Overstromingsrisico’s Stephanie Holterman Dienst Weg- en Waterbouwkunde / Rijkswaterstaat Masterclass Risicoanalyse 23 september 2003

Risico’s waartegen we regels maken Groot Verkeersongelukken Vallen Roken Skieën …. Hongersnood Epidemieën Aardbevingen Overstromingen Bijensteek Bliksem Explosies Gaswolken Vallende vliegtuigen Kansen Klein Gevolgen Sheet Ben Ale Masterclass Sept 2003

Inhoud presentatie Terug in de tijd … Principe van de overstromingsrisicobenadering Project VNK: De Veiligheid van Nederland in Kaart Uitstap: studie Overstromingsrisico’s t.o.v. andere risico’s Vragen?

Nederland, zonder beschermende maatregelen

Terug in de tijd ...

Terug in de tijd ...

Terug in de tijd ...

Terug in de tijd ... 1953

Terug in de tijd …. 1993

Terug in de tijd …. 1993

Terug in de tijd … 1960: advies Deltacommissie 1992: start onderzoeksprogramma (voorheen Marsroute)

Huidige veiligheidsnormering Nederland 1 / 1.250 per jaar 1 / 2.000 per jaar 1 / 4.000 per jaar 1 / 10.000 per jaar

Huidige standaarden

Terug in de tijd …

Terug in de tijd … zgn. SPRINTstudie Overstromingskans 4 dijkringgebieden Conclusies: Methode werkt Identificatie zwakke schakels mogelijk Verbeteringsmaatregelen Onzekerheden

Terug in de tijd … Aanbevelingen: Methode toepassen alle dijkringgebieden Kunstwerken aparte aandacht Compleet plaatje: kansen, gevolgen en onzekerheden => Advies aan Staatssecretaris

Inhoud presentatie Terug in de tijd … Principe van de overstromingsrisicobenadering Project VNK: De Veiligheid van Nederland in Kaart Uitstap: studie Overstromingsrisico’s t.o.v. andere risico’s Vragen?

Principe van de risicobenadering Risico = Kans x Gevolg

Overstromingsrisicobenadering: Kansen kunstwerk

Overstromingsrisicobenadering: Gevolgen

Overstromingsrisicobenadering Economische optimalisatie: Minimaliseer Totale kosten = Investeringen + Risico Ctot = I + E(G) Economische optimalisatie zeer geschikt voor afweging dijkverbeteringsmaatregelen?

Overstromingsrisicobenadering Risk Total Costs Optimum Investments

Inhoud presentatie Terug in de tijd … Principe van de overstromingsrisicobenadering Project VNK: De Veiligheid van Nederland in Kaart Uitstap: studie Overstromingsrisico’s t.o.v. andere risico’s Vragen?

Project VNK Doel: • Inzicht in de overstromingskansen Nederland, zwakke schakels in beeld • Aparte aandacht beoordeling kunstwerken • Gevolgen en risico’s • Omgaan met onzekerheden Discussies starten Nevendoel: Kennisoverdracht / cursussen

Project VNK: Belangrijke noties VNK maakt werk van de Deltacommissie af VNK is onderzoeksproject: kans * gevolg = risico Besef relatie andere projecten Rijk samen met waterschappen en provincies Communicatie: veel en zorgvuldig Overstromingsrisico naast andere vormen van risico’s

Wat levert VNK op? Rijk: eenduidige beoordeling van alle dijkringgebieden inzicht in kans * gevolg = risico Provincies: meer informatie over risico’s in hun gebieden Waterschappen: actueel gegevensbestand voor 2e Toetsingsronde (2006) leggers en beheersregisters kunnen gevuld worden sterk vergroot inzicht in werkelijke veiligheidsniveau effectiviteit van maatregelen ter verbetering van het veiligheidsniveau

Inhoud presentatie Terug in de tijd … Principe van de overstromingsrisicobenadering Project VNK: De Veiligheid van Nederland in Kaart Uitstap: studie Overstromingsrisico’s t.o.v. andere risico’s Vragen?

Uitstap (1): Overstromingsrisico’s t.o.v. andere risico’s Probleemstelling in ‘Overstromingsrisico’s: Een onderzoek naar de toepasbaarheid van risicomaten’ (Bas Jonkman) (Nabije) toekomst: maatschappelijk debat over beveiliging tegen overstromingen Technisch perspectief: overstromingsrisico’s weergeven: Hoe? Hoe verhouden overstromingsrisico’s zich tot risico’s in andere sectoren

Risicomaten Individueel risico Kans per jaar dat een persoon die zich permament op dezelfde plaats bevindt overlijdt Groepsrisico Kans per jaar dat er een ongeval gebeurt met tenminste een bepaald aantal slachtoffers Verwachtingswaarde Gemiddeld aantal doden per jaar Sheet Ben Ale Masterclass Sept 2003

Uitstap (2): Overstromingsrisico’s t.o.v. andere risico’s Studiegebied BTCW: 360.000 inwoners, fl 90 miljard econ.waarde

Uitstap (3): Overstromingsrisico’s t.o.v. andere risico’s Kans op overlijden gegeven doorbraak Individueel risico

Uitstap (4): Overstromingsrisico’s t.o.v. andere risico’s Vergelijking groepsrisico’s op nationale schaal (FN-curve)

Uitstap (5): Overstromingsrisico’s t.o.v. andere risico’s Bestuurlijke bruikbaarheid Risicomaten: Individueel risico: beeld van risico’s per locatie geschikt voor ruimtelijke ordening: zoneringen “basisveiligheid” Groepsrisico (FN curve) vergelijking andere risico’s maatregelen afweging op nationale schaal Economische optimalisatie vaststellen optimale strategie voor dijkverbeteringen

Uitstap (4): Overstromingsrisico’s t.o.v. andere risico’s Conclusies en aanbevelingen: (let op: slechts gebaseerd op 1 casestudie) Overstromingsrisico’s te bepalen met uitgewerkte risicomaten =>IR, GR, ER Evacuatie heeft grote invloed op individueel en maatschappelijk risico => onderzoek naar slachtoffermodellering en evacuatie Overstromingsrisico’s zijn hoog t.o.v. risico’s en normen in het externe veiligheidsbeleid => toetsen aan resultaten VNK => inzicht verkrijgen in maatschappelijke risico acceptatie

Inhoud presentatie Terug in de tijd … Principe van de overstromingsrisicobenadering Project VNK: De Veiligheid van Nederland in Kaart Uitstap: studie Overstromingsrisico’s t.o.v. andere risico’s Vragen?