Curriculumvernieuwing en de kennissamenleving: nieuwe rollen voor docenten? Joke Voogt
Veranderingen in de samenleving!
Leren in de informatiesamenleving: Life long learning (LLL) Digital literacy Navigeren Informatie beoordelen en verwerken Communiceren Samenwerken Problem solving Project management Metacognitieve vaardigheden Flexibiliteit
Naar een didactiek voor de informatiesamenleving Actief Collaboratief Creatief Integratief Evaluatief
“Minder – meer model”: op zoek naar balans! Aspect Minder Leren/onderwijzen in de industriele samenleving Meer Leren/onderwijzen in de informatiesamenleving Collaboratief Individueel Groepswerk Homogene groepen Heterogene groepen Ieder voor zich Elkaar helpen Creatief Reproductief Productief Kennis toepassen (algoritmes) Nieuwe oplossingen vinden (heuristieken)
ICT en innovatieve didactiek Als geïntegreerd onderdeel van het vak ICT: de inhoud beter begrijpen In cross-curriculaire projecten ICT: implementatie van LLL doelen Schoolbreed ICT: realisatie van nieuwe visie op leren en onderwijzen
Inhouden Bestaande inhouden anders aanbieden Gericht op het diepgaand begrijpen van concepten ICT Gebruik van specifieke ICT toepassingen
Doelen Informatievaardigheden Communicatie Samenwerken Verantwoordelijkheid voor eigen leerproces ICT vaardigheden ICT Algemene toepassingen
Leeractiviteiten en rollen van docenten Van klassikale lessen naar projectwerk Onderzoekjes en maken van producten/presentaties Docentrol: Inhoudelijk begeleiden Structureren Bewaken van voortgang Ontwerpen/arrangeren
Innovatie en ICT integratie: docentfactoren ICT integratie: Stages of adoption Bewustwording Leren Begrijpen en toepassen Zelfvertrouwen Aanpassen Creatieve toepassingen Will, Skill & Tool model Eerst: Skill – Tool (Stage 1-3) Dan: Will (Stage 4- 6) Leiderschap en ondernemerschap! Van Stage 5 naar stage 6 Knezek & Christensen
Niveau’s van professionele betrokkenheid Actief leren van de praktijk (private practice teachers) Investeert in samenwerking op schoolniveau (interactive teachers) Participeert in professionele netwerken (professional teachers) Participeert in kennisconstructie (teacher leaders) Riel & Becker
% Knowledge Construction Constructivistische didactiek en professionele betrokkenheid (Riel & Becker, 2008) Professional Engagement % Direct Instruction % 2nd Quartile % 3rd % Knowledge Construction % Total Teacher Leaders 2 16 25 57 100 Teacher Professionals 11 20 23 47 Interactive Teachers 22 29 33 Private Practice 28 All Teachers 24 26
Uitdagingen voor docenten Evidentie over het effect van ICT op het leren van leerlingen is niet sterk Focus op andere (LLL-) doelen Geen optimale implementatie condities Implementatie van ICT niet coherent met andere curriculumcomponenten Onbalans in het curriculaire spinnenweb Retoriek van beleidsmakers en politici LLL competenties versus basisvaardigheden
Tot slot
Achtergrond Nationaal en international casestudieonderzoek naar ICT-ondersteunde innovatieve didactiek Second International Technology in Education Study (2 surveys en 1 casestudie-onderzoek: 1997 – 2008) International Handbook of Information Technology in Primary and Secondary Education (Voogt & Knezek, 2008) Ontwerpgericht onderzoek, o.a. Docentontwikkeling: ICT in science onderwijs PictoPal: een ICT-rijke leeromgeving voor beginnende geletterdheid Integratie van Taal en Science: de potentie van ICT Taaltreffers: een educatieve taalgame voor het basisonderwijs
Will, Skill Tool (Knezek & Christensen) ± 10% verklaarde variantie leerprestatie ± 90% verklaarde variantie
Rationale beoordeling inhouden groeperingsvormen docentrollen leeractiviteiten Rationale doelen materialen & bronnen tijd plaats