Het verbinden van Kwaliteiten Reactie Ben Fruytier Naar autonomie, verbondenheid en een gezond leven. Een paradigmaverschuiving in de langdurige zorg. Het verbinden van Kwaliteiten Reactie Ben Fruytier

Het verbinden van kwaliteiten KWALITEIT VAN DE VERANDERING Effectief Efficiënt Legitiem DE ORGANISATIE Kwaliteit van de organisatie: Effectiviteit (goede zorg, innov.) Efficiëntie (goedkope zorg) Kwaliteit van de Arbeid: Ontplooiingskansen Geen overbelasting Kwaliteit van de arbeids- verhoudingen: Gedeelde verantwoordelijkheid Effectief overleg AUTONOMIE/ REGELRUIMTE Verantwoordelijkheid/ regelvereisten Participatie Distantie expert Scheppen van condities (Structuurontwerp): Teamwork Van onder naar boven regelen Alleen het minimaal noodzakelijke regelen Slim gebruik van ICT DE MAATSCHAPPIJ Kwaliteit van de maatschappij Kwaliteit van het leven: Ontplooiing (onderwijs, arbeid, wonen) Bescherming (zorg, sociale zekerheid) Kwaliteit van het samenleven Wederkerigheid Betrokkenheid/vertrouwen Ondeelbare verantwoordelijkheid

Goed verhaal: Analyse van de problematiek Voorstellen voor verandering Ik wil mijn reactie richten op de drie voor mijn gevoel hoofdproblemen in de analyse waar je als beleidsmakers en uitvoerders telkens weer tegenaan loopt en waarvoor zo ontzettend moeilijk een oplossing gevonden kan worden: Moral Hazard probleem (Arrow) Aanbieden van zorg kweekt zorgafhankelijk gedrag Sturen op wantrouwen ipv het sturen op vertrouwen en de baron van Munchhausen-achtige problemen waar je tegen aan loopt als je een op wantrouwen gebaseerde organisatie wil veranderen in een op vertrouwen gebaseerde organisatie (on)gezond gedrag van de burgers gekoppeld aan sociaal economische posities in de maatschappij. Er worden voorstellen voor gedaan gericht op autonomie en eigen verantwoordelijkheid. Zeer zeker interessant. Twee opmerkingen: Alleen binnen het domein van de langdurige zorg niet oplosbaar: maatschappelijk probleem. Er moet dus een verbinding gelegd worden met andere domeinen in de maatschappij. Het vraagstuk van autonomie en eigen verantwoordelijkheid kun je op vele manieren insteken maar ik wil een sterk pleidooi doen om de rol van beleidsmakers vooral te zien als een voorwaardenscheppende rol en te bekijken wat u als bestuurders als voorwaarden kunt scheppen en hoe u dat kunt doen. Daarvoor wil ik u kort meenemen (ik weet het is bijzonder ambitieus) in een breder perspectief waarin kwaliteiten van organisaties verbonden worden met kwaliteiten de maatschappij. Én, en dat is bijzonder uitdagend, deze beide kwaliteiten verbonden worden met de kwaliteiten van het Hoe, van de verandering. Ik grijp daarvoor terug op een van de meest briljante boeken die daarover geschreven is in nederland door Ulbo de Sitter: Op weg naar nieuwe fabrieken en kantoren (1980)

Het bijzondere aan het boek is dat De Sitter het belang zag van het creeren van autonomie of regelruimte als de basis van een kwalitatief goede organisatie (toen bijzonder nu niet meer) (Blok 1 en 2) Koppeling aan regelvereisten, verantwoordelijkheden (blok 3) Wat het echt bijzondere aan het boek is (nooit op die waarde gewaardeerd), is dat De Sitter kwaliteiten van organisaties verbindt met de kwaliteiten van de maatschappij en laat zien hoe zij elkaar versterken en moeten versterken. (blok 4) Een werknemer met regelruimte en verantwoordelijkheid is een burger die niet alleen maar een roeptoeter is maar iemand die verantwoordelijkheid neemt , die de mogelijkheden voor gezond leven aanpakt (prachtig tekst en schema’s). Maar dan moet die maatschappij wel meewerken door onderwijs te geven en goede woningen en door bescherming te bieden door solidariteit in zorg en sociale zekerheid te geven ( blok 5) Ik voeg daar een derde kwaliteit aan toe: dat is de kwaliteit van het veranderingsproces. Ook daar geldt dat voor een effectief, efficiënt en legitiem veranderingsproces het principe van de autonomie geldt (blok 6) . Maar weer niet alleen autonomie maar ook participatie van de betrokkenen zelf en distantie van de veranderaars, experts, managers, hoe u het ook mag noemen (vb Imre Harmeling) Eerste conclusie: Wij moeten aan onze organisaties gaan werken (nieuwe fabrieken en kantoren: nieuw boek “Op weg naar nieuwe zorginstellingen, nieuwe scholen) Tweede conclusie: Wij moeten veranderingen in de zorg verbreden met veranderingen in het onderwijs, in de wijken etc. Ketenzorg in de brede zin van het woord is naar mijn mening het sleutelwoord. In het kenniscentrum van de HU waar mensen uit de sfeer van de arbeid, zorg, wonen etc. bij elkaar zitten noemen wij dat INTEGRALE SOCIALE INNOVATIE Derde conclusie: Als beleidsmakers moeten wij ons vooral bezighouden met het scheppen van de condities en voor de rest vele bloemen laten bloeien Een belangrijke condities is het scheppen van structuren: Paar basisontwerpprincipes ge genoemd