Tools voor de KRW-cyclus: wat hebben en missen we? afbakening Emissies naar opp.water Chemische kwaliteit Peter Schipper - Grontmij adviesgroep Water - Programmagroep Emissiebeheer - IWA-werkgroep Diffuse Pollution

Wat voor KRW-cyclus ? 2009: 2012 2013 2015 2018 SGBP-1 voortgang beoordeling SGBP-2 voortga maatregelen invloed emissies maatreg effect extra maatregelen

afwegen extra maatregelen Wat voor KRW-cyclus ? 2009: 2012 2013 2015 2018 SGBP-1 voortgang beoordeling SGBP-2 voortga nieuw BELEID afwegen extra maatregelen uitvoer maatregelen evaluatie effecten monitoring

Tools: kennis, data, modellen Monitoring oppervlaktewater Modellen opp.waterkwaliteit: - SOBEK - KRW-Verkenner - Expert-modellen adviesbureaus SSA-Excel KRW- maatlat toetsing - i-BEVER - QB_WAT Emissie module landsdekkende modellen - STONE (uitspoeling N&P) - OPS (atm. depositie ) - PEARL (uitspoeling BM) - ... (uitspoeling zm) ERC

Toelichting Stofstroomanalyses SSA-Excel

Toelichting Stofstroomanalyses Doelgroepen Landbouw Wonen Bedrijven Verkeer Recreatie Directe emissie routes: Lozingen Waterinlaat Indirecte emissie routes: - Atmosferische depositie - Uitspoeling - Afspoeling - Kwel Erosie - Uitloging

We meten: We missen: 1-24 x/jaar oppervlaktewaterkwaliteit Continue afvoeren blauwe knopen 1 x/4 jr bovenste grondwater 1 x/4 jr grondwaterkwaliteit (5-25m-mv)  Pieken !, macro-ionen, doc  Afvoerkarakteristiek haarvaten  Landbouwdrains, stedelijk  Koppeling basisafvoeren

We evalueren: Maar missen: Oppervlaktewaterkwaliteit (i-Bever) Emissies; stofstroomanalyses Effecten bronmaatregelen  Piekvrachten, chemische speciatie  Calibratie emissie-modellen, opp.afspoeling, erfafspoeling, routes bestr.middelen  Effecten regionale maatregelen

We overwegen extra maatregelen Maar missen: Met emissie-modellen - o.a. STONE, Nutrical, ERC (EF/EV) - SSA-adviesbureaus, SSA-schappen En waterkwaliteit-modellen - Sobek, KRW-Verkenner, e.a.  Validatie landelijke schaal  Calibratie regionale schaal  Inzicht effect hydrologische e.a. ruimtelijke ingrepen

Tools voor de KRW-cyclus: wat moeten we nu dan doen? stellingen

Stellingen monitoring: Meet meer met CONTINUE-metingen (gebruik sensoren, adsorbentia, veld-titraties, e.a) 2. maak meer gebruik van huidige HANDHAVING landbouw. Zij meten drainwater-lozingen in boomteelt, glastuinb. e.a. 3. zoals voor bufferstroken: meet EFFECTEN maatregelen

4. STONE e.a. : verbeter hydrologie (3D), én meer validatie Stellingen Emissie-schattingen 4. STONE e.a. : verbeter hydrologie (3D), én meer validatie 5. Speciale landbouw: maak gebruik van metingen in landbouwdrains die door HANDHAVING worden verzameld! 6. Effect bufferstroken e.a. ingrepen: evalueer metingen en bundel verkregen inzicht in een (inter)nationale Database Foto boomteelt HHS Rijnland (H. Gerrits)

7. Benut REGIONALE SSA om emissiesmodellen en -factoren bij te stellen Stellingen Stofstroomanalyses 7. Benut REGIONALE SSA om emissiesmodellen en -factoren bij te stellen 8. HARMONISEER SSA: eenduidige bronnen-emissiesroutes. Neem ook (meer) tijd om ze reproduceerbaar te maken. 9. Vergroot inzicht INTERACTIE grondwater  opp.water (projecten als stromon, dynaqual, dove, e.a.). We weten nog niet zo veel!

vragen ? Laatste stelling: Werk naar internationale tools (ERC, Stone, e.a.). Nederland als KENNISLAND vragen ?