Maatschappelijke aspecten les 2: Downloaden en uploaden: legaal of illegaal? [Bron: Downloaden: legaal of illegaal?, dr. mr. Bart W. Schermer]

“Er bestaat in Nederland nog steeds veel onduidelijkheid over de regels die gelden bij het downloaden en uploaden van auteursrechtelijk beschermde werken.” “Er bestaat in Nederland nog steeds veel onduidelijkheid over de regels die gelden bij het downloaden en uploaden van auteursrechtelijk beschermde werken.” - dr. mr. Bart W. Schermer Auteursrecht De wetgever omschrijft het auteursrecht in artikel 1 van de Auteurswet als volgt: De wetgever omschrijft het auteursrecht in artikel 1 van de Auteurswet als volgt: ‘Het uitsluitend recht van de maker van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst of van diens rechtverkrijgenden, om dit openbaar te maken of te verveelvoudigen, behoudens de beperkingen bij de wet gesteld.’ Bovenstaande definitie vormt de basis voor het gehele auteursrecht. Bovenstaande definitie vormt de basis voor het gehele auteursrecht.

Het auteursrecht geeft dus een exclusief recht aan de auteursrechthebbende om werken openbaar te maken en te verveelvoudigen. Verveelvoudigen ‘Onder de verveelvoudiging van een werk van letterkunde, kunst, of wetenschap wordt mede verstaan het vastleggen van een werk of een gedeelte daarvan op enig voorwerp dat bestemd is om een werk ten gehore te brengen of te vertonen.’ Openbaar maken Onder openbaar maken wordt verstaan het op één of andere manier ter beschikking stellen van het werk aan het publiek. Dit kan bijvoorbeeld de verkoop van een boek zijn, het voordragen van een gedicht, of het uitzenden van een speelfilm. Bij openbaar maken is het uitgangspunt dat de maker of de rechthebbende zelf mag bepalen of en zo ja, hoe hij zijn werk aan het publiek presenteert.

Thuiskopie: beperking op het auteursrecht Een van de grootste uitdagingen voor het auteursrecht in het algemeen, en in het bijzonder in het digitale tijdperk, is het vinden van een balans tussen de rechten van de auteur enerzijds en de belangen van het publiek anderzijds. Het maken van een verveelvoudiging (kopie) die zich beperkt tot enkele exemplaren en alleen wordt gebruikt voor eigen oefening, studie of gebruik wordt niet als een inbreuk op het auteursrecht gezien (artikel 16c, eerste lid, Auteurswet; Artikel 10, onderdeel e, Wet op de naburige rechten). Thuiskopie exceptie: vergoeding voor auteurs door heffing op bijvoorbeeld lege DVD’s. In het digitale tijdperk is deze thuiskopie erg relevant, omdat deze de basis vormt voor het onderscheid in de wet tussen uploaden en downloaden.

Het downloaden van bestanden valt volgens de Nederlandse wetgever over het algemeen onder de thuiskopie exceptie: 'De internetgebruiker die gebruik maakt van de mogelijkheden die Napster, KaZaA en vergelijkbare peer-to-peer-diensten bieden om werken van letterkunde, wetenschap of kunst te kopiëren voor privé- gebruik opereert over het algemeen genomen binnen de marges van het auteursrecht. Dat geldt ook wanneer een privé-kopie wordt gemaakt van een origineel dat illegaal, dat wil zeggen zonder toestemming van [de] auteursrechthebbende, is openbaar gemaakt.' (Kamerstukken II , , nr. 5, p. 32) Belangrijke beperking vormt artikel 45n Auteurswet: computerprogramma's vallen gezien de tekst van artikel 45n Auteurswet niét onder de thuiskopie exceptie. Het uploaden van auteursrechtelijk beschermde werken via internet aan derden wordt -naar algemeen aangenomen- wél als een inbreuk op het auteursrecht gezien, omdat dit een openbaarmaking is in de zin van artikel 12 Auteurswet (Kamerstukken II , , nr. 5, p. 33).

Veschillen tussen grote peer-to-peer (p2p) dienstverleners: - Napster (centrale indexering) - KaZaA - Bittorrent - Actuele casus: ThePirateBay Ten slotte: De Nederlandse situatie waar downloaden ‘mag’ en uploaden in strijd met het auteursrecht is, is redelijk uniek in Europa. In het overgrote deel van Europa is zowel uploaden als downloaden over het algemeen in strijd met het auteursrecht en gelden beperkingen op het auteursrecht slechts in uitzonderlijke gevallen. Met het oog op de uitspraken van de Minister omtrent het downloaden uit illegale bron en het stelsel van de thuiskopie vergoeding bestaat wel er een aanzienlijke kans dat de huidige juridische regeling aangepast wordt.

Stelling 1: Als auteurs (muzikanten, filmproducenten, etc.) hun producten goedkoper aanbieden, wordt er minder materiaal illegaal verspreid.

Stelling 2: De overheid moet vaker en harder optreden tegen schending van auteursrecht.