Beeldvorming van de thorax Anne Smets, kinderradioloog AMC Tjalling de Vries, kinderarts MCL

Leerdoelen: De cursist kent: het “A B C” en een aantal essentiële begrippen een aantal klassieke afwijkingen de plaats van echo, CT en MRI

Opbouw Korte klinische informatie De thoraxfoto Eerst samen... Dan in tweetallen Nadere uitleg en uitstapjes naar aanvullend beeldvormend onderzoek Afsluiting

Thoraxfoto 1ste onderzoek Analyse: Oriënterend / diagnose aanvullend onderzoek?

Inademingsstand (longvolume) Belichting Positie (rotatie) TECHNIEK Inademingsstand (longvolume) Belichting Positie (rotatie)

Thoraxfoto: techniek Inademingsstand

Thoraxfoto: techniek Belichting Wervelkolom zichtbaar door het hart Perifere longvaten: 2/3

Thoraxfoto: techniek Positie: Liggend, zittend, staand, hangend rotatie

Antero-posterior (AP) of postero-anterior (PA) Lateraal TECHNIEK Antero-posterior (AP) of postero-anterior (PA) Lateraal

BEOORDELEN VAN DE FOTO Techniek Naam, datum, tijdstip Links/rechts-markering Corpora aliena ABC-regel A = Abdomen B = Bone, soft tissues C = Chest (mediastinum, longen, diafragma)

Radiologische contrasten Lucht Vet Weke delen Bot

Essentiële begrippen longen Hyperinflatie Air trapping Atelectase Consolidatie Bronchiale verdikking Interstitiële verdikking

Essentiële begrippen longen Hyperinflatie Air trapping Atelectase Consolidatie Bronchiale verdikking Interstitiële verdikking

Essentiële begrippen longen Hyperinflatie Air trapping Atelectase Consolidatie Bronchiale verdikking Interstitiële verdikking

Essentiële begrippen longen Hyperinflatie Air trapping Atelectase Consolidatie Bronchiale verdikking Interstitiële verdikking

Essentiële begrippen longen Hyperinflatie Air trapping Atelectase Consolidatie Bronchiale verdikking Interstitiële verdikking

Essentiële begrippen longen Hyperinflatie Air trapping Atelectase Consolidatie Bronchiale verdikking Interstitiële verdikking

Beoordeling longen Silhouette-sign = als twee gelijke contrasten aan elkaar grenzen, zijn ze niet meer van elkaar te onderscheiden.

Beoordeling longen Densiteits-teken: opake structuren moeten een egale transparantie hebben

Beoordeling longen Luchtbronchogram: Wanneer lucht zichtbaar is in de bronchi. Voorbij de 2de aftakking van de bronchusboom = pathologisch

Beoordeling hartgrootte Cardio-thoracic ratio Anterior trachea lijn

Beoordeling mediastinum Thymus Thymus en buigende trachea

De foto’s…….. Beschrijven Normaal of afwijkingen? (Differentiaal) diagnose? Aanvullend onderzoek nodig? Zoja, welk onderzoek?

Echografie van de thorax Bot, lucht: beperkend Voordelen: geen straling geen contrast geen sedatie aan bed real time verschillende vlakken Te weinig gebruikt voor thoraxpathologie bij kinderen

Echografie van de thorax Indicaties: Pulmonale consolidaties en tumoren Congenitale longafwijkingen Pleura afwijkingen (inclusief effusies) Mediastinale verbreding Afwijkingen van het diafragma

Wanneer CT van de thorax? Laesie al zichtbaar op thoraxfoto: voegt een CT werkelijk iets toe? Afwijkende kliniek met normale of onbegrepen thoraxfoto

Straling Diagnostisch onderzoek Effectieve dosis (mSv) # X-TX voor effectieve dosis X-thorax PA 0,02 1 CT thorax 5,0 250 HRCT thorax 2,5 125 slokdarmtransit 2,4 120 Echografie/ MRI -

CT thorax Heel snel Weinig vet bij kinderen (contrastinjectie) bewegingsartefacten Straling! > mA laag houden Narcose / sedatie > atelectase Onderscheid: Spiraal CT Hoge Resolutie CT (HRCT)

Spiraal CT Alle eerder onderzoeken vooraf bekijken Onderzoek “à la carte” Sedatie/narcose of IV contrast: Nuchter: Zuigeling: 3u Jong kind: 4u Adolescent: 6u

Spiraal CT Indicaties: Pulmonale noduli en tumoren Congenitale longafwijkingen (Chronische) infecties Vasculaire aandoeningen Mediastinale pathologie

HRCT (Hoge Resolutie CT) Ruimtelijke resolutie Uitstekend anatomisch detail vd longen Coupes van 1 mm elke 10 mm (5 mm)

Hoge Resolutie CT Indicaties: Bronchiale pathologie (bronchiectasieën) Interstitiële longaandoeningen Chronische longaandoeningen Infecties (schimmels)

MRI thorax Ruimtelijke resolutie is < CT voor het longparenchym > CT voor mediastinum en weke delen Multiplanair Geen röntgenstralen Narcose / sedatie