Hoofdstuk 1 Globalisering Paragraaf 1 t/m 4
inhoud De draak wordt een Aziatische tijger (par. 1) Globalisering, one world? (par. 2) Globalisering van de wereldeconomie: de oorzaken (par. 3) Globalisering van de wereldeconomie: de gevolgen (par. 4)
Globalisering Het proces waar de verwevenheid tussen gebieden en samenlevingen toeneemt
Dimensies van globalisering:economisch - Bedrijven vestigen zich in meerdere landen. Vb. bedrijven gaan zich vestigen op de plaatsen waar zij goedkoop kunnen produceren. Bijvoorbeeld: kleren worden veelal gemaakt in China Vb. Mc-Donalds heeft vestigingen over de gehele wereld Producten zijn over de gehele wereld te koop. een flesje coca-cola kun je over de gehele wereld kopen
Demografisch: De omvang, samenstelling en ruimtelijke verdeling van de bevolking Voorbeeld: op wereldschaal: mensen vestigen zich over de gehele wereld
Sociaal-cultureel: Verspreiding van taal, godsdiensten, kleding, eten en drinken, muziek etc. over de gehele wereld Vb. In China kijken ze MTV.
Politiek machtsposities De Verenigde Naties(VN) zorgen dat Nederlandse soldaten naar Afghanistan gaan
Globalisering in India Dimensies?
Globalisering in China Regel: Globalisering verandert de ruimtelijke inrichting en functie van gebieden.
Globalisering verandert de leefomgeving Lily werkt in een naaiatelier in Shanghai voor de internationale kledingindustrie B Hutongs moeten wijken voor nieuwbouw in Shanghai Verband A en B met globalisering?
Globalisering, one world? Bij globalisering raken gebieden steeds meer met elkaar verweven op economisch, sociaal, cultureel en politiek terrein. De wereld wordt een netwerk. Maar… er zitten gaten in het netwerk
Fast world meets slow world? De monteur zegt: ’’… De ontwikkelingswerker vraagt: ”…
Globalisering bevordert de fragmentarische modernisering India 2007: een land van twee snelheden China 2007: even schakelen!
Globalisering is niet nieuw maar… Proces verloopt sneller dan ooit Globalisering raakt meer gebieden en mensen dan ooit Globalisering speelt op meer terreinen dan ooit Globalisering is complexer dan ooit
Economische globalisering bevorderd door A MNO’s omspannen de wereld Internationalisering B De grenzen gaan open Vrijhandel C Transport- en informatietechniek STUWENDE KRACHTEN Tijd-ruimtecompressie
De wereld wordt kleiner Tijd-ruimte-compressie De wereld wordt kleiner Vervlechting Global village
Globalisering wordt ook versterkt door verdwijnende grenzen Versterkt geografische mobiliteit van bedrijven en mensen Voor iedereen?
Economische globalisering: de gevolgen Eenwording Productieprocessen op elkaar afgestemd Gebieden economische met elkaar verbonden Verbrokkeling Sommige delen doen mee; anderen nauwelijks Fast world <> slow world Fragmentarische modernisering Afhankelijkheid
De theorie van Ullmann Drie voorwaarden waardoor goederenstromen tussen twee gebieden op gang komen zijn: Complementariteit Transporteerbaarheid Geen tussenliggende mogelijkheden
Ruimtelijke complementariteit Twee regio’s: vullen elkaar aan Hebben elkaar nodig één heeft iets dat de ander nodig heeft en andersom
Tussenliggende ... Mogelijkheden afstand beperken is het dichterbij te halen? Hindernissen dichtbij wordt veraf (relatief) bv sluiting Suezkanaal omvaren
Transporteerbaarheid Is afhankelijk van: Kosten: te duur belemmering Vervoersmiddel: technisch oke en geschikt voor vracht Aanwezigheid en toestand van infrastructuur kan het wel vervoerd worden?
De theorie van Ullmann Vergelijk land A en B. Gebruik de interactietheorie van Ullman om uit te leggen waarom er een olietransport op gang komt tussen land B en land A. Leg met de theorie van Ullmann uit waarom land A land B als olieleverancier vervangt door land C.
Wereldreis van een spijkerbroek 6 3 4 1 7 2 5 Globalisering is het proces waarbij de verwevenheid tussen gebieden toeneemt o.a. door opdeling productieketen
Vervlechting maar… Triade blijft de machtigste Hoe zal ontwikkeling binnen EU zijn?
Dreiging vanuit de Pacific Rim? GLOBALoSHIFT? EU Pacific Rim
Hoe blijkt vervlechting uit dit beeld?
Economische vervlechting Waarom profiteert de haven van Rotterdam van de economische globalisering?
Leg met de theorie van Ullman de verbinding uit tussen Shanghai en Los Angeles
Globalisering: de verliezers mondiaal A. Hoe noem je deze ontwikkeling? B. Wie zijn de verliezers? C Waarom stijgt de grondstoffenprijs na 2003 sterk?
Winnaars en verliezers op continentaal niveau A. Wat zijn transitielanden? B. Verklaar de pijlen
Winnaars en verliezers op nationaal niveau Tegenstelling: Oostkust <> binnenland stad <> platteland Hoe noemen we dit verschijnsel?
Winnaars en verliezers: regionaal niveau Boeren moeten wijken voor groei In Nandrigam wil de overheid een nieuwe Speciale Economische Zone (SEZ) aanleggen. De gouverneur is enthousiast: ‘Hier in Nandrigam leven de meeste mensen van minder dan een dollar per dag. De SEZ’s zullen welvaart brengen op het platteland.’ Maar de boeren en de vissers die er wonen, worden verjaagd om een terrein van 10.000 ha schoon te vegen. Nandrigam Wat vind jij? Moet de EPZ er komen of niet?
Verliezers lokaal: Staalfabriek in Duisburg verplaatst naar China Oorzaken?
Winnaar of toch verliezer? “Ik ben Chengwei; 18 jaar. Ik werk in een naaiatelier in Guangzhou. Ik werk 50 uur per week en verdien 70 cent per uur. Mijn vader is boer en verdient veel minder. Ik mis mijn familie wel heel erg’’.