Broederschap in het lijden

Illustraties over het leven in concentratiekampen door Jan Komski, een overlevende van Auschwitz. Deze artistieke werken verschaffen ons documentatie over het lijden en de dood van onschuldige Joden, Polen en andere slachtoffers die in de handen van de Nazis gevallen waren.

Jan Komski was een Poolse Katholiek die gearresteerd werd terwijl hij de grens overstak om te proberen het nieuw gevormd Pools leger in Frankrijk te bereiken. Hij kwam als één van de eerste gevangenen in Auschwitz aan op 14 juni 1940 en kreeg het nummer 564. In 1942 gelukte Komski erin te ontsnappen maar hij werd later opnieuw gearresteerd in de stad Krakow. Komski had het geluk niet herkend te worden en op zijn nieuwe identiteitspapieren stond een andere naam. Bovenop Auschwitz werd Komski in Buchenwald, Hersbruck, Gross-Rosen en Dachau gevangengezet, waar hij bevrijd werd in 1945.

Elke gevangene werd verondersteld een dagelijks rantsoen te ontvangen van 350 gr brood, en een halve liter erzats koffie als ontbijt en voor het middagmaal een liter turntip en aardappelsoep. Ook werd elke gevangene verondersteld vier maal per week soep met 20 gr vlees te ontvangen. De soep bereikte de gevangenen zeer uitzonderlijk. Voedsel varieerde van 1.300 calorieën voor gevangenen die licht werk verrichtten tot 1.700 calorieën voor gevangenen die hard moesten werken. De Kapo (opzichter) verzekerde zich ervan dat de dikkere substantie onderaan in de pot en beter voedend, naar zijn favoriete gevangenen ging. De anderen moesten het met het waterachtige afkooksel stellen dat zich bovenaan bevond. . De gevangenen leden vaak aan buikloop en opzwellen van de ledematen omdat ze leden aan een ziekte die bekend staat als uithongering. De SS en de Kapos behandelden hen als gezond en dus moesten zij elke morgen naar het werk marcheren. De SS hadden uitgerekend dat een gevangene ongeveer 3 maanden op het dagelijks voedselrantsoen kon overleven. Daarna werd hij verondersteld te sterven. Eten en honger

Op het appel “Bijna bij elke blok liggen, naast de mannen die in de rij staan, dode lichamen. Dit zijn de slachtoffers van de nacht die niet bleven leven tot de volgende dag. Zelfs gisteren waren ze rechtopstaande nummers op het appel en vandaag liggen ze neer, levenloos en motionless. Het leven is niet belangrijk op het appel. Cijfers zijn belangrijk. Hoe verschrikkelijk zien ze eruit, alsof ze terugkeerden van de oorlog. Dit zijn de tekenen van het werk van gisteren.” Salmen Gradowski (1973). in Amidst a Nightmare of Crime. Oswiecim: Auschwitz State Museum Publication

Warmte De gevangenen gebruikten de 15 minuten vrije tijd voor het appel, proberend warm te blijven.

"Ecce homo“ (Latin: “dit is een man") Deze man wordt vrijgelaten uit het kamphospitaal. Hij wordt beschouwd als fit om te werken

Schrapen van de bodem uit de pot. Overschotten Schrapen van de bodem uit de pot.

Klopjacht Mensen worden gearresteerd in een Poolse stad. Kinderen zijn ook vijanden van het Derde Rijk.

Moord door de SS De Zwarte Muur, op de binnenplaats van Blok 11, waar vele onschuldige mensen neergeschoten werden in de onderkant van de nek. Tussen 1940 en 1944 werden hier ongeveer 20.000 mensen geëxecuteerd. De officier hier in beeld is Lagerführer Altmeier, de hoofdofficier van het kamp ten tijde van de ontsnapping van Komski. De man die doodschiet is Rapportfürher Gerhard Palitsch. Hij schoot zelf de meeste van de 20.000 mannen, vrouwen en kinderen dood die vermoord werden aan deze muur.

Rij om voedsel te ontvangen in het belangrijkste kamp (Auschwitz I) Zoeken naar restjes Rij om voedsel te ontvangen in het belangrijkste kamp (Auschwitz I)

Administratieve straf Als bij een gevangene iets ongeoorloofd gevonden werd, zoals een extra stuk brood, dan moest hij deze straf ondergaan. Komski zelf werd op deze wijze 3 opeenvolgende dagen gedurende 1 uur opgehangen omdat hij na een werkdag voedsel en medicijn mee in het kamp bracht.

Ophanging en eten Dit is wat uithongering kan doen aan goede mensen. Voortdurend omringd door dood en lijden zijn ze gewoon geraakt aan zulk een zicht. Het opgehangen lichaam van een medegevangene zal hen niet afhouden van hun schamel rantsoen. (Schilderij in het Auschwitz Museum)

De doodsbrigade Deze mannen waren aangeduid om elke dag de doden te verzamelen en hen naar het crematorium te brengen. Zij werden het lijkenkommando genoemd, letterlijk vertaald

Grote ontsnapping

Foto genomen een uur na Komski’s aankomst in Andrzej Harat's Huis na zijn ontsnapping uit Auschwitz. Van lnr: Mieczyslaw Januszewski, Jan Komski (standing), Otto Küsel, Boleslaw Kuczbara, Andrzej Harat en zijn dochter Wladyslawa Harat.

De versiering van een SS kerstboom

Een foto voor het album

Het kommando uit Canada

Panorama van Birkenau

Identificatie

De verliezer

Ophanging

Krematorium

Het appel

Geen kans te ontsnappen

Werk voor mannen in het kamp van de vrouwen

Evacuatie

De barak van de paardestallen

Sport

De aankomst

Bevrijding

Na de oorlog immigreerde mr Na de oorlog immigreerde mr. Komski naar de USA, werd er een VS-burger en gedurende vele jaren werkte hij als illustrator voor de Washington post. Op 86-jarige leeftijd schildert hij nog elke dag en, indien het weer het toelaat, gaat hij ook elke dag wandelen. Mr. Komski stierf in 2002 op 87-jarige leeftijd. Tot zijn laatste dagen bleef hij alert, levendig, zeer hoffelijk en zorgend voor anderen.

In de hoop dat er zulke museums niet meer hoeven gebouwd worden ! Broederschap in het lijden Maart 11 - Juni 25ste Opening: March 16th, 2006 Met dank aan het Holocaust Museum Florida