CBZ congres Aanbestedingsinnovatie of vraaginnovatie? Stichting Roges Stan Vermeulen, directeur 25 september 2007

Inhoud •Stichting Roges •Traditioneel bouwproces: rol vrager, kenmerken, effecten, gevolgen •Het kan ook anders •Strategie aan vraagzijde •Marketing aan aanbodzijde •Aanbestedingsinnovatie of vraaginnovatie

Stichting Roges Doelstellingen: •Vraaginnovatie in de bouw •Aanbodinnovatie in de bouw •Ervaringskennis vastleggen en delen Resultaten: •Betere huisvestingsprestaties •Betere kwaliteitsbeleving •Geen ‘verrassingen’ achteraf Markten: •Zorg, Onderwijs, Wonen Positionering: •Onafhankelijk van aanbod (geen belang in project) •Focus op klantvraag (perfecte “match”)

Het Bouwproces

TB:Rol vrager •Vrager organiseert alle benodigde expertise •Vrager definieert alle technische oplossingen •Vrager bepaalt proces •Vrager zoekt naar een “stapelaar” en ziet lijdzaam een prijs op zich afkomen: o te hoog: bezuinigen (kaasschaaf) o te laag: weggeven aan “leuke aanvullingen”

TB:Kenmerken •Gelegenheidsfabriek (gelegenheidsteam/-locatie en – product) met: o scheiding programma – ontwerp – uitvoering - beheer en onderhoud o scheiding in vakdisciplines o scheiding van taken – bevoegdheden - verantwoordelijkheden o scheiding tussen pakketopbouw en prijs •Veel onzekerheden/risico’s en derhalve: het opentrekken van een “blik beheersing en controle”

TB:Effecten •Geen echte samenwerking: o ruimte voor ontwerpvisies (eigen wijsheden) o kostendenken aan aanbiederszijde o “benutting” van ontwerpfouten o geen ruimte voor vernieuwing o geen optimaal product/proces

TB:Gevolgen •Veel onzekerheden/risico’s en derhalve: het opentrekken van een “blik beheersing en controle”: o zware aanbestedingsprocedures (incl. BIBOB) o dikke vraagpakketten en contracten o controleurs van overheidswege en vraagzijde •partijen zijn gevangene van een slecht proces en komen daardoor nooit tot optimale prestaties

Want: Door mensen te vangen (met goede ideëen en visies) in plaats van gevangen te houden (in slechte processen) ontstaat committment. Mensen met committment nemen ook verantwoordelijkheid! Vertrouwen is goed, controle is beter en verantwoordelijkheid is het beste

De toekomst van het traditionele vervoermiddel Het traditionele vervoermiddel

Het kan ook anders: het aanbodspectrum Seriegrootte 1 (maatwerk)Seriegrootte “x” Focus: marktsegment Focus: individuele klant hoog laag Trend: meer zekerheid en gunstiger prijs/kwaliteit Trend: meer maatwerk De mate van keuzevrijheid, van onzekerheid, eigen inzet en prijs voor de klant

check do plan act • Plan : Huisvestingsbeleid en- strategie: aanvullende focus • Do : Ontwerp en uitvoering: huidige focus • Check : Beheer en onderhoud: aanvullende focus • Act : Aanzet nieuwe “loop”: aanvullende focus Het kan ook anders: De huisvestingscyclus

Strategie aan vraagzijde •Visie middellange termijn (eigen primaire proces en passende gebruikswaarde gebouw) •Focus op TCO i.p.v. uitsluitend investerings - €’s •Functioneel weten wat er nodig is met ruimte voor voortschrijdend inzicht (flexibiliteit) •Waar(de) voor geld en vergelijkenderwijs vaststellen ervan •Aansturen op een ander (eerder) contractmoment met: o Bewustzijn inzake eigen verantwoordelijkheden (i.c. risico’s) o Positie kennen bij “ingrijpen” (geen black-box benadering)

Strategie aan aanbodzijde •Vraagstrategie en overwegingen kennen •Inleven in gebruikswaarde •Aanbod erop afstemmen: goed huisvesten is bijdragen aan het succes van het primaire proces van de klant •Klantgerichte flexibiliteit: de klant de keus •Bewijs leveren voor kwaliteit/prijs verhouding (marktwerking) •Ander (eerder) contractmoment faciliteren: o Transparantie (keuzeproces) o Resultaatverantwoordelijkheid door integratie

Over welke innovatie gaat het? •Aanbestedingsinnovatie wordt voorafgegaan door vraaginnovatie •Want aanbesteden volgt op de vraag •Wie “anders” wil, moet “anders” vragen Want: •Op een vraag die niet gesteld wordt komt ook geen antwoord

Los laten (oplossingsruimte geven), dan heb je twee handen vrij (om te “plukken”)