Procesadvisering: meningen van een kritische sympatisant

Virga Jesseziekenhuis Hasselt (2005) Aantal “erkende” bedden: 567 bedden. Omzet: € Personeel op : personeelsleden geneesheren + 45 ‘toegelaten’ geneesheren + 30 geneesheren-assistenten. Aantal hospitalisatieopnamen (minimum 1 nacht verblijven) : Totaal aantal daghospitalisaties : Totaal aantal bevallingen : Sterke groeier Awards

Organisatiebrede veranderingsprocessen Van verlieslatende naar financieel gezonde organisatie Financiëel sterke organisatie om innovatie, kwaliteit en expansie te financieren (programma “fit en slank”) Verzelfstandiging vanuit het OCMW Harmoniemodel met medisch corps Ombouw tot divisie-structuur Opbouw van kwaliteitscultuur (“vriendelijke en professionele zorg”)

0rganisatiebrede veranderingsprocessen 2 Introductie van patiëntveiligheid Interne en externe communicatie intensifiëren en stroomlijnen Associatie en fusie met buurziekenhuis (deel programma “groei en schaarste”) Bestrijden criminaliteit op campus Zorgzaam voor artsen en personeel Functieklassificatie (nederlandse) accreditatie (als kwaliteitskeurmerk)

Organisatiebrede projecten met extern advies/begeleiding Van verlieslatende naar financieel gezonde organisatie Financiëel sterke organisatie om innovatie, kwaliteit en expansie te financieren (programma “fit en slank”) Verzelfstandiging vanuit het OCMW Harmoniemodel met medisch corps Ombouw tot divisie-structuur Opbouw van kwaliteitscultuur (“vriendelijke en professionele zorg”) - advocatenbureau - Zorgconsult Nederland -

Organisatiebrede projecten met extern advies/begeleiding Introductie van patiëntveiligheid Interne en externe communicatie intensifiëren en stroomlijnen Associatie en fusie met buurziekenhuis (deel programma “groei en schaarste”) Bestrijden criminaliteit op campus Zorgzaam voor artsen en personeel Functieklassificatie (nederlandse) accreditatie (als kwaliteitskeurmerk) - Bex-Vanderschans Advocatenbureau Modus Operandi ICMA Berenschot NIAZ

Organisatiebrede projecten met extern advies/begeleiding Wanneer externe hulp ? Inhoudelijke competentie ontbreekt of is onvoldoende Nood aan neutrale facilitator Gebrek aan tijd Geen enkel organisatiebreed project enkel begeleid via procesconsultatie Best practices (?): Adviezen komen tot stand via interne interactie met adviesvrager Combinatie van inhoudelijke expertise en procesmatige gevoeligheid

Procesinterventies Conflict binnen artsengroep (2x) Attitude- en samenwerkingsproblemen binnen spoedgevallen Teambuilding directie Executive coaching

Hoe worden beslissingen genomen in VJZ ? Beperkt gebruik van macht in ziekenhuisomgevingen (professionele bureaucratie, polyarchie) Intens gebruik van overtuiging Overtuiging veronderstelt dialoog, interactie, communicatie,... proces

Hoe worden beslissingen genomen in VJZ /2 ? Ontwikkeling van concepten: “de beste praktijk is een goede theorie” (Schumpeter) tijd voor “studie en planning” (vakliteratuur, reflectie, drafts) kerntaak algemeen directeur (richting aangeven, visie formuleren) Aftoetsing bij sleutelpersoneel en stakeholders (bestuur, medische raad) Lancering idee, eventueel met unfreesing-fase Formele besluitvormingscyclus Veel aandacht voor proces; sterke nadruk op partipatief management en nastreven van consensus bij de implementatie Gebruik van een ‘systeem’.

Hoe worden beslissingen genomen in VJZ/3 ? Gebruik van systematiek bij veranderprocessen. Voorbeeld: 8 veranderingsfasen van KOTTER 1. Urgentiebesef vestigen 2. Leidende coalitie vormen 3. Visie en strategie ontwikkelen 4. Veranderingsvisie communiceren 5. Breed draagvlak voor de verandering creëren 6. Kortetermijnsuccessen genereren 7. Verbeteringen consolideren en meer verandering tot stand brengen 8. Nieuwe benaderingen verankeren in de cultuur

Wanneer procesadvisering ? Attitude- en samenwerkingsproblematieken Nastreven van oplossingen voor gebruik van macht/ disciplinering Groeiende competentie bij directie en kader over procesaanpak; behoorlijke investering in vorming hierover

Kritische bedenkingen rond procesadvisering Effectiviteit, resultaten ? ( in welke mate worden resultaten post factum ‘gemeten’?). Kosteneffectiviteit: duurtijd en kostprijs “Procesadvisering berust op uitgangspunt dat je een menselijk systeem alleen kunt leren zichzelf te helpen”(Schein). Evidence based ? Procesconsultatie moet haar toegevoegde waarde kunnen aantonen. Best practice: inhoudelijke experten tevens geschoold in procesbenadering ?