18-09-02 Luc Mestchen PCVO Meetjesland Provinciaal Centrum voor Volwassenenonderwijs Meetjesland 18-09-02 Luc Mestchen PCVO Meetjesland

Wat is het internet 1? Computers verbinden = netwerk Een wereldwijd netwerk van netwerken Computers verbinden = netwerk Koppeling van meerdere netwerken via TCP-IP => internet Via tel., kabel, satelliet, huurlijnen Type onafhankelijk (MAC, PC, UNIX)

Wat is het internet 2? Een wereldwijd netwerk van netwerken. Te vergelijken met het wegennet of spoorwegnet, maar in koper, glasvezel of draadloos. Hoofdverbindingen noemt men backbones.

Waarvoor wordt het internet gebruikt? surfen (www)-> Internet explorer e-mail –> Outlook express usenet (newsgroups) –> Outlook express IRC (chatten) -> via www of met MIRC FTP (file transfer protocol -> Cute FTP multiplayer spelletjes faxen, muziek, boodschap naar gsm, ...

Hoe ontstond het internet? 1972 Arpanet (4 plaatsen) 1983 TCP-IP protocol -> Internet 1990 HTML -> WWW 1994 > 4 000 000 hosts 1999 >153 000 000 gebruikers http://webreference.com/internet/history.html

Internet in België Ongeveer 5% van de Belgische huishoudens bleek aangesloten op internet, met een iets hoger percentage voor Vlaanderen. Voor het rijkste kwartiel loopt dit evenwel op tot meer dan 10%, tegenover slechts 2,5% voor het armste. 10% van de huishoudens waarvan de referentiepersoon jonger is dan 29 jaar, is aangesloten op internet. Dit percentage daalt geleidelijk tot ongeveer 1% van de huishoudens waarvan de referentiepersoon ouder is dan 60 jaar. 10% van de Belgische huishoudens is in het bezit van een gsm. De draagbare telefoon blijkt iets meer algemeen verspreid in Brussel en Wallonië (ongeveer 12%) dan in Vlaanderen (8,4%). Vrijwel 20% van het rijkste kwartiel bezit een gsm, tegenover slechts 4,5% van het armste. Bijna een kwart van de jonge huishoudens beschikt over een gsm, tegenover slechts 2,5% van de ouderen dan 60 jaar. Ongeveer 12% van de Belgische huishoudens communiceert ook per fax. (NIS) 97-98 http://statbel.fgov.be/press/pr025_nl.asp In 2001 waren 36 op 100 gezinnen in ons land aangesloten op het internet, een stijging met een kwart ten opzichte van het jaar ervoor. In 2000 waren nog maar 29 op 100 Belgische gezinnen actief op het web. Ondanks deze gevoelige stijging ligt de internetpenetratie bij gezinnen in België iets onder het gemiddelde van de Europese Unie, terwijl ze er in 2000 nog iets boven lag. Het gemiddeld aantal gezinnen aangesloten op het internet in gans de Europese Unie steeg van 28 op 100 (in 2000) naar 38 op 100 (in 2001). Dit alles blijkt uit een onderzoek van de Europese Commissie. (NIS) 01-2002 http://statbel.fgov.be/press/fl009_nl.asp

Wie beheert het internet? Verschillende deelorganisaties Elk is verantwoordelijk voor zijn eigen deel (zijn netwerk) Overkoepelend: ISOC http://www.isoc.org/ IAB : Internet architecture board http://www.iab.org/ IETF: Internet engineering task force http://www.ietf.org IRTF: Internet research task force http://www.ietf.org

Wat heb je nodig ? Een PC Een verbinding naar de provider Een provider Een modem Software (standaard meegeleverd sinds Windows 95)

Een provider ??? Is eigenlijk een soort van internet leverancier. De provider verschaft zijn klanten toegang tot het internet. Elke gebruiker krijgt zijn eigen login (identiteit) en paswoord (toegangscode of sleutel)

Providers in België De meest gekende: www.telenet.be www.belgacom.net en www.skynet.be www.pi.be

Wat kost Internet? Abonnementsgeld provider (evt gratis provider) PSTN en ISDN Telefoonkosten http://www.planetinternet.be/nl/internettoegang/consumer/access/freedom_go/tarifs.html ADSL en Kabel enkel abonnementsgeld http://www.planetinternet.be/nl/internettoegang/consumer/access/adsl_one/ http://www.telenet.be/producten/internet/telenet_internet/tarieven/ http://www.vergelijking.be/internet/breedband.php Sneheid vergelijken? http://speedtest.zdnet.be/zdnet/default.asp?LanguageCode=be                                                   

De verbinding met het internet Computer provider Eigen Computer Modem Naar het Internet Verbinding naar provider. - Telefoonlijn (PSTN – ISDN –ADSL) - Kabel - GSM, Satelliet

Inbelprocedure

Soorten verbindingen Gewone telefoonlijn 56Kb / 33Kb ISDN 64Kbit (Bidirec) of 128Kbit Kabelmodem –(Telenet) ADSL (Belgacom) Via het bedrijfsnetwerk Via satelliet 400Kbit / Tel. modem

Begrippen: IP-adres Elke computer op het internet heeft een uniek adres: het IP-adres VB 216.119.147.249 elk groepje kan een getal bevatten van 0 t/m 255 (= de waarde van 1byte) Het totale IP adres is dus 4*8 = 32 bits

Notatie van IP adressen 10100011101010111100001010100101 163.171.194.165 Splitsen in groepjes van 8 groepjes van 8 omzetten in decimaal

DNS (Domain Name System) Omdat IP adressen moeilijk in gebruik zijn wordt er aan een IP adres een naam toegekend. BVB : 216.119.147.249 = www.pcvo.be De lijsten met het verband tussen IP-adres en naam wordt bijgehouden in DNS servers. www.dns.be http://www.internic.net/ http://www.norid.no/domenenavnbaser/domreg.html domain extensions

Testen van verbindingen Ga naar DOS mode Ping bvb ping www.telenet.be of ping 195.207.107.125 Tracert bvb ping www.microsoft.com Ipconfig of winipcfg (opvragen van eigen IP adres)

Visuele tracert www.visualroute.com

Het WWW (surfen)

Kennismaking met het www Wat is het www? Een wereldwijd netwerk van documenten over de meest uiteenlopende onderwerpen. Hoe gebruik je het www? Met een browser (IE of Netscape )

Enkele www begrippen Website een locatie op het web Homepage startpagina van een site URL Uniform Resource Locator bvb (http://www.pcvo.be) het adres van de website HTTP HyperText Transfer Protocol afspraak voor overdracht gegevens Hyperlink aanklikbare plaats (handje) HTML (Hypertext Markup Language) (Taal om Web pagina’s te maken)

www begrippen 2 Cookies Off-line browsen Geschiedenis of history Cache – Reload of vernieuwen Favorieten of bookmarks

URL’s begrijpen Wat is een URL (uniforme resource locator) ? Een uniek adres voor elke computer, elk document http://users.pandora.be/mestchen/html/links.html Naam van de hostcomputer Protocol ftp:// Gopher:// ... Directory Documentnaam Domeinnaam (.be, .nl, .edu, .com, .org, .mil Subdirectory

Het gebruik van de browser

Een website gissen Adres proberen (gissen naar het adres) Intikken van het adres in de adresbalk www.humo.be Doimeinnaam (be, nl, com, org, edu,... naam van bedrijf of instelling World wide web (www)

Zoeken algemeen Kies de taal Bepaal de trefwoorden en de relatie (and, or, not) Bij te veel (foute) resultaten -> herdefinieer trefwoorden Moet er binnen een gebied (domein) gezocht worden? Moet er media in voorkomen? Moet het binnen een bepaald tijdsgebied vallen? Lees de help van je favoriete zoekrobot, print deze uit!

Zoeken Thematische zoekers (directories) Robots (crawlers) http://www.yahoo.com www.advalvas.be http://www.webwatch.be/NL/index.dlp Robots (crawlers) www.google.be www.hotbot.com www.altavista.com Info over zoekrobotten: http://www.searchenginewatch.com/

Zoeken 2 YAHOO Thematische zoekers (directories) vb: http://www.yahoo.com/ , Via zoekboom Thema vb computers & internet subthema vb internet … vb history onderwerp Via trefwoord(en) vb. internet history

Reclame Help Zoeken Rubrieken en subrubrieken

Zoeken 3 HOTBOT Trefwoorden zoekers (crawlers) vb: www.hotbot.com All the words paris height eiffel “de langste dag” film any of the words planckendael plankendaal exact phrase de langste dag The person eddy merckx Title vgl “microsoft access” als title met “microsoft access” als all the words Lees de help van je favoriete zoekrobot, print deze uit!

HOTBOT-zoekaanvraag 1. trefwoorden intypen 4. Controle + wachten op antwoord 2. Relatie tussen de trefwoorden bepalen 3. Trefwoorden doorgeven aan zoekrobot

HOTBOT- antwoord Aantal gevonden sites hoeveelste groep Korte samenvatting Link naar de site

Zoeken 4 HOTBOT Boolean search (niet enkel bij hotbot) iets moeilijker maar krachtig AND “the longest day” AND review OR (planckendael OR planckendael) AND prijzen NOT (educatieve AND software) NOT (games OR spel) Experimenteer! Gebruik bij voorkeur dezelfde zoekers

Zoeken 5 HOTBOT Advanced search options Wildcard * planckend* + en - + recept +appel +peer -perzik gebruik van hoofd en kleine letters Apple <> apple <> aPpLe Meta options (zie help) domain:[naam] computer and domain:be title:[naam] title: onderwijs and access

Zoeken 6 Google Eenvoudige maar krachtige en snelle zoekrobot. Ook in het Nederlands www.google.be Basis Geavanceerd Afbeeldingen Discussiegroepen (usenet of newsgroups) Gids (directory te vgl met Yahoo)

Snel naar een website? Favorieten of bookmarks Map favorieten onder c:\windows Deel de map favorieten onder in groepen en subgroepen (organiseren van favorieten)

Zoekopdrachten 1 Hoogte van de Eiffeltoren Aantal verdiepingen van de Empire State Building Lijst met de winnaars van de Ronde van Vlaanderen Aantal inwoners van België Foto met leeuw ( meestal extensie .jpg) Tekening met leeuw (meestal extensie.gif)

Zoekopdrachten 2 Zoek een bibliografie van Guido Gezelle Zoek mogelijkheden om hotels te reserveren in Frankrijk Zoek info en prijzen voor reservatie van een parking in Zaventem Zoek een foto van Picasso

Kopiëren en plakken 1: gegevens Gegevens van internet -> toepassing bvb Word. Start Word en IE Selecteer gewenste gegevens in IE Kopieer (CTRL + C) Schakel over naar WORD ALT + TAB voor schakelen of taakbalk Plaats de cursor op de plaats waar de gegevens moeten komen plak (CTRL + V)

kopiëren en plakken 2: (figuur) Start IE en Word Klik met de rechtermuistoets op de gewenste figuur in IE Kies kopiëren Ga naar Word (ALT + TAB) Plaats de cursor op de gewenste plaats Plak (CTRL + V) Pas evt. de afmetingen aan of snij bij.

Opslaan 1: (figuur) Start IE en Word Klik met de rechtermuistoets op de gewenste figuur in IE Kies opslaan als Kies een gewenste locatie en bestandsnaam Klik op opslaan

Opslaan 2: (webpagina) Ga naar de gewenste pagina Kies in het menu bestand/opslaan als Kies één van de mogelijke formaten Webpagina alleen = enkel tekst in HTML Webpagina volledig = tekst + afbeeldingen (HTML) Webarchief .mht = alles in één bestand (handig) Txt = tekst alleen in txt formaat (handig voor pure tekst) Geef naam en locatie op Klik op opslaan

e-mail

e-mail Elektronisch versturen van berichten via het internet software: Outlook express, Outlook Eudora e-mail adres bvb l.mestchen@pandora.be luc.mestchen@ptie.oost-vlaanderen.be

Hoe werkt e-mail I N T ERN E T User A Mailserver provider A Mailserver Provider B User B

Hoe lees je een e-mail adres? luc.mestchen@ptie.oost-vlaanderen.be domein mercedes, microsoft, … User Hoofddomein be, com, edu… Sub domein verkoop, boekhouding, support

Netiquette en smiley’s Netiquette : gedragsregels op het net 10 vaak gemaakte fouten Smileys: tekens die emoties weergeven :-) ik vind het leuk, ik ben blij :-( ik vind het niet leuk, ongelukkig ;-) knipoog :-o verwondering

Afkortingen BTW: By the way (tussen twee haakjes) IMHO: In my humble opinion (volgens mijn bescheiden mening) RSN : Real soon now (heel gauw) TIA : Thanks in advance (dank bij voorbaat) NRN: No reply necessary (geen antwoord vereist)

E-mail adres zoeken Er bestaat geen gegevensbank met alle e-mail adressen zoeken via www (naam van de persoon) via usenet http://groups.google.com/

E-mail adres zoeken E-mail adres zoeken Gidsen www.webbel.be www.advalvas.be www.bigfoot.com

E-mail instellen Menu/extra/accounts/e-mail Benodigde gegevens: Login Paswoord e-mail adres ingaande server uitgaande server Schrijf deze gegevens ergens op en bewaar ze!

E-mail gebruiken

Mail New Mail = bericht aanmaken Reply = beantwoorden (afzender wordt bestemmeling) Forward = verder doorsturen Wat is een attachment? (Maak ze niet te groot) Mailing list (bezint eer ge begint)

Web-mail Meestal mogelijk bij je eigen provider (raadpleeg de homepage van je provider). Pro: mail kan van overal gelezen worden zonder de computer te moeten configuren (handig op reis) Contra: Meestal trager en minder mogelijkheden Free mail -> Spam = (ongewenste mail). Gratis e-mail adressen www.hotmail.com www.angelfire.com www.yahoo.com of Zoek op “free e-mail adress”

Usenet of newsgroups

Wat is usenet ? Usenet <> Mail = persoonlijk, usenet of newsgroup = mail naar een publieke ruimte Verschillende newsgroups > 40 000 Newsreader = programma om news te lezen/versturen (bvb Outlook Express) Kan ook gelezen worden via www . Google -> discussiegroepen of usenet

Chatten

Chatten versus mail en news Vgl. mail, news en chatten Mail = van persoon naar persoon of groep News = mail naar een publieke ruimte Chatten = interactief (real time) Mogelijkheid om privé te gaan

Chatten vb mirc client programma

Chatten via het www Via bvb www.stubru.be www.donna.be www.radio2.be Of zoek naar chat en domein .be bij bvb Google

Links Afkortingen en terminologie http://www.estories.myweb.nl/itaal.htm http://be-wired.com/info/ http://www.webopedia.com/ Info en cursussen Internet http://www.kb.nl/coop/detective/ Prima interactieve site met info over beoordelingscriteria van informatie aangeboden op het Internet. http://www.kub.nl/diensten/bibliotheek/instructie/www/onlinecursus/ startcursus http://www.roc-ams.nl/introcur/ introductiecursus internet