De toegankelijkheid van de rechtshulp DE WEG NAAR HET RECHT…… De toegankelijkheid van de rechtshulp
De weg naar het recht….. - de toegankelijkheid van de rechtshulp - Vraag en aanbod op de markt voor rechtshulp Vanaf jaren zestig/zeventig een geprononceerd aandachtsgebied in de rechtssociologie: In hoeverre is er sprake van gelijke toegang tot de rechtshulp voor diverse bevolkingsgroepen? Kern van de kritiek: de toegang tot de professionele rechtshulp, noodzakelijk voor een effectieve rechtsbescherming, was voor ‘de onderkant’ van de samenleving geblokkeerd. 1970: Ars Aequi De balie: een leemte in de rechtshulp 1973: Het Leemte-projekt; Schuyt, Groenendijk en Sloot 1976: Schuyt c.s.: De weg naar het recht 2010 Anco R.O. Ringeling Universiteit van Aruba – College rechtssociologie
De weg naar het recht….. - de toegankelijkheid van de rechtshulp - De toegang tot de rechtshulp is een samenspel van drie dimensies: De aard van het rechtsprobleem De kenmerken van de rechtshulpzoekenden De kenmerken van de rechtshulpverleners Is er sprake van (on)gelijke toegang tot de rechtshulp? Hoe operationaliseer je de toegankelijkheid? Afhankelijke variabele: Aantal contacten met rechtshulp-verleners (contactfrequentie) Onafhankelijke variabelen (oorzaken): leeftijd, geslacht, beroep, inkomen, etc. 2010 Anco R.O. Ringeling Universiteit van Aruba – College rechtssociologie
De weg naar het recht….. - de toegankelijkheid van de rechtshulp - Belangrijkste onderzoeksresultaten: De toegankelijkheid is niet gelijkelijk verdeeld naar de diverse onafhankelijke variabelen (zie tabel in Bruinsma-Reader) U-curve Middeninkomens hebben minder contacten dan lagere inkomens en minder contacten dan hogere inkomens 2010 Anco R.O. Ringeling Universiteit van Aruba – College rechtssociologie
De weg naar het recht….. - de toegankelijkheid van de rechtshulp - De verklaring: hoe wordt de ongelijkheid veroorzaakt? De economische vermogenstheorie De sociaal-psychologische vermogenstheorie De probleemfrequentietheorie of participatietheorie De organisatietheorie Welke oplossingen worden door de verschillende verklaringen geïndiceerd? 2010 Anco R.O. Ringeling Universiteit van Aruba – College rechtssociologie
De weg naar het recht….. - de toegankelijkheid van de rechtshulp - Opkomst van de gesubsidieerde rechtshulp WROM Landsbesluit KRB Alternatieve juridische rechtshulpverlening Van rechtswinkel naar alternatieve beroepspraktijk (sociale advocatuur) De sociale vs. commerciële advocatuur 2010 Anco R.O. Ringeling Universiteit van Aruba – College rechtssociologie
De weg naar het recht….. - de toegankelijkheid van de rechtshulp - De sociale vs. commerciële advocatuur Typering van Schuyt: sociaal vs. a-sociaal sociaal vs. civiel sociaal vs. commercieel sociaal vs. juridisch-technisch sociaal vs. individueel 2010 Anco R.O. Ringeling Universiteit van Aruba – College rechtssociologie