizen in de Noorderkempen. Voor de trajectbegeleiders werd er een onderwijsmap samengesteld waarin ze alle basisinformatie, betreffende onderwijs, kunnen terugvinden. Hoogstraten: behoefte-onderzoek. Turnhout: het onderwijsaanbod zal er naar september toe uitgebreid worden. Wortel en Merksplas: onderhandelingen met de onderwijsverstrekkers om met nieuwe opleidingen te starten.

Verdere informatie Régine Cuypers, Vocvo 015/

Bedankt!