de balans tussen werk en prive Tijdconcurrentie: de balans tussen werk en prive

Tijd in de media ‘Misschien maken spitsuurouders verkeerde keuzes’ ‘Werknemers maken meer overuren’ ‘SCP: We krijgen het steeds drukker’ ‘Onthaasten in het spitsuur van loopbaan’ ‘Werkende moeder is slavin’ ‘Het grote geluk van de deeltijdman’

Onderzoeksprojecten

Gegevensverzameling 30 organisaties (89 ‘functiegroepen’) Kennisindustrie (2) Financiele dienstverlening (2) Zakelijke dienstverlening (5) Niet commerciele dienstverlening (3) Publieksgerichte diensten (5) Openbaar bestuur (4) Onderwijs en onderzoek (5) Zorg (4)

Gegevensverzameling 1114 werknemers (en hun partner) 48 procent vrouwen, 52 procent mannen Drie op de vier respondenten heeft partner Ruim de helft van de respondenten heeft kinderen

Resultaten Enkele resultaten over: Tijdsdruk Moeite balans werk en prive Vermoeidheid

Tijdsdruk Ik krijg niet voldoende slaap Ik sta onder tijdsdruk Ik zou meer tijd voor mezelf willen Anderen bezorgen mij tijdsdruk Ik kan belangrijke zaken niet goed behandelen door tijdsgebrek Ik kan niet goed herstellen van ziekte door tijdsgebrek Ik sta onder zoveel tijdsdruk dat mijn gezondheid eronder lijdt

Tijdsdruk

Tijdsdruk Ik krijg niet voldoende slaap 2,4 Ik sta onder tijdsdruk 2,7 Ik zou meer tijd voor mezelf willen hebben Anderen bezorgen mij tijdsdruk 2,6 Ik kan belangrijke zaken niet goed afhandelen door tijdsgebrek 2,0 Ik kan niet goed herstellen van ziekte door tijdsgebrek 1,5 Ik sta onder zoveel tijdsdruk dat mijn gezondheid er onder lijdt

Moeite balans werk en prive Hoeveel moeite kost het u om uw tijden voor werk, familie, huishoudelijke taken en vrije tijd activiteiten op elkaar af te stemmen?

Moeite balans werk en prive

Vermoeidheid Ik voel me mentaal uitgeput door mijn werk Aan het einde van een werkdag voel ik me leeg Ik voel me vermoeid als ik ‘s morgens opsta en er weer een werkdag voor me ligt

Vermoeidheid

Invloed op balans werk-prive Persoonskenmerken Vrouwen meer afstemmingsproblemen dan mannen Vooral probleem voor 30 tot 50 jarigen Hoger opgeleiden meer moeite met afstemming werk en prive

Invloed op balans werk-prive Huishoudenskenmerken Alleenstaanden met kinderen grootste moeite afstemming werk en prive Verdienerstype weinig invloed Huishoudens met veel zorgtaken (zoals jonge kinderen) meeste problemen

Invloed op balans werk-prive Organisatiekenmerken Sector

Overwerk 55 procent van respondenten werkt over In totaal wordt 3,5 uur per week overgewerkt Werkdruk, ‘bevlogenheid’ en ‘tijdconcurrentie’ werken overwerken in de hand Overwerk leidt tot tijdsdruk, werk-thuis interferentie en overwerktheid

Overwerk

Minder willen werken 67 Procent zou minder willen werken Vrouwen werken vaker hun gewenste arbeidsduur dan mannen Van de werkgever mogen werknemers meestal minder gaan werken De organisatie van het werk laat het echter niet altijd toe

Stellingen

Boundaries Moeten we streven naar maximale flexibiliteit en doorlaatbaarheid in de relatie tussen werk en privé of is het beter duidelijk schotten aan te brengen?

Boundaries Voordelen Maatwerk Werk doen wanneer je dit het beste uitkomt Combinatie met oppassen kinderen Werknemers waarderen tijdautonomie Opvangen tegenslagen in gewone werktijd Besparing op reistijd

Boundaries Nadelen Werk is nooit weg, zit altijd in je hoofd Noodzaakt expliciete afweging met gezinstijd Werk neemt meer tijd door ontbreken sluitingstijd Coördinatieproblemen met andere gezinsleden en activiteiten Meer tijdconcurrentie tussen werknemers onderling Schept verwachtingspatroon t.a.v. werknemers

Boundaries Voorbeelden van keuzes: Gebouw dicht Bereikbaarheid Stimuleren thuiswerken Stimuleren gedwongen rust

Boundaries Werken tijdens reistijd 1-5 4,5 Vast einde van de werkdag 1-3 2,2 Avond en/of nachtarbeid 3,9 Weekend arbeid 4,0 Overwerk in avond of weekend 4,2 Overwerk in avond of weekend door collegae 4,1 Werk mee naar huis kunnen nemen 2,8 Mogelijkheid om werk thuis te verrichten 3,1 Frequentie waarin thuiswerken mogelijk is 1-6 4,3 Feitelijk thuis werken en hoeveel 1-7 6,5 Werkgever: wordt er door deze groep thuisgewerkt 1-2 1,6 Werkgever: werknemer bepaalt locatie om te werken

Boundaries

Faciliteiten Is het zoeken van oplossingen op het niveau van arbeidsvoorwaarden en voorzieningen de moeite waard of van marginaal belang?

Faciliteiten Voordelen Concentreren op werk Zorg wordt niet langer opgevangen door moeder-de-vrouw Signaal dat de werkgever begrip heeft Noodzakelijk voor verhoging arbeidsparticipatie Voorkomen uitval, stimuleren langer doorwerken

Faciliteiten Nadelen Organisatie van het werk zelf is veel wezenlijker Leidt tot ‘stop-go’ werkpatroon i.p.v. lagere werkintensiteit Leidt tot hogere werdruk bij anderen Tijdruimte loopt meteen vol door aanspraken vanuit privékant Werk blijft vaak liggen

Faciliteiten Voorbeelden keuzes: Levensloopregeling Gemaksdiensten Verlofregelingen Kinderopvang (Hoe ver moeten bedrijven gaan?)

Faciliteiten % Nee % Deel Ja Kinderopvang 13 10 77 Gemaksdiensten 87 3 Kraamverlof 62 38 Keuzemogelijkheden in arbeidsvoorwaarden 27 7 67

Faciliteiten

Als u (langdurig) verlof opneemt, wat gebeurt er dan met uw werk? verlofdagen Langdurig verlof Door collega’s of vervanger gedaan 41 61 Blijft liggen tot ik terug kom 56 35 Wordt niet gedaan 5

High-performance HRM Heeft de nieuwe autonomie de werknemer eindelijk bevrijd uit de ‘ijzeren kooi’ der bureaucratie of worden in een ‘afrekencultuur’ risico’s en fluctuaties van de arbeid directer op het uitvoerende niveau afgewenteld?

Prestatie- en productieverhoging Uitdaging werkt motiverend High-performance HRM Voordelen Prestatie- en productieverhoging Uitdaging werkt motiverend Betere zelfselectie werknemers Betere benutting kennis en vaardigheden Grotere slagvaardigheid; inspelen op markt en klant

Stress door persoonlijke ‘targets’ en ‘deadlines’ High-performance HRM Nadelen Stress door persoonlijke ‘targets’ en ‘deadlines’ Psychische kosten van het falen Verhoogde druk op gezinnen Te sterke financiële prikkels ondergraven intrinsieke motivatie Tijdelijk kalmer aan betekent ‘uit de race’

Competitieve loopbaansystemen Individuele of teamverantwoordelijkheid High-performance HRM Voorbeelden keuzes: Prestatiebeloning Competitieve loopbaansystemen Individuele of teamverantwoordelijkheid

High-performance HRM Wie beslist? Werknemer zelf (1) of anderen (5) ? Werktijden 1-5 3,0 Werktempo 2,7 Werkplanning Locatie van het werk 4,0 Werkwijze 2,6 Werkvolgorde 2,3 Werkinhoud 3,1 Persoonlijke taakstelling (target) Met wie wordt samengewerkt 3,4 Kwaliteitsbeoordeling 3,7

High-performance HRM Van toepassing? Heel sterk (1) of vrijwel niet (5/2)? Professionele autonomie in het werk 1-5 2,3 Werken met persoonlijke taakstellingen waarop men wordt ‘afgerekend’ 2,9 Werken met strikte deadlines 2,5 Een prestatiecultuur (gericht op ‘scoren’) 3,1 Beloning individuele prestatie 1-2 1,4 Beloning groepsprestatie 1,7

High-performance HRM In welke mate grond van ontslag? Heel veel (1) of vrijwel niet (5)? Geregeld niet halen van persoonlijke targets of deadlines 1-5 3,1 Geen verdere doorgroeimogelijkheden hebben (‘up-or-out’) 3,8 Behoren tot de relatief zwakste presteerders in de groep 3,5 Niet-behoren tot de relatief beste presteerders in de groep 4,1

High-performance HRM