23 mei 2011 Plaats van kunst en cultuur in het secundair onderwijs Willy Sleurs Afdeling Projecten: EVC, Curriculum en Kwalificaties (APECK)

2 Onderwijsniveaus Basisonderwijs Secundair onderwijs Hoger beroepsonderwijs Hoger onderwijs Volwassenenonderwijs Deeltijds kunstonderwijs

3 Soorten eindtermen  Eindtermen (basisvorming)  Vakgebonden:  Vakoverschrijdend: inspanningsverplichting  Specifieke eindtermen (i.f.v.vervolgonderwijs): aso, (kso, tso)  “Beroepskwalificatie”: bso (aso, kso, tso)

Eindtermen – Beroepskwalificatie(s) OnderwijsvormEindtermen asoBasisvorming aso + VOET + spET+ (BK) bsoBasisvorming bso + VOET + BK ksoBasisvorming kso + VOET + speET + (BK) tsoBasisvorming tso + VOET + (spET) + BK

Basisvorming 1 ste graad aso: eindtermen: Artistieke opvoeding  Muzikale opvoeding •Waarnemen •Musiceren  Zingen  Spelen  Verwoorden •Attitudes  Plastische opvoeding •Waarnemen •Vormgeven  Lijn  Kleur  Vorm  Vormgeven •Verwoorden •Attitudes

6 Vakoverschrijdende eindtermen  Gemeenschappelijk voor alle onderwijsvormen (aso, bso, kso en tso)  Graadoverschrijdend  Gemeenschappelijke stam + 7 contexten

7 Gemeenschappelijke stam  …  Creativiteit  Esthetische bekwaamheid  De leerlingen kunnen schoonheid ervaren  De leerlingen kunnen schoonheid creëren  Exploreren  Kritisch denken  …

8 Contexten 1. Lichamelijke gezondheid en veiligheid 2. Mentale gezondheid 3. Sociorelationele ontwikkeling 4. Omgeving en duurzame ontwikkeling 5. Politiek-juridische samenleving 6. Socio-economische samenleving 7. Socioculturele samenleving

Socioculturele samenleving 1. … 6. De leerlingen gaan actief om met de kunst en de cultuur die hen omringen 7. De leerlingen illustreren de wederzijdse beïnvloeding van kunst, cultuur en techniek, politiek, economie, wetenschappen en levensbeschouwing 9

Eindtermen en leerplannen  Vlaamse overheid: eindtermen  Schoolbesturen: leerplannen ( in de regel: onderwijsnetten en –koepels )  Eindtermen (excl. VOET) worden herkenbaar opgenomen in de leerplannen  Autonomie van de scholen m.b.t. werken rond VOET 10

Hervorming secundair onderwijs 1 ste graad Lj 1:Basispakket (o.a. artistieke opvoeding) Lj 2: Basispakket (o.a. artistieke opvoeding) + 2 belangstellingsgebieden (o.a. creatie en kunst) 2 de graad Domeinbrede richtingen Sleutelcompetenties Domeingericht pakket Differentiatiepakket 3 de graad 11

Sleutelcompetenties  Competenties voor cultureel bewustzijn en culturele expressie •Geïntegreerde benadering met ruime aandacht voor de culturele context = “leren oog hebben voor het artistieke in hun leefwereld, de schoonheid die hen omringt en de expressievormen die men hiervoor kan aanwenden” 12

Aanbevelingen sleutelcompetenties Europa 8. Cultureel bewustzijn en culturele expressie Definitie: erkenning van belang van de creatieve expressie van ideeën, ervaringen en emoties in diverse vormen, waaronder muziek, podiumkunsten, literatuur en beeldende kunsten 13

Key competences: kennis  Bewustzijn van lokale, nationale en Europese culturele erfgoed + plaats daarvan in de werteld  Elementaire kennis belangrijkste culturele werken (incl. hedendaagse volkskunst)  Begrip van culturele & taalkundige verscheidenheid in Europa/andere wereldregio’s (+ besef van bescherming)  Inzicht in belang van esthetische factoren in dagelijks leven 14

Key competences: vaardigheden  Appreciatie + expressie (via verschillende uitdrukkingsvormen)  Vermogen eigen creatieve en expressieve gezichtspunten te relateren aan meningen van anderen  Vermogen sociale en economische kansen in culturele activiteiten te onderkennen en te verwezenlijken  Culturele expressie: essentieel voor ontwikkeling van creatieve vaardigheden die kunnen worden toegepast in vele professionele contacten 15

16