Pluimvee, konijnen en cavia’s 13 maart 2014 Thamar de Lange Dierenarts gezelschapsdieren
Waar gaan we het over hebben? Pluimvee Snot Ectoparasieten Konijnen Dikke buiken Myxomatose Cavia’s Cysteuze ovaria
Pluimvee: snot Veroorzaker: bacterie Avibacterium paragallinarum Meestal acuut Erg besmettelijk Incubatie-tijd 1 tot 3 dagen
Pluimvee: snot Overdracht via direct contact, niet via de eieren Dragers Hitte, droogte en desinfectie doodt de bacterie Onderliggende virussen en bacteriën
Pluimvee: snot Symptomen: Zwelling kop Pussige oog- en neusuitvloeiing Gezwollen lellen Niezen Benauwdheid Vermageren 10-40% minder eieren Minder eetlust
Pluimvee: snot Diagnose Klinische symptomen Bacteriologisch onderzoek
Pluimvee: snot Andere mogelijkheden Mycoplasmosis Virussen Pasteurellosis Vitamine A tekort
Pluimvee: snot Therapie Overige bacteriën: Antibiotica: doxycycline (eerste keus) Overige bacteriën: Mycoplasma: oxytetracycline Pasteurella: doxycycline E. coli: doxycycline
Pluimvee: ectoparasieten Rode vogelmijt: ‘bloedluis’ Dermanyssus gallinae Onrust, bloedarmoede ‘s Nachts op de kippen, overdag in het hok Bye-mite®
Pluimvee: ectoparasieten Luizen Naam afhankelijk van de lokalisatie mijt Vederluis Stuitluis Donsluis 6 pootjes zichtbaar met het blote oog Stofbaden Anti-luis behandeling
Pluimvee: ectoparasieten Vlooien Vervelend probleem Cyclus Omgeving belangrijk ivm behandeling
Konijnen: Dikke buikenziekte Gastro-intestinale stase: Stil liggend maagdarmkanaal ‘haarballen’, ‘trichobezoaren’ Vele oorzaken Gastro-intestinale obstructie: Maagdilatatie ‘tympanie’, ‘maagdarmdilatatie’ Levensbedreigend
Konijnen: Dikke buikenziekte Gastro-intestinale stase Symptomen: Vaak eerst stress-prikkel waardoor niet eten Pijn, psychisch, andere onderliggende aandoening Levendig en alert Langzaam optreden klachten Minder eetlust Minder keutels Minder frequent keutels
Konijnen: Dikke buikenziekte Gastro-intestinale stase Lichamelijk onderzoek Normaal – lichte dehydratie Gebitsinspectie Buik: vergrote maag met pasteuze inhoud, meer naar links Darmen: normaal, licht gevuld met gas Blinde darm: gas of stevige inhoud Einddarm: kleine, stevige keutels
Konijnen: Dikke buikenziekte Gastro-intestinale obstructie Symptomen Acuut, ernstige klachten Sloom, depressie, niet eten Vaak geen stress vooraf Shock Pijn: gebogen rug, tandenknarsen, niet willen bewegen Maagruptuur: schreeuwen van pijn en sterven
Konijnen: Dikke buikenziekte Lichamelijk onderzoek Lusteloos en suf Shock: temperatuur laag, verhoogde hartslag, versnelde ademhaling Bleke slijmvliezen Buik: maag groot en gespannen als een ballon Dunne darm: uitgezet en stevig Einddarm: vaak normaal Vroeg stadium hypermotiliteit
Konijnen: Dikke buikenziekte Gastro-intestinale stase Nader onderzoek: Röntgenfoto's: gas rondom compacte voedselbal, gas in de darmen, geen obstructie zichtbaar Gastro-intestinale obstructie Röntgenfoto's: grote gezwollen maag, voornamelijk vloeistof, gezwollen darmen met gas die abrupt eindigt.
Konijnen: Dikke buikenziekte Behandeling: Stase Bepalen onderliggende oorzaak Rantsoen Veranderingen omgeving Medische problemen Stress Doel: 1. herstellen vochtbalans darm 2. herstellen vochtbalans patiënt 3. verhogen beweging maagdarmkanaal
Konijnen: Dikke buikenziekte Behandeling: Stase: Vocht Dwangvoederen: Critical care®, puree plantaardige babyvoeding, geweekte pellets, ingeblikte pompoen (suikervrij). 10-15 ml/kg/dag Medicatie: injecties dierenarts metocloral drops®, cisaral drops® indien maagdarmkanaal weer op gang komt Verbetering binnen 12-24 uur
Konijnen: Dikke buikenziekte Behandeling: Obstructie Zo snel mogelijk! Medicijnen of chirurgie Medicatie: 1. spoelen en decompressie maag: narcose en sonde 2. infuus en afhankelijk van oorzaak starten voeding 3. chirurgie indien nodig
Konijnen: Dikke buikenziekte Conclusies: Stase en obstructie veel voorkomende problemen Goed lichamelijk onderzoek noodzakelijk Liefst aanvullend röntgenfoto's voor prognose Obstructie is spoed en chirurgie kan nodig zijn Stase goede prognose indien onderliggende oorzaak gunstig Obstructie gereserveerde prognose
Konijnen: myxomatose Virus Besmettelijk Stekende insecten Direct contact Voorkomen is beter dan genezen!
Konijnen: myxomatose Symptomen: Verdikte oogleden Verdikte neusbrug Verdikte oren Diktes (myxomen) over lichaam Gezwollen geslachtsdelen Ziek!!
Konijnen: myxomatose Behandeling: Konijnen apart zetten Konijnen warm houden Bacteriële infecties: antibiotica Oogleden: zalf Slijm in de longen: slijmoplossers Niet eten: dwangvoeding en medicatie (kans op stase) Prognose: zeer gereserveerd, meestal dodelijk Therapieduur: 4-6 weken
Konijnen: myxomatose Preventie: Vaccinatie Nobivac Myxo-RHD® vaccin Vaccinatie 1x per jaar Combinatie vaccin tegen myxomatose en RHD Mag vanaf 5 weken leeftijd! Bescherming na 1 week die 1 jaar aanhoudt Onderhuidse injectie met 1 ml Per konijn 1 vaccin flesje, dus geen speciaal spreekuur meer nodig
Cavia’s: cysteuze ovaria Cystes op de eierstokken 90% van de vrouwelijke dieren 2-4 jaar oud Vorm en grootte gaan evenredig samen met leeftijd 100% samen met afwijkingen baarmoeder
Cavia’s: cysteuze ovaria Symptomen: Symmetrische kaalheid flanken Benauwdheid Niet eten Pijn: kromme rug, buikpijn Bolle buik Obstipatie Verminderde fertiliteit Bloederige uitvloeiing
Cavia’s: cysteuze ovaria Diagnose: Lichamelijk onderzoek Echografie Therapie: Chirurgie: baarmoeder en eierstokken verwijderen NB: Konijnen baarmoedertumoren zelfde principe
Cavia’s: cysteuze ovaria Preventie: Sterilisatie Leeftijd 4-6 maanden Via de flanken 2 kleine snedes Snelle genezing
Cavia’s: ectoparasieten Mijten Trixacarus caviae Zoönose Gravende mijt Intense jeuk Kapotte huid Chirodiscoides caviae Niet gravende mijt Vaak zonder klachten
Cavia’s: ectoparasieten Luizen Gliricola porcelli + Gyropus ovalis Kaalheid Korsten Ruige vacht Vlooien Ctenocephalides felis Jeuk
Vragen?